Instytuty Polskie są siecią 25 placówek, podległych Ministerstwu Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej. Działania programowe Instytutu Polskiego uwzględniają priorytety polskiej polityki zagranicznej, której częścią  jest dyplomacja publiczna i kulturalna.

Misja Instytutów Polskich polega na docieraniu do możliwie szerokich, zagranicznych środowisk artystycznych, eksperckich i opiniotwórczych w celu budowania dobrych, ścisłych kontaktów z ich przedstawicielami, aby w ten sposób tworzyć pozytywny wizerunek Polski za granicą. Instytuty Polskie informują o Polsce oraz promują kulturę, historię, naukę, język polski i dziedzictwo narodowe w taki sposób, aby odbiorca innego kręgu kulturowego mógł lepiej zrozumieć polski kod kulturowy. Dbają o dwustronną wymianę kulturalną oraz o obecność polskiej kultury w życiu społecznym poszczególnych krajów. Zadaniem Instytutów Polskich jest także działanie na rzecz nawiązywania trwałych kontaktów między polskimi i zagranicznymi partnerami, aktywnymi w sferze międzynarodowej wymiany kulturalnej jak np. w ramach współpracy EUNIC (Europejskich Narodowych Instytutów Kultury państw UE). Ponadto dbają one o realizację międzynarodowych zobowiązań, wynikających z umów i programów kulturalnych Polski z innymi państwami.

Instytuty Polskie współpracują z instytucjami państwowymi oraz uznanymi organizacjami pozarządowymi w krajach, w których działają. Współpraca ta polega m.in. na organizacji wydarzeń o charakterze kulturalnym (koncerty, pokazy filmów, spektakle teatralne, wystawy), edukacyjno-informacyjnym (programy skierowane do dzieci, upowszechnianie wiedzy o Polsce), naukowym (seminaria, wykłady, konferencje) i promocyjnym (udział Polski w targach książki, edukacyjnych czy targach designu). W swojej działalności Instytuty popularyzują język polski i dorobek naukowy Polaków w różnych dziedzinach, a także wspierają pracowników i studentów wydziałów polonoznawczych, polonistyk, slawistyk i studiów środkowoeuropejskich na uczelniach zagranicznych.

Efektywne kształtowanie pozytywnego wizerunku Polski za granicą wymaga również wspólnego wysiłku wielu resortów i instytucji. Dlatego też Instytuty Polskie w świecie współpracują na co dzień z polskimi instytucjami kultury takimi, jak np. Instytut Książki, Narodowy Instytut Fryderyka Chopina, Instytut Adama Mickiewicza, Instytut Muzyki i Tańca czy Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki.