Ogólne zasady przyznawania płatności
Działanie „Program rolnośrodowiskowy” – ogólne zasady
W roku 2016 na jednym formularzu wniosku można ubiegać się o:
- przyznanie płatności w ramach systemów wsparcia bezpośredniego;
- przyznanie płatności dla obszarów z ograniczeniami naturalnymi lub innymi szczególnymi ograniczeniami (płatność ONW);
- przyznanie płatności rolno-środowiskowo-klimatycznej (PROW 2014-2020), w tym zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych zwierząt w rolnictwie;
- przyznanie płatności ekologicznej (PROW 2014-2020);
- przyznanie płatności rolnośrodowiskowej (PROW 2007-2013), w tym zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych zwierząt w rolnictwie;
- wypłatę pomocy na zalesianie (PROW 2007-2013);
- przyznanie premii pielęgnacyjnej i premii zalesieniowej (PROW 2014-2020).
Dodatkowo, w przypadku płatności rolno-środowiskowo-klimatycznej (PROW 2014-2020), płatności ekologicznej (PROW 2014-2020) albo płatności rolnośrodowiskowej (PROW 2007-2013), można ubiegać się o rekompensatę kosztów transakcyjnych.
W przypadku płatności rolnośrodowiskowej (PROW 2007-2013) rekompensata kosztów transakcyjnych przysługuje w ramach Pakietu 4. Ochrona zagrożonych gatunków ptaków i siedlisk przyrodniczych poza obszarami Natura 2000 lub Pakietu 5. Ochrona zagrożonych gatunków ptaków i siedlisk przyrodniczych na obszarach Natura 2000.
W przypadku ubiegania się o rekompensatę kosztów transakcyjnych, należy zaznaczyć pole „w tym przyznanie kosztów transakcyjnych w ramach” na pierwszej stronie Wniosku o przyznanie płatności na rok 2016.
Program rolnośrodowiskowy może być realizowany w ramach następujących pakietów oraz wariantów (tylko wnioski kontynuacyjne):
- Pakiet 1. Rolnictwo zrównoważone:
- wariant 1.1 Zrównoważony system gospodarowania.
- Pakiet 2. Rolnictwo ekologiczne:
- wariant 2.1 Uprawy rolnicze (dla których zakończono okres przestawiania);
- wariant 2.2 Uprawy rolnicze (w okresie przestawiania);
- wariant 2.3 Trwałe użytki zielone (dla których zakończono okres przestawiania);
- wariant 2.4 Trwałe użytki zielone (w okresie przestawiania);
- wariant 2.5 Uprawy warzywne (dla których zakończono okres przestawiania);
- wariant 2.6 Uprawy warzywne (w okresie przestawiania);
- wariant 2.7 Uprawy zielarskie (dla których zakończono okres przestawiania);
- wariant 2.8 Uprawy zielarskie (w okresie przestawiania).
- wariant 2.9 Uprawy sadownicze i jagodowe (dla których zakończono okres przestawiania);
- wariant 2.10 Uprawy sadownicze i jagodowe (w okresie przestawiania);
- wariant 2.11 Pozostałe uprawy sadownicze i jagodowe (dla których zakończono okres przestawiania);
- wariant 2.12 Pozostałe uprawy sadownicze i jagodowe (w okresie przestawiania).
- Pakiet 3. Ekstensywne trwałe użytki zielone:
- wariant 3.1.1 Ekstensywna gospodarka na łąkach i pastwiskach (tylko w przypadku kontynuowania przejętego zobowiązania podjętego przed 15 marca 2011 roku);
- wariant 3.1.2 Ekstensywna gospodarka na łąkach i pastwiskach na obszarach Natura 2000 (dotyczy zobowiązań podjętych przed 15 marca 2014 roku).
