Wyjaśnienia dotyczące poszczególnych rodzajów wiz:

 

Wizy C - Jednolita wiza Schengen jest ważna na obszarze strefy Schengen i uprawnia do pobytu na terytorium wszystkich państw tej strefy. Długość pobytu lub pobytów nie może przekraczać 90 dni w ciągu każdego 180-dniowego okresu.

 

Wiza krajowa typu “D” uprawnia do wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz do ciągłego pobytu lub do kilku następujących po sobie pobytów na tym terytorium, które trwają łącznie dłużej niż 90 dni w okresie ważności wizy i nie dłużej niż rok.

 

Jest to wiza D oznaczona na naklejce wizowej numerem oznaczającym dostęp do rynku pracy. Aby wnioskować o wizę z celem wyjazdu do pracy, oznaczoną zgodnie z ustawa o cudzoziemcach numerem 6 lub 5a i 5b należy w procedurze wizowej przedłożyć odpowiednio zezwolenie do pracy wydane przez Wojewodę albo oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi.

 

Wizę Schengen lub wizę krajową wydaje się w celu:

1) turystycznym;

2) odwiedzin u rodziny lub przyjaciół;

3) udziału w imprezach sportowych;

4) prowadzenia działalności gospodarczej;

5) wykonywania pracy, w okresie nieprzekraczającym 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy, na podstawie oświadczenia o zamiarze powierzenia wykonywania pracy, zarejestrowanego w powiatowym urzędzie pracy;

6) wykonywania pracy na podstawie dokumentu innego niż określony w pkt 5;

7) prowadzenia działalności kulturalnej lub udziału w konferencjach;

8) wykonywania zadań służbowych przez przedstawicieli organu państwa obcego lub organizacji międzynarodowej;

9) odbycia studiów pierwszego stopnia, studiów drugiego stopnia lub jednolitych studiów magisterskich albo studiów trzeciego stopnia;

10) szkolenia zawodowego;

11) kształcenia się lub szkolenia w innej formie niż określona w pkt 9 lub 10;

12) dydaktycznym;

13) prowadzenia badań naukowych lub prac rozwojowych;

14) tranzytu;

15) tranzytu lotniczego;

16) leczenia;

17)dołączenia do obywatela innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, państwa członkowskiego Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej lub przebywania z nim;

18) udziału w programie wymiany kulturalnej lub edukacyjnej, programie pomocy humanitarnej lub programie pracy wakacyjnej;

19) przybycia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jako członek najbliższej rodziny repatrianta;

20) korzystania z uprawnień wynikających z posiadania Karty Polaka;

21) repatriacji;

22) korzystania z ochrony czasowej;

23) przyjazdu ze względów humanitarnych, z uwagi na interes państwa lub zobowiązania międzynarodowe;

24) realizacji zezwolenia na pobyt czasowy w celu łączenia rodzin;

25) innym niż określone w pkt 1-24.

 

 

1. Nie jest prawdą, że MSZ sprowadził setki tysięcy migrantów z krajów muzułmańskich i Afryki

Statystyka wydanych wiz za ostatnie 30 miesięcy kształtuje się jak poniżej:

	Łączna liczba wiz (krajowe i Schengen)	Łączna liczba wiz krajowych
Łączna liczba wiz	1 951 176	1 782 276
w tym:
Białoruś	586 171	534 557
Ukraina	990 116	988 086
Pozostałe kraje	374 889	259 633

 

Statystyka wszystkich krajów, z wyłączeniem Białorusi i Ukrainy kształtuje się jak w załączniku nr 1.

 

Jednocześnie prawdą jest, że w ciągu ostatnich lat znacznie spadła liczba wydanych wiz dla obywateli Federacji Rosyjskiej.

 

 

 

	2012					2013					2014
Typ wizy	Wiza lot.	Wiza Schengen	Wiza Krajowa	RAZEM	% w stosunku do całości	Wiza lot.	Wiza Schengen	Wiza Krajowa	RAZEM	% w stosunku do całości	Wiza lot.	Wiza Schengen	Wiza Krajowa	RAZEM	% w stosunku do całości
Ilość wiz przyznanych – ob., FR	0	263082	3550	266632	20%	0	225894	3478	229372	16%	0	146715	3696	150411	10%
Ilość wiz przyznanych ogółem	1	1077218	275592	1352811		0	1106866	295032	1401898		0	1104320	385123	1489443
	2020					2021					2022
Typ wizy	Wiza lot.	Wiza Schengen	Wiza Krajowa	RAZEM	% w stosunku do całości	Wiza lot.	Wiza Schengen	Wiza Krajowa	RAZEM	% w stosunku do całości	Wiza lot.	Wiza Schengen	Wiza Krajowa	RAZEM	% w stosunku do całości
Ilość wiz przyznanych – ob., FR	0	24058	12402	36460	4%	0	9177	22120	31297	3%	0	2228	8746	10974	2%
Ilość wiz przyznanych ogółem	1	98751	806659	905411		0	39370	1003282	1042652		109	72909	537952	610970

