Agencja Restrukturyzacji
i Modernizacji Rolnictwa

Rodzaje inwestycji leśnych lub zadrzewieniowych

W 2024 roku właściciele gruntów rolnych, którzy chcą je zalesić, zadrzewić lub założyć system rolno-leśny będą mogli otrzymać pomoc finansową na ten cel w ramach Planu Strategicznego Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027. Również o wsparcie mogą ubiegać się właściciele lasów prywatnych, które może być przyznane na realizację inwestycji o charakterze pielęgnacyjnym w tych lasach.

Wsparcie inwestycji leśnych lub zadrzewieniowych jest przyznawane w ramach następujących interwencji:

1. Zalesianie gruntów rolnych;
2. Tworzenie zadrzewień śródpolnych;
3. Zakładanie systemów rolno-leśnych;
4. Zwiększanie bioróżnorodności lasów prywatnych.

Wsparcie inwestycji leśnych lub zadrzewieniowych jest przyznawane:

1. podmiotowi ubiegającemu się o przyznanie tego wsparcia, z wyłączeniem jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej reprezentujących Skarb Państwa w zakresie zarządzania mieniem;
2. do powierzchni nie większej niż 40 ha w jednym roku w ramach poszczególnych interwencji;
3. do gruntów stanowiących własność podmiotu ubiegającego się o przyznanie tego wsparcia albo małżonka tego podmiotu, a w przypadku wsparcia na zwiększanie bioróżnorodności lasów prywatnych – także do gruntów wchodzących w skład wspólnoty gruntowej, dla której utworzono spółkę do sprawowania zarządu nad wspólnotą i do właściwego zagospodarowania gruntów wchodzących w skład tej wspólnoty;
4. do limitu określonego w Planie Strategicznym dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023–2027 dla poszczególnych interwencji.

Termin i sposób złożenia wniosku o przyznanie wsparcia inwestycji leśnych lub zadrzewieniowych

Termin złożenia wniosku

W celu uzyskania ww. wsparcia należy złożyć wniosek o przyznanie wsparcia inwestycji leśnych lub zadrzewieniowych. Wniosek można złożyć w terminie od 1 czerwca do 31 lipca 2024 r., po wcześniejszym ogłoszeniu naboru wniosków przez Prezesa ARiMR. Nabór wniosków o przyznanie wsparcia inwestycji leśnych lub zadrzewieniowych zostało ogłoszone w dniu 12 kwietnia 2024 r. Ogłoszenie o naborze wniosków o przyznanie wsparcia inwestycji leśnych lub zadrzewieniowych Prezes Agencji podaje do publicznej wiadomości:

1. na stronie internetowej administrowanej przez Agencję,
2. w co najmniej jednym dzienniku o zasięgu krajowym,
3. w siedzibie Agencji, oddziałów regionalnych i biur powiatowych Agencji.

Poniżej link do ogłoszenia zamieszczonego na stronie internetowej administrowanej przez Agencję.

Wsparcie na inwestycje leśne lub zadrzewieniowe – ogłoszenie Prezesa ARiMR - Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa - Portal Gov.pl (www.gov.pl)

Sposób złożenia wniosku

W 2024 r. wniosek o przyznanie wsparcia inwestycji leśnych lub zadrzewieniowych należy złożyć nie wcześniej niż 1 czerwca wyłącznie w formie elektronicznej za pośrednictwem aplikacji eWniosekPlus, do której logowanie następuje poprzez Platformę Usług Elektronicznych (PUE) dostępną z poziomu strony internetowej Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa pod adresem https://www.gov.pl/web/arimr/platforma-uslug-elektronicznych lub po przekierowaniu beneficjenta ze strony https://www.gov.pl/web/arimr/ewniosekplus-system.

W jednym wniosku o przyznanie wsparcia inwestycji leśnych lub zadrzewieniowych można ubiegać się o wsparcia na:

1. zalesianie – wykonanie zalesienia oraz jego ochronę przed zniszczeniem na gruntach objętych jednym planem zalesienia;
2. zadrzewienie – tworzenie zadrzewienia i jego ochronę przed zniszczeniem, na gruntach tworzących jeden zwarty obszar powiązany gospodarczo lub przyrodniczo, o powierzchni nie większej niż 0,5 ha oraz szerokości co najmniej 4 m i nie większej niż 20 m;
3. zakładanie systemów rolno-leśnych – założenie systemów rolno-leśnych i ich ochronę przed zniszczeniem, na gruntach tworzących zwarty obszar, na którym drzewa lub krzewy zostaną posadzone;

• na gruncie, na którym prowadzona jest działalność rolnicza,
• w formie jednego lub dwóch rzędów oddalonych od kolejnych nasadzeń w formie jednego lub dwóch rzędów o co najmniej 10 metrów i nie więcej niż 30 metrów – w przypadku gruntów ornych;
• w odległości co najmniej 3 metrów od siebie;

4. zwiększanie bioróżnorodności lasów prywatnych – realizację inwestycji wraz z ochroną przed zniszczeniem w lasach prywatnych, na gruntach objętych planem inwestycji.

