Orkiestra

Historia orkiestry Szkoły im. Fryderyka Chopina sięga końca XIX wieku, kiedy w latach 1892-1897 dyrektorem szkoły był wybitny polski kompozytor, dyrygent, pedagog i pisarz, założyciel Filharmonii Warszawskiej, Zygmunt Noskowski. Pierwsze utworzone w szkole po zorganizowaniu w 1888 roku klasy instrumentów dętych, klasy instrumentalne dały podstawę do stworzenia zespołu, który – jak się wydaje – miał kształcić muzyków dla orkiestry filharmonicznej. Następcy Zygmunta Noskowskiego, dyrektorzy Adam Münchheimer, Bolesław Domaniewski i Witold Maliszewski rozwijali orkiestrę, która w okresie międzywojennym, wraz z całą Szkołą przeżywała lata rozkwitu. Jej rozwojowi sprzyjało poszerzanie się działu instrumentów smyczkowych, dający podstawę do budowania kwintetu. Klasy skrzypiec prowadzili wówczas Józef Loewenstein, Eugenia Matiasiak i Nina Stokowska, klasę altówki – Borys Kowalewski, wiolonczeli – Kazimierz Blaschke, a kontrabasu – Adam Chromiński.

Objęcie dyrekcji szkoły przez kompozytora Adama Wieniawskiego, bratanka Henryka Wieniawskiego, ucznia Zygmunta Noskowskiego i Henryka Melcera, stało się dodatkowym bodźcem dla rozwoju orkiestry. Wraz z otwarciem klas dyrygentury, które powierzono Stefanowi Śledzińskiemu i Bolesławowi Wolfstalowi, orkiestra szkolna zaczęła odgrywać dla adeptów sztuki dyrygenckiej także rolę warsztatową.

Po wojnie nastąpiły w szkole zasadnicze zmiany strukturalne, które w 1949 roku pociągnęły za sobą reorganizację orkiestry. Zespół ograniczony został wówczas do zakresu wiekowego uczniów odpowiadającego szkole średniej. Po 1951 roku, w okresie kiedy dyrektorami szkoły byli Jerzy Wasiak (1951-1964) i Halina Dzierżanowska (1964-1971) orkiestra rozwinęła się do składu symfonicznego, który osiągnęła w latach sześćdziesiątych. Dyrygentami w tamtym okresie byli Janusz Lewandowski, a nastepnie Jan Kaniewski, który prowadził orkiestrę do 1989 roku. W ciągu pięciu kolejnych lat zespół pracował pod batutami Andrzeja Knapa i Krzysztofa Teodorowicza.

Od 1994 roku Orkiestrę Symfoniczną Szkoły im. Fryderyka Chopina prowadzi nieprzerwanie Sławek A. Wróblewski, absolwent (dyplom z wyróżnieniem) klasy dyrygentury symfoniczno – operowej profesora Stanisława Wisłockiego w warszawskiej Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina, a obecnie profesor Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina.

Pierwszy koncert pod dyrekcją Sławka Wróblewskiego odbył się na estradzie Teatru Stanisławowskiego w Łazienkach Królewskich w Warszawie 13 listopada 1994, w programie zabrzmiała Symfonia Es – dur Hob I: 55 J. Haydna. Koncert ten był zapowiedzią działalności Orkiestry w przyszłości – koncertów w najpiękniejszych salach i kościołach Warszawy z repertuarem symfonicznym wybranym zgodnie z potrzebami i umiejętnościami uczniów Szkoły. Od tego roku Orkiestra wystąpiła na ponad 120-tu koncertach, dokonując wielu prawykonań kompozycji: Mariana Borkowskiego, Jerzego Derfla, Mariusza Dubaja, Jana Fotka, Bartosza Banasewicza-Kowalskiego – dwa utwory, Pawła Łukaszewskiego, Macieja Małeckiego, Bronisława Kazimierza Przybylskiego, Mariana Sawy, Edwarda Sielickiego, Jarosława Siwińskiego, Rafała Stradomskiego, Romualda Twardowskiego.

Orkiestra, jako jedna z nielicznych szkolnych orkiestr w Polsce, wielokrotnie nagrywała archiwalnie dla Polskiego Radia. Z jej towarzyszeniem oprócz wyróżniających się uczniów – instrumentalistów Szkoły występują wspaniali polscy soliści – nauczyciele pracujący w Szkole: Jadwiga Rappe, Izabela Kłosińska, Paweł Skrzypek, Adam Kruszewski, Jerzy Knetig, Alina Mleczko, Marek Roszkowski, Romuald Gołębiowski, Stanisław Skoczyński, Marek Wroński oraz goście: Anna Górecka, Mariusz Pędziałek, Anna Sikorzak – Olek, Paweł Gusnar, Tomasz Strahl, Edward Wolanin, Marta Klimasara, Leonard Andrzej Mróz, Sławomir Tomasik, Chór Opery i Filharmonii Podlaskiej w Białymstoku (przygotowanie – V. Bielecka), Chóry Ogólnopolskiego Programu Rozwoju Chórów Szkolnych "Śpiewająca Polska" (region lubelski i mazowiecki) oraz ciechanowski chór Sine Nomine.

Orkiestra ma w swoim dorobku fonograficznym płyty CD i DVD:

"Nowa idea fortepianu" – współczesne koncerty fortepianowe" PRCD 137, Polskie Radio © 2001
Romuald Twardowski "Piano concertos, Cello Concerto, Old Polish Concerto" APO 110, wydawnictwa muzycznego Acte Préalable © 2004,
Witold Lutosławski "Lutolandia czyli domowy teatrzyk pana Tralalińskiego" wydawca Towarzystwo im. W. Lutosławskiego, Fundacja BGŻ, PWM Kraków ©2008 (płyta DVD).

Orkiestra nagrała archiwalnie dla Polskiego Radia:

Jan Fotek Pieśni taneczne
Mariusz Dubaj Canti movimenti
Maciej Małecki Koncert dla młodego pianisty
Edward Sielicki … e pur si muove…
Rafał Stradomski Koncert na fortepian, cztery saksofony i orkiestrę
Romuald Twardowski Melodie hebajskie
Andrzej Dziadek Concertino na fortepian i orkiestrę
Andrzej Hundziak Fantazja dla 9 solistów
Marta Ptaszyńska Concerto grosso
Romuald Twardowski Koncert fortepianowy (dla Acte Préalable)
Romuald Twardowski Mały koncert fortepianowy (dla Acte Préalable)
Romuald Twardowski Koncert staropolski (dla Acte Préalable)
Romuald Twardowski Koncert wiolonczelowy (dla Acte Préalable)
Marian Sawa Tu es Petrus (dla Towarzystwa im. M. Sawy)
Edward Sielicki (opr.) Kolędy polskie na solistów, chór i orkiestrę

W bogatym repertuarze Orkiestry znajdują się kompozycje od baroku do napisanych w XXI wieku. Orkiestra wykonywała utwory: Andersona, Bacha, Bairda, Barbera, Beethovena, Borkowskiego, Bottesiniego, Brittena, Brucha, Buczyńskiego, Chopina, Corellego, Czajkowskiego, Czyża, Derfla, Donizettiego, Dragonettiego, Dubaja, Dworzaka, Dziadka, Faure, Fotka, Głazunowa, Góreckiego, Haydna, Haendla, Hindemitha, Hummla, Hundziaka, Kálmána, Kilara, Kisielewskiego, Konowalskiego, Kowalskiego-Banasewicza, Kusewickiego, Lutosławskiego, Łukaszewskiego, Małeckiego, Mascagniego, Mendelssohna, Mercadantego, Moniuszki, Moryty, Mozarta, Paissiella, Paganiniego, Pałłasza, Panufnika, Piazzoli, Pokrzywińskiej, Przybylskiego, Ptaszyńskiej, Saint-Saensa, Sawy, Sielickiego, Siwińskiego, Schuberta, Schumanna, Stradomskiego, Szymanowskiego, Telemanna, Twardowskiego, Vaugham-Williamsa, Villi-Lobosa, Vivaldiego, Wieniawskiego, Wisłockiego…

Od 1997 roku z jako pierwsza i jedyna orkiestra szkolna w Polsce Orkiestra bierze udział w wystawianiu spektakli operowych i operetkowych siłami uczniów Szkoły – instrumentalistów i wokalistów. Dotychczas publiczność mogła obejrzeć następujące realizacje sceniczne:

w 1997 roku w reżyserii Jana Młodawskiego we współpracy z Lidią Juranek Bastien i Bastienne W. A. Mozarta (debiut sceniczny Artura Rucińskiego),
w 1999 roku w reżyserii Jitki Stokalskiej we współpracy z Warszawską Operą Kameralną Le due contesse G. Paisiella,
w 2001 roku w reżyserii Jana Młodawskiego Księżniczkę czardasza E. Kálmána,
w 2003 roku w reżyserii Jitki Stokalskiej (na scenie Warszawskiej opery Kameralnej na zaproszenie dyrektora Stefana Sutkowskiego) Il mondo della Luna Hob. XXVIII/7 J. Haydna – polskie prawykonanie (spektakle w Warszawie i w Le Chaux – de Fonds w Szwajcarii),
w 2004 roku w reżyserii Hanny Chojnackiej Wesele Figara W. A. Mozarta,
w 2005 roku w reżyserii Jitki Stokalskiej Loterya St. Moniuszki (na zamówienie Mazowieckiego Centrum Kultury i Sztuki),
w 2006 we współpracy z Akademią Muzyczną im. F. Chopina i Hochschule für Musik und Theater München wznowienie Il mondo della Luna J. Haydna (spektakle w Monachium),
w 2007 roku na zamówienie IV Festiwalu "Łańcuch" spektakl oparty na piosenkach i kompozycjach instrumentalnych Witolda Lutosławskiego "Lutolandia czyli domowy teatrzyk pana Tralalińskiego" w reżyserii i choreografii Hanny Chojnackiej (współpraca z: Ogólnokształcącą Szkołą Baletową im. R. Turczynowicza w Warszawie, Zespołem Państwowych Szkół Muzycznych im. K. Szymanowskiego w Warszawie – chór dziecięcy /przygotowanie Magdalena Siedlecka/; przedstawienie zostało wydane przez Towarzystwo im. W. Lutosławskiego na DVD),
w 2014 w reżyserii Małgorzaty Kaczmarskiej i scenografii Elżbiety Tolak prapremiera Noclegu w Apeninach Stanisława Moniuszki i Edwarda Sielickiego (na zaproszenie Warszawskiej Opery Kameralnej – Scena Młodych).

Orkiestra współpracuje także z Sekcją Jazzu, Policealnym Studium Jazzu im. H. Majewskiego oraz Wydziałem Wokalno – Estradowym. Odbyły się liczne koncerty ze światowej sławy muzykami jazzowymi: Tomaszem Szukalskim, Wojciechem Majewskim, Robertem Majewskim, Jackiem Niedzielą, Czesławem "Małym" Bartkowskim, Andrzejem Jagodzińskim, Adamem Cegielskim, Agą Zaryan. Podczas koncertów wykonywane były utwory i opracowania standardów: Miśkiewicza, Komedy, Jagodzińskiego, Grechuty, Wasowskiego, Ellingtona.

Przez ostatnie dwadzieścia lat Orkiestra koncertowała w Warszawie: w Filharmonii Narodowej, w Studiu Koncertowym Polskiego Radia im. W. Lutosławskiego, w Łazienkach Królewskich – w Starej Pomarańczarni: w Galerii Rzeźb, w Teatrze Stanisławowskim, oraz w Podchorążówce, w Sali Koncertowej i Sali Wielkiej Zamku Królewskiego, Sali Koncertowej Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina, Galerii – Kolekcji Obrazów im. Św. Jana Pawła II, Narodowej Galerii Sztuki Współczesnej "Zachęta", w Muzeum Niepodległości – Pałacu Radziwiłłów, w Warszawskiej Operze Kameralnej, w Teatrze Muzycznym CAPITOL oraz w wielu warszawskich kościołach w ramach współpracy z Duszpasterstwem Środowisk Twórczych. Poza Warszawą: we Wrocławiu, Łodzi, Szczawnie-Zdroju, Mławie, Ciechanowie. Za granicą: w Austrii (Wiedeń, Gaming), Szwajcarii (Le Chaux – de Fonds), Niemczech (Monachium), Federacji Rosyjskiej (Królewiec) oraz Hiszpanii (Murcia, Cabezo de Torres, Beniaján, Torre Pacheco).
Brała udział w festiwalach i cyklach koncertowych: "Forum Lutosławskiego" i Czwartkowe Spotkania Muzyczne – Koncerty dla Młodzieży w Filharmonii Narodowej, Poranki muzyczne Polskiego Radia BIS, Koncerty Katedry Kompozycji UMFC, Portret kompozytora (M. Borkowski, R. Twardowski, E. Sielicki, P. Łukaszewski), Środa na Okólniku, Śląskie Dni Muzyki Współczesnej w Katowicach, DO-RE-MI Ogólnopolski Festiwal Współczesnej Twórczości dla Dzieci i Młodzieży w Łodzi, Międzynarodowy Festiwal im. H. Wieniawskiego w Szczawnie – Zdroju, Verbum cum Musica Wrocław – Ostrów Tumski, XVI. Chopin-Festival der Internationalen Chopin-Gesellschaft in Wien w Gaming (Austria), Historia polskiej muzyki na żywo w Królewcu (Federacja Rosyjska), XXVII Festival International de Orquestas de Jóvenes – Murcia (Hiszpania).

W latach 2015-2021 z Orkiestrą współpracował jako asystent dyrygenta Paweł Choina – absolwent (dyplom z wyróżnieniem) Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w klasie dyrygentury chóralnej i prowadzenia zespołów muzycznych prof. Sławka A. Wróblewskiego.