Agencja Restrukturyzacji
i Modernizacji Rolnictwa

Premia pielęgnacyjna do gruntów z sukcesją naturalną, na których, zgodnie z planem zalesienia, nie jest wymagane wykonanie zalesienia przyznawana jest osobie fizycznej albo osobie prawnej, bez względu na status prawny takiej grupy i jej członków w świetle prawa krajowego, których gospodarstwo rolne jest położone na obszarze Rzeczpospolitej Polskiej oraz które prowadzą działalność rolniczą.

Premia może być przyznana rolnikowi, jeżeli:

• został mu nadany numer identyfikacyjny w trybie przepisów o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności, który może być wykorzystany do ubiegania się o tę pomoc,

• zobowiązał się do pielęgnacji zalesienia występującego na gruncie z sukcesją naturalną, zgodnie z wymogami planu zalesienia, przez 5 lat od dnia złożenia wniosku o przyznanie pierwszej premii pielęgnacyjnej.

Premia jest przyznawana rolnikowi do gruntów:

-     wykazanych w ewidencji gruntów i budynków jako grunty rolne, stanowiących grunty z sukcesją naturalną,

-     przeznaczonych do zalesienia w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku tego planu, gdy zalesienie tych gruntów nie jest sprzeczne z ustaleniami studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, a w przypadku braku tego planu oraz tego studium, gdy dla tych gruntów została wydana decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu,

-     stanowiących własność rolnika albo własność jego małżonka,

-     o powierzchni co najmniej 0,1 ha i szerokości większej niż 20 m, przy czym wymagania, które dotyczy szerokości gruntu, nie stosuje się, jeżeli grunty te graniczą z lasem lub obszarem zalesionym,

-     położonych poza:

• obszarami Natura 2000 lub obszarami znajdującymi się na liście, o której mowa w art. 27 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, chyba że planowane wykonanie zalesienia nie jest sprzeczne z planami ochrony albo planami zadań ochronnych tych obszarów, albo w przypadku braku planów ochrony lub planów zadań ochronnych, gdy zalesianie nie jest sprzeczne z celami ochrony tych obszarów;

• obszarami rezerwatów przyrody, parków krajobrazowych, parków narodowych lub obszarami ich otulin, chyba że planowane wykonanie zalesienia nie jest sprzeczne z celami ochrony tych obszarów.

Premia pielęgnacyjna jest przyznawana do gruntów z sukcesją naturalną, tj. do gruntów:

1)  na których występują drzewa lub krzewy pochodzące z sukcesji naturalnej, należące do rodzimych gatunków lasotwórczych, w tym drzewa lub krzewy gatunków rodzimych, wymienionych w załączniku nr 1 do rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 26 marca 2019 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy w ramach poddziałania "Wsparcie na zalesianie i tworzenie terenów zalesionych" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (Dz. U. poz. 585, z późn. zm.), zwanego rozporządzeniem zalesieniowym,

2)  drzewa gatunków rodzimych wymienionych w załączniku nr 1 do rozporządzenia zalesieniowego występują w kępach o powierzchni co najmniej 5 arów, a ich liczba na hektar:

a)  wynosi nie mniej niż 50% liczby sadzonek drzew na hektar określonej w załączniku nr 2 do rozporządzenia zalesieniowego w odniesieniu do poszczególnych gatunków drzew - w przypadku drzew o średniej wysokości do 0,5 m,

b)  wynosi nie mniej niż 30% liczby sadzonek drzew na hektar określonej w załączniku nr 2 do rozporządzenia zalesieniowego w odniesieniu do poszczególnych gatunków drzew - w przypadku drzew o średniej wysokości powyżej 0,5 m,

3)  powierzchnia kęp, o których mowa w pkt 2, na której występują drzewa wyrosłe w wyniku sukcesji naturalnej, stanowi nie mniej niż 10% powierzchni gruntu,

4)  średni wiek drzew lub krzewów wyrosłych w wyniku zaprzestania użytkowania rolniczego nie przekracza 20 lat.

Premia pielęgnacyjna może być przyznana jednemu rolnikowi do powierzchni nie większej niż 20 ha.

Do gruntów z sukcesją naturalną nie przysługuje premia zalesieniowa, a wsparcie na zalesienie przysługuje, jeżeli na tych gruntach, zgodnie z planem zalesienia, jest wymagane wykonanie zalesienia.

Beneficjenci ubiegający się o przyznanie pierwszej premii pielęgnacyjnej do gruntów z sukcesją naturalną są zobowiązani do wcześniejszego złożenia wniosku o sporządzenie planu zalesienia do Nadleśniczego Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe, właściwego ze względu na położenie gruntów. Premia pielęgnacyjna jest przyznawana do gruntów, dla których opracowany jest plan zalesienia przez nadleśniczego. Plan zalesienia powinien obejmować grunty graniczące ze sobą, tworzące jeden kompleks gruntów z sukcesją naturalną oraz powinien być sporządzony przy uwzględnieniu stanu faktycznego gruntu z sukcesją naturalną których granice są oznakowane w terenie.

Do wniosku o sporządzenie planu zalesienia, należy dołączyć:

- wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dotyczący działek ewidencyjnych, na których są położone grunty z sukcesją naturalną, a w przypadku braku tego planu zaświadczenie potwierdzające, że przeznaczenie gruntów z sukcesją naturalną nie jest sprzeczne z ustaleniami studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, a w przypadku braku planu oraz studium, decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, wydaną dla tych gruntów,

- materiał graficzny wraz z kartą informacyjną, udostępnione przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, lub kopię części mapy ewidencyjnej gruntów i budynków, która obejmuje grunty z sukcesją naturalną, z naniesionymi granicami tych gruntów, albo jej powiększenie,

- zaświadczenie wydane przez właściwy organ gminy potwierdzające, że grunty przeznaczone do wykonania zalesienia są położone na obszarze Natura 2000 lub obszarze znajdującym się na liście, o której mowa w art. 27 ust. 3 pkt 1 ustawy o ochronie przyrody, albo postanowienie o odmowie wydania takiego zaświadczenia – w przypadku braku karty informacyjnej,

- oświadczenie rolnika o powierzchni gruntów z sukcesją naturalną, zawierające numery działek ewidencyjnych, na których położone są te grunty,

- wypis z ewidencji gruntów i budynków dotyczący działek ewidencyjnych, na których są położone grunty z sukcesją naturalną,

- mapę sporządzoną przez osobę posiadającą uprawnienia zawodowe, nadane na podstawie ustawy z dnia 17 maja 1989 r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne, na podkładzie mapy zasadniczej lub na podkładzie ewidencyjnym, zawierającą:

• wskazanie granic całości gruntów z sukcesją naturalną oraz określenie łącznej powierzchni tych gruntów wraz z powierzchnią działek ewidencyjnych, na których są położone,

• wskazanie granic gruntów o nachyleniu terenu powyżej 12° i określenie powierzchni tych gruntów,

• wskazanie granic kęp i określenie ich powierzchni.

- opinię właściwego dyrektora parku narodowego o braku sprzeczności zalesienia z celami ochrony danego obszaru – w przypadku gruntu z sukcesją naturalną położonego w parku narodowym lub na obszarze jego otuliny, również w przypadku, gdy ten grunt jest położony w granicach obszaru Natura 2000 lub obszaru znajdującego się na liście, o której mowa w art. 27 ust. 3 pkt 1 ustawy o ochronie przyrody;

- opinię regionalnego dyrektora ochrony środowiska o braku sprzeczności zalesienia z:

• celami ochrony danego obszaru – w przypadku gruntu z sukcesją naturalną położonego w rezerwacie przyrody lub parku krajobrazowym lub na obszarze ich otulin

• planami ochrony albo planami zadań ochronnych danego obszaru albo celami ochrony danego obszaru, jeżeli dla tego obszaru nie został sporządzony plan ochrony lub plan zadań ochronnych – w przypadku gruntu z sukcesją naturalną położonego na obszarze Natura 2000 lub obszarze znajdującym się na liście, o której mowa w art. 27 ust. 3 pkt 1 ustawy o ochronie przyrody, z wyjątkiem przypadku, wydania opinii właściwego dyrektora parku narodowego o braku sprzeczności zalesienia (…) wymienionej powyżej.

Plan zalesienia powinien zawierać elementy określone w załączniku nr 3 rozporządzenia zalesieniowego oraz dane osobowe rolnika, adres zamieszkania lub siedziby rolnika, numer identyfikacyjny, podpis nadleśniczego, dokumenty dołączone przez rolnika do wniosku o sporządzenie tego planu.

