Agencja Restrukturyzacji
i Modernizacji Rolnictwa

1. Czy podatek VAT jest kosztem kwalifikowalnym w projekcie, którego łączny koszt jest niższy niż 5 mln EUR (w tym VAT) w przypadku, gdy wnioskodawca/beneficjent jest zarejestrowany jako czynny podatnik VAT i na mocy przepisów prawa krajowego przysługuje mu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego lub ubiegania się o zwrot podatku VAT?

Kwalifikowanie do refundacji podatku VAT jest możliwe pod warunkiem spełnienia wymogów wynikających z art. 64 ust. 1 lit c rozporządzenia 2021/1060. Zgodnie z tym przepisem, koszt podatku VAT jest co do zasady kosztem niekwalifikowalnym, z wyjątkami wymienionymi w tym artykule.

Na podstawie dyspozycji powyższego przepisu, w przypadku operacji, których łączny koszt jest niższy niż 5 mln EUR włączając VAT, podatek VAT jest kosztem kwalifikowalnym, niezależnie od tego czy wnioskodawca/beneficjent ma prawną możliwość odzyskania podatku VAT czy też nie. Należy dodać, że wnioskodawca/beneficjent ma możliwość uwzględnienia podatku VAT w kosztach kwalifikowalnych na zasadzie dobrowolności.

W przypadku wnioskodawcy mającego możliwość odzyskania podatku od towaru i usług, VAT może być kosztem kwalifikowanym pod warunkiem, że wnioskodawca nie odzyska części VAT podlegającej refundacji przez ARiMR.

2. Czy w myśl art. 64 ust. 1 lit. c tiret (ii) rozporządzenia ogólnego, podatek VAT w projekcie, którego łączny koszt wynosi co najmniej 5 mln EUR (włączając VAT) może być kwalifikowalny, gdy brak jest prawnej możliwości odzyskania podatku VAT zgodnie z przepisami prawa krajowego?

Tak, w przypadku operacji, których łączny koszt wynosi co najmniej 5 mln EUR (z VAT), podatek VAT jest kosztem kwalifikowalnym tylko w sytuacji, gdy nie podlega zwrotowi na mocy krajowych przepisów dotyczących VAT.

Oznacza to, że podatek od towarów i usług może stanowić w projekcie wydatek kwalifikowalny wyłącznie wówczas, gdy wnioskodawcy/beneficjentowi ani żadnemu innemu podmiotowi zaangażowanemu w realizację projektu nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego lub ubiegania się o zwrot VAT. Natomiast posiadanie takiego prawa wyklucza uznanie wydatku za kwalifikowalny, nawet jeśli faktycznie zwrot nie nastąpił, np. ze względu na nie podjęcie przez wnioskodawcę/beneficjenta czynności zmierzających do realizacji tego prawa.

3. Jaki kurs Euro powinien być zastosowany do przeliczenia łącznego kosztu projektu?

Agencja dokonuje przeliczenia kwoty 5 mln EUR na jej równowartość w PLN według miesięcznego obrachunkowego kursu wymiany walut stosowanego przez KE, aktualnego w dniu zawarcia umowy o dofinansowanie projektu. Natomiast, ponowne ustalenie kwalifikowalności podatku VAT jest wymagane w przypadku zmiany łącznego kosztu projektu: tj. w przypadku aneksowania zawartej umowy o dofinansowanie. W takim przypadku należy przeliczyć ponownie wartość projektu, według kursu UER obowiązującego na dzień zawarcia aneksu do umowy.

4. W ramach których priorytetów/działań programu FER 2021-2027 udzielona pomoc stanowi pomocą publiczną?

W programie Fundusze Europejskie dla Rybactwa realizowane operacje mogą stanowić pomoc publiczną w ramach Priorytetu 1 w działaniach: 1.1 Kapitał Ludzki oraz 1.3 Dywersyfikacja działalności rybackiej, a także w ramach działań Priorytetu 3.

Przez pomoc publiczną należy rozumieć wsparcie operacji odnoszących się do działalności wykraczającej poza produkcję, przetwarzanie i wprowadzanie do obrotu produktów rybołówstwa i akwakultury.

Szczegółowe informacje na temat operacji objętych pomocą publiczną w zakresie działania 1.3 Dywersyfikacja działalności rybackiej zostały zamieszczone na stronie internetowej ARiMR w zakładce „Pytania i odpowiedzi” dla przedmiotowego działania w pkt. 9 - Link do "Pytań i odpowiedzi" dotyczących działania 1.3. 

Natomiast, wszystkie operacje realizowane w ramach Priorytetu 3 stanowią pomoc publiczną i są udzielane zgodnie z art. 54 i art. 55 rozporządzenia Komisji (UE) 2022/2473⁽²⁾.