 

2. Nie jest prawdą, że konsulowie otrzymywali polecenia z Centrali MSZ dotyczące wydawania wiz

Przedstawiciele kierownictwa MSZ nie mają uprawnień do polecania konsulom wydania konkretnej decyzji wizowej. Konsul jest organem uprawnionym do podejmowania suwerennej decyzji w sprawach wiz dla cudzoziemców. Minister Spraw Zagranicznych nie ma możliwości uchylenia, czy modyfikacji decyzji konsula w indywidualnych sprawach wizowych. Centrala MSZ może jednak przekazywać urzędom konsularnym przesyłane do MSZ informacje o problemach określonych osób z ustaleniem terminu wizyty. Konsul ocenia każdorazowo sytuację i może podjąć działania na podstawie art 9 ust. 3  Kodeksu Wizowego: „W uzasadnionych pilnych przypadkach konsulat może zezwolić osobie ubiegającej się o wizę na złożenie wniosku bez uprzedniego umówienia się na spotkanie albo spotkanie odbywa się natychmiast.” Należy jednak podkreślić, że decyzja w przedmiocie wydania albo odmowy wydania wizy jest suwerenną decyzją konsula.  Uzasadnionym pilnym przypadkiem może być np. międzynarodowa konferencja naukowa lub dyplomatyczna (np. szczyt OBWE, szczyt NATO), duże wydarzenia o charakterze masowym, jak np. „Światowe Dni Młodzieży”, ale również konieczność pilnego przyjazdu na wydarzenie rodzinne typu ślub, pogrzeb czy konieczność przyjazdu w związku z rozpoczynającym się rokiem akademickim. Różnorodność powodów kwalifikujących się do powyższej kategorii może być bardzo duża, dlatego każdy przypadek analizowany jest przez konsula odrębnie.

 

3. Nie jest prawdą, że Polska jest liderem UE w wydawaniu pozwoleń na wjazd do strefy Schengen. Dane za lata 2021 oraz 2022 poniżej:

	Kraje	2021 Wnioski o wizy jednolite Schengen	2021 Wydane wizy Schengen	2022 Wnioski o wizy jednolite Schengen	2022 Wydane wizy Schengen	Liczba ludności (dane na 1.01.2023)	2021 Wydane wizy na 1000 obywateli	2022 Wydane wizy na 1000 obywateli
1	Francja	652 331	480 057	1 918 515	1 428 228	68 070 697	7,05	20,98
2	Hiszpania	483 469	377 440	1 197 457	912 325	48 059 777	7,85	18,98
3	Niemcy	346 284	267 757	1 043 297	817 307	84 358 845	3,17	9,69
4	Włochy	212 806	190 451	727 490	629 223	58 850 717	3,23	10,69
5	Grecja	295 634	269 287	459 139	386 371	10 394 055	25,90	37,17
6	Holandia	137 866	117 162	412 967	333 074	17 811 291	6,57	18,70
7	Szwajcaria	114 025	84 417	410 036	319 841	8 807 887	9,58	36,31
8	Finlandia	61 015	54 337	164 427	142 302	5 563 970	9,76	25,58
9	Austria	44 616	39 393	151 566	125 275	9 104 772	4,32	13,76
10	Portugalia	47 415	40 243	150 915	123 174	10 467 366	3,84	11,77
11	Węgry	70 269	66 294	144 227	122 470	9 597 085	6,90	12,76
12	Belgia	50 796	34 710	171 966	116 927	11 754 004	2,95	9,95
13	Czechy	207 470	200 053	117 624	99 659	10 827 529	18,47	9,20
14	Szwecja	22 260	14 174	135 946	89 112	10521556	1,34	8,47
15	Polska	41 891	39 362	83 114	73 023	36 753 736	1,07	1,99
16	Dania	26 469	19 265	73 947	56 402	5 932 654	3,24	9,51
17	Norwegia	9 895	6 858	72 463	56 307	5 482 464	1,25	10,27
18	Litwa	24 764	23 973	26 556	24 090	2 857 279	8,39	8,43
19	Łotwa	16 764	15 972	21 140	18 888	1 883 008	8,48	10,03
20	Estonia	40 657	38 372	23 151	18 033	1 365 884	28,11	13,20
21	Malta	4 295	3 557	22 275	13 758	542 051	6,56	25,38
22	Słowacja	3 886	3 718	12 211	10 876	5 428 792	0,68	2,00
23	Słowenia	6 109	4 772	17 680	9 832	2 116 792	2,25	4,64
24	Islandia	2 735	2 369	7 715	7 407	375 797	6,31	19,71
25	Luksemburg	2 383	2 286	6 931	5 992	660 809	3,46	9,07
	Wszystkie	2 926 104	2 396 279	7572 75	5 939 896	427 588 81