Do wniosku o przyznanie pierwszej premii pielęgnacyjnej do gruntów z sukcesją naturalną, na których, zgodnie z planem zalesienia, nie jest wymagane wykonanie zalesienia, poza materiałem graficznym rolnik dołącza:

1)   kopię planu zalesienia potwierdzoną za zgodność z oryginałem przez nadleśniczego, który sporządził ten plan;

2)   dokumenty potwierdzające własność gruntów przeznaczonych do wykonania zalesienia;

3)   pisemną zgodę:

• pozostałych współwłaścicieli na zalesienie gruntów, jeżeli grunty te stanowią przedmiot współwłasności,

• małżonka rolnika na zalesienie gruntów, jeżeli grunty te stanowią własność małżonka rolnika.

4)   materiał graficzny.

Wnioski o przyznanie pierwszej premii pielęgnacyjnej do gruntów z sukcesją naturalną, na których, zgodnie z planem zalesienia, nie jest wymagane wykonanie zalesienia podlegają weryfikacji spełnienia kryteriów wyboru operacji.

Pierwsza premia pielęgnacyjna może zostać przyznana jeżeli zostaną spełnione kryteria wyboru operacji. Pomoc przysługiwała będzie według kolejności sumy punktów uzyskanych przez rolnika i ustalonej przy zastosowaniu poniższych kryteriów.

1. Grunty z sukcesją naturalną  przynajmniej w części są zlokalizowane na korytarzach ekologicznych w rozumieniu art. 5 pkt 2 ustawy o ochronie przyrody położonych na obszarze Natura 2000 określonych w planie ochrony lub planie zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 - Liczba punktów 14;

2. Grunty z sukcesją naturalną przynajmniej w części są zlokalizowane na obszarach zagrożonych erozją wodną określonych w załączniku do rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 9 marca 2015 r. w sprawie norm w zakresie dobrej kultury rolnej zgodnej z ochroną środowiska (Dz. U. poz. 344, ze zm.), zwanych dalej „gruntami erozyjnymi” - Liczba punktów 12;

3. Grunty z sukcesją naturalną przynajmniej w części przylegają do śródlądowych wód powierzchniowych, o których mowa w art.  21 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne (Dz. U. poz. 1566, ze zm.), za przylegające uznaje się również takie grunty, które są położone w pasie o szerokości do 5 m od krawędzi brzegu tych wód - Liczba punktów 10; 

4. Grunty z sukcesją naturalną przynajmniej w części są gruntami o nachyleniu terenu powyżej 12° - Liczba punktów 8;

5. Grunty z sukcesją naturalną przynajmniej w części przylegają do lasu lub obszaru zalesionego, za przylegające uznaje się również takie grunty, które są położone w pasie o szerokości do 5 m od tego lasu lub obszaru zalesionego - Liczba punktów 7;

6. Grunty z sukcesją naturalną przynajmniej w części są położone na glebach V, VI lub VIz klasy bonitacyjnej, zgodnie z ewidencją gruntów i budynków w rozumieniu art. 2 pkt 8 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne - Liczba punktów 6;

7. Grunty z sukcesją naturalną przynajmniej w części są położone na obszarach ONW, określonych w załączniku do rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 11 marca 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Wspieranie gospodarowania na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW)” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 (Dz. U. poz. 329, z późn. zm.) - Liczba punktów 5;

8. Grunty z sukcesją naturalną przynajmniej w części są położone w województwie o lesistości poniżej 30% -  Liczba punktów 4.

W pierwszej kolejności premia pielęgnacyjna przysługuje tym podmiotom, których operacje uzyskały największą sumę punktów.

W przypadku uzyskania takiej samej sumy punktów w pierwszej kolejności premia pielęgnacyjna przysługuje temu podmiotowi, którego grunty przynajmniej w części są położone w gminie o większych potrzebach i preferencjach zalesieniowych według wariantu III – środowiskowego, określonego w Krajowym Programie Zwiększania Lesistości zatwierdzonym przez Radę Ministrów na podstawie art. 14 ust. 2a ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. z 2020, poz. 6, z późn. zm.).

Jeżeli na podstawie powyższego nie można ustalić kolejności przysługiwania pomocy, w pierwszej kolejności przysługuje ona temu podmiotowi, który ubiega się o przyznanie premii pielęgnacyjnej w niższej wysokości.

Prezes Agencji w dniu 1 października roku, w którym został złożony wniosek o przyznanie pierwszej premii pielęgnacyjnej, podaje do publicznej wiadomości, na stronie internetowej administrowanej przez Agencję, informacje o kolejności przysługiwania pomocy.