Wykaz załączników jakie należy dołączyć do wniosku:

Do wniosku o przyznanie wsparcia inwestycji leśnych lub zadrzewieniowych wnioskodawca powinien dołączyć:

1. pisemną zgodę na wykonywanie inwestycji leśnych lub zadrzewieniowych:
   • pozostałych współwłaścicieli gruntu, jeżeli ten grunt stanowi przedmiot współwłasności,
   • małżonka podmiotu ubiegającego się o przyznanie wsparcia, jeżeli ten grunt stanowi własność tego małżonka;
2. dokumenty potwierdzające własność gruntów, na których będą wykonywane inwestycje leśne lub zadrzewieniowe;

- dodatkowo w przypadku ubiegania się o wsparcie na zalesianie:

3. plan zalesienia;
4. decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach, jeżeli uzyskanie takiej decyzji dla planowanego wykonania zalesienia jest wymagane przepisami ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko;

- dodatkowo w przypadku ubiegania się o wsparcie na bioróżnorodność lasów prywatnych:

5. plan inwestycji;
6. decyzję starosty o zatwierdzeniu statutu spółki, o której mowa w art. 18 ust. 1 ustawy o wspólnotach gruntowych, w przypadku gruntów wchodzących w skład wspólnoty gruntowej, dla której utworzono spółkę do sprawowania zarządu nad wspólnotą i do właściwego zagospodarowania gruntów wchodzących w skład tej wspólnoty, na których będą wykonywane inwestycje – w przypadku wspólnot gruntowych;
7. odpis aktualny z Centralnej Informacji Krajowego Rejestru Sądowego lub wypis z ewidencji, o której mowa w art. 40a ust. 1 ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. – Prawo o stowarzyszeniach (Dz. U. z 2020 r. poz. 2261) – w przypadku stowarzyszeń;

- dodatkowo w przypadku ubiegania się o wsparcie na zadrzewienie lub systemy rolno-leśne:

8. wypis z ewidencji gruntów i budynków dotyczący działek ewidencyjnych, na których są położone grunty przeznaczone do wykonania zadrzewienia albo założenia systemów rolno-leśnych.

Termin złożenia zmiany do wniosku

Wnioskodawca może dokonać zmiany złożonego wniosku o przyznanie wsparcia:

1. w wyniku której nastąpi zwiększenie wsparcia lub która wpłynie na spełnienie kryteriów wyboru operacji, najpóźniej 7 dni przed terminem podania do publicznej wiadomości, na stronie internetowej administrowanej przez Agencję, informacji o kolejności przysługiwania wsparcia, lub
2. do dnia poprzedzającego dzień, w którym został on powiadomiony przez Agencję o zamiarze przeprowadzenia kontroli na miejscu.

Termin wycofania wniosku

Wycofanie wniosku o przyznanie wsparcia w całości lub części nie jest jednak dozwolone, jeżeli podmiot ubiegający się o przyznanie wsparcia został poinformowany o zamiarze przeprowadzenia kontroli na miejscu lub beneficjent dowiedział się o nieprawidłowości w wyniku niezapowiedzianej kontroli na miejscu. Niemniej zezwala się na wycofanie w odniesieniu do części, której nie dotyczy nieprawidłowość wykryta w ramach kontroli na miejscu.

Definicje:

śródlądowe wody powierzchniowe – śródlądowe wody powierzchniowe dzielą się na śródlądowe wody płynące oraz śródlądowe wody stojące. Śródlądowymi wodami płynącymi są wody w ciekach naturalnych oraz źródłach, z których te cieki biorą początek; jeziorach oraz innych naturalnych zbiornikach wodnych o ciągłym albo okresowym naturalnym dopływie lub odpływie wód powierzchniowych; sztucznych zbiornikach wodnych usytuowanych na wodach płynących; kanałach.

Natomiast za śródlądowe wody stojące należy uznać wody śródlądowe w jeziorach oraz innych naturalnych zbiornikach wodnych niezwiązanych bezpośrednio, w sposób naturalny, z powierzchniowymi śródlądowymi wodami płynącymi, a także wody znajdujące się w zagłębieniach terenu powstałych w wyniku działalności człowieka, niebędących stawami. Rowy melioracyjne nie są śródlądowymi wodami powierzchniowymi.

elementy krajobrazu – o których mowa w art. 4 ust. 4 lit. b akapit drugi rozporządzenia 2021/2115, obejmują:

a) nieutwardzone drogi dojazdowe, pasy zadrzewień, żywopłoty lub ściany tarasów - o ile całkowita szerokość tych elementów nie przekracza 2 m,

b) oczka wodne, inne niż oczka wodne stanowiące elementy krajobrazu, o których mowa w art. 4 ust. 4 lit. b ppkt (i) rozporządzenia 2021/2115, o łącznej powierzchni nie większej niż 100 m²,

c) zadrzewienia śródpolne o łącznej powierzchni nie większej niż 100 m²,

d) rozproszone drzewa znajdujące się na użytkach rolnych, o ile liczba drzew na hektar, innych niż drzewa owocowe, nie przekracza 100 sztuk.  

jednostka terytorialna - jednostka samorządu terytorialnego i jednostka organizacyjna gmin, powiatów oraz województw

rolnik - oznacza rolnika w rozumieniu art. 3 pkt. 1 rozporządzenia 2021/2115, tzn. osobę fizyczną lub prawną, bądź grupę osób fizycznych lub prawnych, bez względu na status prawny takiej grupy i jej członków w świetle prawa krajowego, których gospodarstwo jest położone na obszarze objętym zakresem terytorialnym stosowania Traktatów, określonym w art. 52 Traktatu o Unii Europejskiej, w związku z art. 349 i 355 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), oraz które prowadzą działalność rolniczą, określoną przez państwa członkowskie zgodnie z art. 4 ust. 2 rozporządzenia 2021/2115

Kryteria wyboru operacji:

Wszystkie wnioski o przyznanie wsparcia podlegają weryfikacji kryteriów wyboru operacji. Wsparcie na zalesianie, wsparcie na zadrzewienie, wsparcie na zakładanie systemów rolno-leśnych będzie przysługiwało według kolejności sumy punktów uzyskanych przez beneficjenta po weryfikacji kryteriów wyboru operacji tj.:

 

Lp.	Kryteria wyboru operacji	Liczba punktów
1	Grunty przeznaczone do wykonania inwestycji przynajmniej w części są zlokalizowane na korytarzach ekologicznych w rozumieniu art. 5 pkt 2 ustawy o ochronie przyrody położonych na obszarze Natura 2000, określonych w planie ochrony lub planie zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000.	14
2	Grunty przeznaczone do wykonania inwestycji przynajmniej w części są gruntami o nachyleniu terenu powyżej 12°, przez które rozumie się grunty, gdy przynajmniej część terenu na tych gruntach ma nachylenie powyżej 12°.	12
3	Grunty przeznaczone do wykonania inwestycji przynajmniej w części przylegają do śródlądowych wód powierzchniowych, o których mowa w art. 21 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne.	10
4	Grunty przeznaczone do wykonania inwestycji przynajmniej w części przylegają do lasu lub obszaru zalesionego – w przypadku gruntu przeznaczonego do wykonania zalesienia.	8
5	Grunty przeznaczone do wykonania inwestycji przynajmniej w części są położone na glebach V, VI lub VIz klasy bonitacyjnej zgodnie z ewidencją gruntów i budynków w rozumieniu art. 2 pkt 8 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne.	6
6	Grunty przeznaczone do wykonania inwestycji przynajmniej w części są położone na obszarach ONW określonych w załączniku do rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 11 marca 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Wspieranie gospodarowania na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW)” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007–2013 (Dz. U. poz. 329, z późn. zm.).	5
7	Grunty przeznaczone do wykonania inwestycji przynajmniej w części są położone w województwie o lesistości poniżej 30%.	4

Minimalna liczba punktów, jaką wnioskodawca musi uzyskać podczas weryfikacji kryteriów wyboru operacji wynosi 6 pkt - w przypadku wsparcia na zalesianie oraz 5 pkt - w przypadku wsparcia na zadrzewienie i wsparcia na zakładanie systemów rolno-leśnych.

Przy ustalaniu spełnienia kryteriów wyboru operacji uznaje się, że grunty przeznaczone do wykonania zalesienia, zadrzewienia i systemów rolno-leśnych przynajmniej w części przylegają do:

1. śródlądowych wód powierzchniowych, o których mowa w art. 21 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne, jeżeli przynajmniej w części są położone w pasie o szerokości 5 m od krawędzi brzegu tych wód;
2. lasu lub obszaru zalesionego, jeżeli przynajmniej w części są położone w pasie o szerokości 5 m od tego lasu lub tego obszaru zalesionego.

Kryterium przylegania do śródlądowych wód powierzchniowych nie jest spełnione jeżeli grunt przylega do rowu. Zgodnie z art. 16 pkt 47 - ustawy Prawo wodne, rowy nie są śródlądowymi wodami powierzchniowymi. Rowy to sztuczne koryta prowadzące wodę w sposób ciągły lub okresowy, o szerokości dna mniejszej niż 1,5 m przy ujściu. Zgodnie z art. 197 ust. 1 pkt. 1 ww. ustawy rowy zaliczane są do urządzeń melioracji wodnych.

Wsparcie na zwiększanie bioróżnorodności lasów prywatnych na inwestycje, o których mowa w § 6 ust. 2 pkt 1–5 rozporządzenia zalesieniowego, przysługuje według kolejności sumy punktów uzyskanych przez beneficjenta po weryfikacji kryteriów wyboru operacji tj.:

Lp.	Kryteria wyboru operacji	Liczba punktów
1	Założenie remizy rozumianej jako obszar, na którym są wprowadzane gatunki lub rodzaje drzew lub krzewów o dużym znaczeniu biocenotycznym w drzewostanie, w którym średni wiek gatunku panującego w drzewostanie wy-nosi od 30 do 60 lat, przy czym ta remiza powinna być ogrodzona oraz mieć powierzchnię 10 arów	22
2	Założenie strefy ekotonowej rozumianej jako obszar, na którym są wprowadzane gatunki lub rodzaje drzew lub krzewów w pasie drzewostanu graniczącym z terenem otwartym, w którym średni wiek gatunku panującego w drzewo-stanie wynosi od 11 do 30 lat	20
3	Dolesianie luk w drzewostanie, w którym średni wiek gatunku panującego w drzewostanie wynosi od 21 do 60 lat, lub odnowienie drzewostanu uszkodzonego	18
4	Wprowadzenie drugiego piętra w drzewostanie, w którym średni wiek gatunku panującego w drzewostanie wynosi od 30 do 50 lat, lub zróżnicowanie struktury drzewostanu, w którym średni wiek gatunku panującego w drzewostanie wynosi od 30 do 60 lat, przez wprowadzenie podszytu rozumianego jako dolna warstwa w drzewostanie, złożona z gatunków drzewiastych i krzewiastych, chroniących i uaktywniających glebę	16
5	Operacje obejmujące inwestycje planowane na gruntach przylegających przynajmniej w części do śródlądowych wód powierzchniowych, o których mowa w art. 21 ustawy Prawo wodne	14
6	operacje obejmujące inwestycje planowane na gruntach położonych w lasach uznanych za lasy szczególnie chronione, o których mowa w art. 15 ustawy o lasach	12
7	operacje obejmujące inwestycje planowane na gruntach położonych przynajmniej w części na obszarach parków narodowych lub rezerwatów przyrody lub obszarach Natura 2000	10
8	Wykonywanie cięć pielęgnacyjnych w drzewostanie, w którym średni wiek gatunku panującego w drzewostanie wynosi od 11 do 30 lat, polegających na jego rozluźnieniu przez usunięcie drzew niepożądanych	8
9	Operacje obejmujące inwestycje planowane na gruntach położonych przynajmniej w części na obszarach ONW określonych w załączniku do rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 11 marca 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Wspieranie gospodarowania na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW)” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007–2013	6

Wsparcie przysługuje jeżeli operacja uzyskała co najmniej 8 pkt.

Przy ustalaniu spełnienia kryteriów wyboru operacji obejmujących inwestycje planowane na gruntach przylegających przynajmniej w części do śródlądowych wód powierzchniowych, o których mowa w art. 21 ustawy Prawo wodne, uznaje się, że inwestycje są planowane na gruntach przylegających przynajmniej w części do śródlądowych wód powierzchniowych, o których mowa w art. 21 ustawy Prawo wodne, jeżeli przynajmniej w części są położone w pasie o szerokości 5 m od krawędzi brzegu tych wód.