Produkty kosmetyczne
Europa jest światowym liderem w branży kosmetycznej i dominującym eksporterem kosmetyków. Sektor ten jest wysoce innowacyjny i zapewnia duże zatrudnienie.
Niezależnie od procesów produkcyjnych czy kanałów dystrybucji, produkty kosmetyczne wprowadzane na rynek UE muszą być bezpieczne. Producent/importer jest odpowiedzialny za bezpieczeństwo swoich/importowanych produktów i musi zapewnić, że przed sprzedażą przejdą one rygorystyczną ocenę bezpieczeństwa.
Wprowadzanie do obrotu kosmetyków regulowane jest na poziomie unijnym jest rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1223/2009 z dnia 30 listopada 2009 r. dotyczące produktów kosmetycznych implementowane w Polsce ustawą z dnia 4 października 2018 r. o produktach kosmetycznych.
Rozporządzenie ma zadanie zapewnić, by wszystkie produkty spełniające jego wymogi miały równy i natychmiastowy dostęp do rynku oraz mogły swobodnie krążyć po całej Unii Europejskiej. Kluczową zasadą rozporządzenia dotyczącego kosmetyków jest to, że osoba lub firma wprowadzająca produkt kosmetyczny do obrotu była realnie odpowiedzialna za ten produkt (tzw. „osoba odpowiedzialna”). Obowiązkiem tej osoby lub firmy (zwykle producenta lub importera) jest zapewnienie, by produkt był bezpieczny i spełniał wszelkie wymagania rozporządzenia 1223/2009.
Przed wprowadzeniem na rynek produkty kosmetyczne muszą zostać zgłoszone w europejskim Portalu Notyfikacji Produktów Kosmetycznych (CPNP).
Portal CPNP poza organami Państwowej Inspekcji Sanitarnej przeznaczony jest dla centrów kontroli zatruć i ma na celu poinformowanie, że na rynku UE pojawi się nowy kosmetyk.
Gdy produkt został zgłoszony w portalu CPNP, co stanowi swoistą rejestrację produktu kosmetycznego, nie ma potrzeby dalszego zgłaszania go na szczeblu krajowym.
Dokonania zgłoszenia do Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej wymaga natomiast podmiot wytwarzający produkty kosmetyczne. Wytwórca (producent, firma konfekcjonująca) zobowiązany jest w terminie 30 dni od dnia rozpoczęcia prowadzenia działalności do złożenia wniosku o wpis do wykazu zakładów do właściwego miejscowo ze względu na siedzibę zakładu państwowego powiatowego inspektora sanitarnego. Wzory wniosków o wpis, zmianę lub usunięcie z rejestru zakładów wytwarzających produkty kosmetyczne znajdują się w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 28 lutego 2019 r. w sprawie określenia wzorów wniosków oraz zaświadczenia związanych z wykazem zakładów wytwarzających produkty kosmetyczne.
Wszystkie produkty kosmetyczne muszą być wytwarzane zgodnie ze zharmonizowanymi normami określonymi w GMP (Good Manufacturing Practice, Dobra Praktyka Produkcyjna), zgodnie z ISO 22716 - Dobre Praktyki Produkcji Kosmetyków.
GMP to zbiór zasad uzgodnionych przez międzynarodową organizację normalizacyjną (ISO), które służą zapewnieniu jakości w obszarze: produkcji, kontroli jakości oraz magazynowania wraz z wysyłką produktów kosmetycznych.
Istnieje możliwość wydania certyfikatu potwierdzającego wdrożenie systemu GMP przez organy nadzoru (PSSE). Uzyskiwanie ww. certyfikatów nie jest obowiązkowe i są one wydawane wyłącznie na wyraźne życzenie przedsiębiorców, wyłącznie na potrzeby eksportu, w związku z koniecznością przedstawienia stosownym władzom państw niebędących członkami Unii Europejskiej.
W celu potwierdzenia stanu faktycznego, państwowy powiatowy inspektor sanitarny ma prawo przeprowadzenia kontroli sprawdzającej w zakładzie oraz żądania wszelkiej dokumentacji potwierdzającej stan faktyczny. Zaświadczenie musi być zgodne ze stanem faktycznym – a więc może być wydane wyłącznie jeśli GMP została przez zakład wdrożona. Ze względu na to, że ww. czynności nie wynikają z przepisów prawnychdotyczących produktów kosmetycznych, państwowy powiatowy inspektor sanitarny ma prawo pobierać opłaty za ich dokonanie, według ustalonego przez siebie cennika.
Rozporządzenie 1223/2009 CPR zawiera zestaw zasad dotyczących etykietowania produktów kosmetycznych, które muszą znajdować się na pojemniku produktu, opakowaniu lub, jeśli nie jest to możliwe ze względu specyficzny kształt czy wielkość opakowania, w załączonej ulotce.