Z treści powyższych przepisów wynika, że w ramach Priorytetu 3 będą mogły być realizowane operacje inwestycyjne realizowane w celu rozpoczęcia lub prowadzenia działalności gospodarczej, w tym operacje niebezpośrednio związane z sektorem rybołówstwa jednak wpływające na rozwój lokalnej społeczności rybackiej oraz obszaru wdrażania Lokalnej Strategii Rozwoju (LSR).

5. Jakie przepisy należy stosować podczas kwalifikowania podatku VAT w ramach działań objętych pomocą publiczną?

Kwalifikowalność podatku VAT podlega dodatkowym ograniczeniom wynikającym z zasad udzielania pomocy publicznej.

Pomoc publiczna w ramach programu FER 2021-2027 jest udzielana zgodnie z przepisami rozporządzenia Komisji (UE) 2022/2473.

W art. 7 ww. rozporządzenia wskazano, że do celów obliczania intensywności pomocy i kosztów kwalifikowalnych stosuje się kwoty przed potrąceniem podatku lub innych opłat. Koszty kwalifikowalne uzasadnia jasna, szczegółowa i aktualna dokumentacja. Podatek od wartości dodanej (VAT) nie stanowi wydatku kwalifikowalnego do pomocy, z wyjątkiem przypadków, gdy nie podlega on odzyskaniu na podstawie krajowych przepisów.

Warunek określony w art. 7 oznacza więc, że koszt podatku VAT w projekcie realizowanym w ramach pomocy publicznej jest kosztem kwalifikowalnym wyłącznie wówczas, gdy nie można go odzyskać na mocy prawodawstwa krajowego.

Dodatkowo należy pamiętać, że ze względu na wykluczenie podwójnego finansowania, podatek od towarów i usług (VAT) może stanowić koszt kwalifikowalny pod warunkiem, że wnioskodawca nie odzyska tego podatku na podstawie krajowych przepisów dotyczących podatku VAT.

Podsumowując należy wskazać, że w przypadku operacji objętych pomocą publiczną nie mają zastosowania progi wartości operacji, o których mowa w art. 64 ust. 1 lit. c rozporządzenia ogólnego.

6. Czy podatek od towarów i usług (VAT) może stanowić koszt kwalifikowalny w projekcie, jeżeli został poniesiony przed dniem złożenia wniosku o dofinansowanie, a wnioskodawca nie odzyskał podatku VAT?

Tak, podatek od towarów i usług poniesiony przed dniem złożenia wniosku o dofinansowanie może zostać uznany za wydatek kwalifikowalny operacji realizowanej w ramach FER 2021-2027, jednak wyłącznie wówczas, gdy został poniesiony nie wcześniej niż 1 stycznia 2021 r. i wnioskodawca nie odzyskał części VAT podlegającej refundacji przez ARiMR.

Wyjątkiem od powyższej zasady są operacje, które stanowią pomoc publiczną w zakresie działania 1.3, w ramach którego do kosztów kwalifikowalnych operacji zalicza się podatek VAT wyłącznie wówczas, gdy poniesiony został od dnia złożenia wniosku o dofinansowanie i nie podlega on odzyskaniu na zasadach określonych w przepisach krajowych.

7. Czy w projektach realizowanych w ramach priorytetów/działań objętych zasadami pomocy publicznej kosztami kwalifikowalnymi operacji mogą być wydatki poniesione przed złożeniem wniosku o dofinansowanie?

Tak, zgodnie z przepisami rozporządzeń wykonawczych dla Priorytetu 1. oraz Priorytetu 3., do kosztów kwalifikowalnych operacji zalicza się również koszty poniesione przed dniem złożenia wniosku o dofinansowanie, ale nie wcześniej niż od dnia 1 stycznia 2021 r.

Powyższe nie dotyczy operacji, które stanowią pomoc publiczną w ramach działania 1.3.

 

⁽¹⁾ Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) z dnia 24 czerwca 2021 r. ustanawiające wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego Plus, Funduszu Spójności, Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji i Europejskiego Funduszu Morskiego, Rybackiego i Akwakultury, a także przepisy finansowe na potrzeby tych funduszy oraz na potrzeby Funduszu Azylu, Migracji i Integracji, Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Instrumentu Wsparcia Finansowego na rzecz Zarządzania Granicami i Polityki Wizowej.

⁽²⁾ Rozporządzenie Komisji (UE) 2022/2473 z dnia 14 grudnia 2022 r. uznającego niektóre kategorie pomocy udzielanej przedsiębiorstwom prowadzącym działalność w zakresie produkcji, przetwórstwa i wprowadzania do obrotu produktów rybołówstwa i akwakultury za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art.107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.