- Pakiet 4. Ochrona zagrożonych gatunków ptaków i siedlisk przyrodniczych poza obszarami Natura 2000:
- wariant. 4.1 Ochrona siedlisk lęgowych ptaków (dotyczy zobowiązań podjętych przed 15 marca 2014 roku);
- wariant. 4.2 Mechowiska;
- wariant. 4.3 Szuwary wielkoturzycowe;
- wariant. 4.4 Łąki trzęślicowe i selernicowe;
- wariant. 4.5 Murawy ciepłolubne;
- wariant. 4.6 Półnaturalne łąki wilgotne;
- wariant. 4.7 Półnaturalne łąki świeże;
- wariant. 4.8 Bogate gatunkowo murawy bliźniczkowe;
- wariant. 4.9 Użytki przyrodnicze;
- wariant. 4.10 Ochrona siedlisk lęgowych ptaków.
- Pakiet 5. Ochrona zagrożonych gatunków ptaków i siedlisk przyrodniczych na obszarach Natura 2000:
- wariant. 5.1 Ochrona siedlisk lęgowych ptaków;
- wariant. 5.2 Mechowiska;
- wariant. 5.3 Szuwary wielkoturzycowe;
- wariant. 5.4 Łąki trzęślicowe i selernicowe;
- wariant. 5.5 Murawy ciepłolubne;
- wariant. 5.6 Półnaturalne łąki wilgotne;
- wariant. 5.7 Półnaturalne łąki świeże;
- wariant. 5.8 Bogate gatunkowo murawy bliźniczkowe;
- wariant. 5.9 Słonorośla;
- wariant. 5.10 Użytki przyrodnicze.
- Pakiet 6. Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych roślin w rolnictwie:
- wariant 6.1 Produkcja towarowa lokalnych odmian roślin uprawnych;
- wariant 6.2 Produkcja nasienna towarowa lokalnych odmian roślin uprawnych;
- wariant 6.3 Produkcja nasienna na zlecenie banku genów;
- wariant 6.4 Sady tradycyjne.
- Pakiet 7. Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych zwierząt w rolnictwie:
- wariant 7.1 Zachowanie lokalnych ras bydła;
- wariant 7.2 Zachowanie lokalnych ras koni;
- wariant 7.3 Zachowanie lokalnych ras owiec;
- wariant 7.4 Zachowanie lokalnych ras świń.
- Pakiet 8. Ochrona gleb i wód:
- wariant 8.1.1 Wsiewki poplonowe;
- wariant 8.1.2 Wsiewki poplonowe – na obszarach zagrożonych erozją;
- wariant 8.2.1 Międzyplon ozimy;
- wariant 8.2.2 Międzyplon ozimy - na obszarach zagrożonych erozją;
- wariant 8.3.1 Międzyplon ścierniskowy;
- wariant 8.3.2 Międzyplon ścierniskowy - na obszarach zagrożonych erozją.
- Pakiet 9. Strefy buforowe - miedze śródpolne.
- wariant 9.3 Utrzymanie 2-metrowych miedz śródpolnych;
- wariant 9.4 Utrzymanie 5-metrowych miedz śródpolnych.
Płatność rolnośrodowiskowa jest przyznawana w ramach dowolnej liczby pakietów, z tym że:
Zobowiązania podjęte przed 15 marca 2014 roku
- Pakiet 2 Rolnictwo ekologiczne nie może być realizowany równocześnie z Pakietem 1 - Rolnictwo zrównoważone i Pakietem 8 - Ochrona gleb i wód;
- warianty Pakietu 3 – Ekstensywne trwałe użytki zielone, Pakietu 4 – Ochrona ptaków i siedlisk i Pakietu 5 - Ochrona ptaków i siedlisk na obszarze Natura 2000 nie mogą być realizowane równocześnie na tych samych użytkach rolnych;
- warianty trzeci lub czwarty Pakietu 2 - Rolnictwo ekologiczne nie mogą być realizowane równocześnie z wariantami Pakietu 4 - Ochrona ptaków i siedlisk lub Pakietu 5 - Ochrona ptaków i siedlisk na obszarze Natura 2000 na tych samych użytkach rolnych.
Zobowiązania podjęte od 15 marca 2014 roku
- Pakiet 2 Rolnictwo ekologiczne nie może być realizowany równocześnie z Pakietem 1 - Rolnictwo zrównoważone;
- Płatność rolnośrodowiskowa do danego gruntu może być przyznana z tytułu realizacji tylko jednego pakietu lub wariantu.
Płatność rolnośrodowiskową przyznaje się rolnikowi, jeżeli:
- został mu nadany numer identyfikacyjny w trybie przepisów o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności, zwany dalej „numerem identyfikacyjnym";
- łączna powierzchnia posiadanych przez niego działek rolnych w rozumieniu przepisów o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności, na których jest prowadzona działalność rolnicza, zwanych dalej „działkami rolnymi", wynosi co najmniej 1 ha;
- realizuje 5-letnie zobowiązanie rolnośrodowiskowe, obejmujące wymogi wykraczające ponad podstawowe wymagania, w ramach określonych pakietów i ich wariantów, zgodnie z planem działalności rolnośrodowiskowej;
- realizuje zobowiązanie rolnośrodowiskowe zgodnie z planem działalności rolnośrodowiskowej;
- spełnia warunki przyznania płatności rolnośrodowiskowej w ramach określonych pakietów lub ich wariantów.
Płatność rolnośrodowiskowa jest przyznawana do:
- działek rolnych - w przypadku pakietów 1-6 i pakietu 8;
- krów, klaczy, loch lub owiec matek ras wymienionych w załączniku nr 4 do rozporządzenia rolnośrodowiskowego, objętych programem ochrony zasobów genetycznych – w przypadku pakietu 7;
- miedz śródpolnych - w przypadku pakietu 9.
Płatność rolnośrodowiskowa (dla zobowiązań podjętych przed 15 marca 2014 roku), przyznawana jest do działek rolnych, których łączna powierzchnia wynosi:
- nie więcej niż:
- 5 ha - w przypadku wariantu dziesiątego pakietu 4,
- 5 ha - w przypadku wariantu dziesiątego pakietu 5,
- 0,3 ha - w przypadku wariantu trzeciego pakietu 6;
- nie mniej niż:
- 0,3 ha - w przypadku wariantu pierwszego pakietu 6, w odniesieniu do upraw rolniczych,
- 0,15 ha - w przypadku wariantu pierwszego pakietu 6, w odniesieniu do upraw warzywnych,
- wielkość powierzchni plantacji nasiennych roślin rolniczych określona dla wytwarzania materiału siewnego kategorii kwalifikowany w przepisach o nasiennictwie - w przypadku wariantu drugiego pakietu 6.
Wysokość płatności rolnośrodowiskowej w danym roku (dla zobowiązań podjętych przed 15 marca 2014 roku), ustala się jako iloczyn stawek płatności na:
- hektar gruntu i powierzchni działek rolnych lub
- sztukę zwierzęcia i liczby krów, klaczy, loch i owiec matek, lub
- metr bieżący miedzy śródpolnej i długość tej miedzy
- po uwzględnieniu zmniejszeń lub wykluczeń wynikających ze stwierdzonych nieprawidłowości lub niezgodności.
W przypadku realizacji więcej niż jednego pakietu na tych samych gruntach rolnych, wysokość płatności rolnośrodowiskowej ustala się jako sumę kwot przysługujących za realizację tych pakietów (dla zobowiązań podjętych przed 15 marca 2014 roku).
W przypadku pakietu 1 realizowanego na obszarach szczególnie narażonych (OSN), płatność rolnośrodowiskowa za realizację tego pakietu na tych obszarach jest przyznawana do działek rolnych, których łączna powierzchnia wynosi nie więcej niż 100 ha. Płatność rolnośrodowiskowa nie przysługuje do działek rolnych za realizację zobowiązania rolnośrodowiskowego w ramach określonych pakietów lub ich wariantów, jeżeli wymogi tych pakietów lub wariantów są objęte programami działań mającymi na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych na obszarach szczególnie narażonych, zgodnie z przepisami Prawa wodnego (dla zobowiązań podjętych przed 15 marca 2014 roku).
W przypadku pakietów: Pakietu 1 Rolnictwo zrównoważone, Pakietu 2 Rolnictwo ekologiczne, Pakietu 8 Ochrona gleb i wód, płatność rolnośrodowiskowa (dla zobowiązań podjętych przed 15 marca 2014 roku), jest przyznawana w wysokości:
- 100% stawki płatności - za powierzchnię od 0,1 ha do 100 ha;
- 50% stawki płatności - za powierzchnię powyżej 100 ha do 200 ha;
- 10% stawki płatności - za powierzchnię powyżej 200 ha.
Przy obliczaniu wysokości płatności rolnośrodowiskowej uwzględnia się działki rolne, dla których obowiązują stawki płatności, w kolejności od najwyższej do najniższej przysługującej stawki płatności.
Płatność rolnośrodowiskowa (dla zobowiązań podjętych od 15 marca 2014 roku), przyznawana jest do działek rolnych, których łączna powierzchnia wynosi:
- w przypadku Pakietu 1. Rolnictwo zrównoważone – 20 ha;
- w przypadku Pakietu 2. Rolnictwo ekologiczne w zakresie wariantu:
- pierwszego, drugiego, piątego i szóstego – 30 ha,
- trzeciego i czwartego –15 ha,
- siódmego, ósmego, dziewiątego, dziesiątego, jedenastego i dwunastego –10 ha;
- w przypadku Pakietu 4. Ochrona zagrożonych gatunków ptaków i siedlisk przyrodniczych poza obszarami Natura 2000 i Pakietu 5. Ochrona zagrożonych gatunków ptaków i siedlisk przyrodniczych na obszarach Natura 2000 – 20 ha,
- z tym że w przypadku wariantu dziesiątego tych pakietów – 5 ha;
- w przypadku Pakietu 6. Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych roślin w rolnictwie w zakresie wariantu:
- pierwszego, drugiego i czwartego – 20 ha,
- trzeciego – nie więcej niż 0,3 ha;
- w przypadku Pakietu 8. Ochrona gleb i wód – 20 ha.
- w przypadku pakietów: Pakietu 4. Ochrona zagrożonych gatunków ptaków i siedlisk przyrodniczych poza obszarami Natura 2000, Pakietu 5. Ochrona zagrożonych gatunków ptaków i siedlisk przyrodniczych na obszarach Natura 2000, Pakietu 8. Ochrona gleb i wód, płatność rolnośrodowiskowa jest przyznawana w wysokości:
- 100% stawki płatności – za powierzchnię od 0,1 ha do 10 ha;
- 50% stawki płatności – za powierzchnię powyżej 10 ha do 20 ha.
- W przypadku Pakietu 2. Rolnictwo ekologiczne, płatność rolnośrodowiskowa jest przyznawana w wysokości:
- w przypadku wariantu pierwszego i drugiego:
- 100% stawki płatności – za powierzchnię od 0,1 ha do 20 ha,
- 50% stawki płatności – za powierzchnię powyżej 20 ha do 30 ha;
- w przypadku wariantu piątego i szóstego:
- 100% stawki płatności – za powierzchnię od 0,1 ha do 15 ha,
- 50% stawki płatności – za powierzchnię powyżej 15 ha do 30 ha.
W przypadku realizacji więcej niż jednego pakietu lub wariantu, płatność rolnośrodowiskowa jest przyznawana w wysokości 100% stawki płatności, jeżeli łączna powierzchnia, do której przysługuje płatność rolnośrodowiskowa w ramach wszystkich realizowanych pakietów lub wariantów, nie przekracza największej powierzchni, za którą w ramach realizowanych pakietów lub wariantów można przyznać płatność rolnośrodowiskową z uwzględnieniem 100% stawki płatności (dla zobowiązań podjętych od 15 marca 2014 roku).
Przy ustalaniu wysokości płatności rolnośrodowiskowej przysługującej do działek rolnych uwzględnia się powierzchnię tych działek, nie większą jednak niż maksymalny kwalifikowany obszar, o którym mowa w art. 5 ust. 2 lit. b rozporządzenia nr 640/2014, określony w systemie identyfikacji działek rolnych, o którym mowa w przepisach o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności.
Wysokość stawek płatności dla poszczególnych pakietów i ich wariantów jest określona w załączniku nr 5 do rozporządzenia rolnośrodowiskowego.
Płatność rolnośrodowiskowa jest przyznawana do gruntu, na którym jest położona działka rolna o powierzchni co najmniej 0,1 ha.
W 2016 roku rolnik zobowiązany jest dołączyć materiał graficzny/załącznik graficzny do wszystkich działek ewidencyjnych, na których deklarowane są działki rolne.
Gdy na materiale graficznym sporządzonym dla jednej działki ewidencyjnej widocznych jest kilka działek ewidencyjnych i na działkach tych rolnik wyrysował działki rolne, rolnik nie ma obowiązku dostarczenia odrębnych materiałów graficznych dla tych działek ewidencyjnych.
Załącznik graficzny wysłany do innego rolnika może być złożony (wykorzystany) przez rolnika, który w danym roku deklaruje tą działkę ewidencyjną we wniosku. W takim przypadku należy przekreślić dane podmiotowe (nr producenta oraz imię i nazwisko) wydrukowane na materiale graficznym a następnie wpisać dane rolnika, który dołącza ten materiał graficzny do wniosku.
Niezłożenie wraz z wnioskiem materiału graficznego z działkami ewidencyjnymi, na których rolnik zadeklarował działki rolne, będzie skutkowało wezwaniem rolnika do usunięcia braków formalnych we wniosku. Nieusunięcie tego braku do 10 czerwca, spowoduje, że działki ewidencyjne, na których rolnik deklaruje działki rolne pozostaną bez rozpoznania. Do rolnika wówczas zostanie wysłane Pismo w sprawie pozostawienia wniosku bez rozpoznania, określające zakres pozostawienia wniosku bez rozpoznania.
Rolnik realizujący zobowiązanie rolnośrodowiskowe:
- zachowuje występujące w gospodarstwie rolnym i określone w planie działalności rolnośrodowiskowej trwałe użytki zielone, oraz elementy krajobrazu rolniczego nieużytkowane rolniczo, tworzące ostoje dzikiej przyrody;
- prowadzi na formularzu udostępnionym przez Agencję rejestr działalności rolnośrodowiskowej zawierający wykaz wypasów zwierząt oraz działań agrotechnicznych, w tym zastosowania nawozów i wykonania zabiegów przy użyciu środków ochrony roślin, przy czym rejestr ten w zakresie zastosowania nawozów prowadzi się dla całego gospodarstwa rolnego;
- przestrzega innych wymogów określonych dla danego pakietu lub wariantu.
Jeżeli rolnik nie zamierza ubiegać się w danym roku o przyznanie kolejnej płatności rolnośrodowiskowej do określonych gruntów lub zwierząt objętych zobowiązaniem rolnośrodowiskowym, składa na formularzu udostępnionym przez Agencję, informację o tych gruntach oraz o wariancie realizowanym na tych gruntach na których realizuje zobowiązanie rolnośrodowiskowe w danym roku, a przypadku realizacji Pakietu 7. Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych zwierząt w rolnictwie, informację o zwierzętach w odniesieniu do których realizuje zobowiązanie rolnośrodowiskowe w danym roku.
Informację należy złożyć do kierownika biura powiatowego ARiMR właściwego ze względu na miejsce zamieszkania rolnika albo siedzibę rolnika, w terminie określonym do składania wniosków o przyznanie płatności rolnośrodowiskowej, tj. do dnia 16 maja 2016 roku (Informację o gruntach lub zwierzętach uznaje się za niezłożoną, jeśli zostanie złożona po dniu 16 maja 2016 r. - brak możliwości złożenia tego dokumentu do dnia 10 czerwca 2016 r.
Płatność rolnośrodowiskowa wypłaca się do dnia 30 czerwca roku następującego po roku, w którym został złożony wniosek o przyznanie tej płatności, wraz z kwotą przeznaczoną na refundację kosztów transakcyjnych.