Źródło: https://home-affairs.ec.europa.eu/policies/schengen-borders-and-visa/visa-policy_en

Dane statystyczne dotyczące obywatelstwa wnioskodawców składających wnioski do polskich placówek są przedstawione w załączniku numer 2.

 

4. Nie jest prawdą, że nasi partnerzy z UE wykazali, że na poziomie polskich służb konsularnych dochodzi do nieprawidłowości skutkujących masowym wydawaniem wiz, które umożliwiają dostanie się do strefy Schengen cudzoziemców pochodzących z krajów, gdzie występuje zagrożenie terrorystyczne

 

5. Nie jest prawdą, że Polska oddała całą techniczną obsługę prowadzenia wniosku wizowego firmie zewnętrznej oraz, że firmy pośrednictwa wizowego pełniły rolę urzędników konsularnych

Wniosek wizowy składany jest przez cudzoziemca bezpośrednio w urzędzie konsularnym lub w punkcie przyjmowania wniosków wizowych.

W przypadku wiz do pracy, zanim wniosek może zostać przyjęty, pracodawca chcący zatrudnić cudzoziemca musi uzyskać w Polsce (wojewoda, urząd pracy) pozwolenie na pracę dla konkretnego cudzoziemca.

Punkty przyjmowania wniosków wizowych działające w ramach outsourcingu świadczą jedynie usługi informacyjno-organizacyjne: umawiają spotkania na złożenie wniosków, przyjmują wnioski i przekazują do konsulatów do ich rozpatrzenia, zwracają cudzoziemcom paszporty wraz z decyzjami. Pracownicy punktów nie podejmują decyzji w sprawie przyznania wizy lub nie – proces decyzyjny pozostaje w rękach polskich urzędników.

W związku z decyzją o wypowiedzeniem umów firmom outsourcingowym, w MSZ rozpoczęły się prace nad otwarciem własnej sieci punktów przyjmowania aplikacji wizowych z wykorzystaniem, m.in. infrastruktury własnej.

 

6. Nie jest prawdą, że przed polską ambasadą w kraju afrykańskim stało stanowisko z oficjalnymi podstemplowanymi dokumentami

 

7. W kwestii pojawiających się innych nierzetelnych informacji dotyczących outsorcingu wizowego informujemy, co następuje:

W Polsce po raz pierwszy z outsorcingu wizowego zaczęto korzystać w procesie wizowym na Ukrainie w 2011 r. System outsorcingu wizowego był budowany w oparciu o decyzje ówczesnego Ministra Spraw Zagranicznych Radosława Sikorskiego, kiedy to drastycznie ograniczono sieć polskich placówek zagranicznych i liczbę konsuli, uniemożliwiając sprawne prowadzenie procesu wizowego bez udziału firm zewnętrznych.

System usługodawców zewnętrznych świadczących pośrednictwo wizowe jest wykorzystywany przez państwa Unii Europejskiej od wielu lat. To rozwiązanie prawne określone w przepisach wspólnotowych, z którego korzysta zdecydowana większość krajów Schengen.

Usługi zewnętrzne w zakresie wniosków o wizy rozpatrywane przez polskich konsulów funkcjonowały na Ukrainie i w Turcji już od 2011 r. (VFS Global), zostały także wprowadzone na Białorusi, w Chinach, na Filipinach oraz w Indiach. W przeszłości – od 2013 roku - z usług korzystano także na terytorium Federacji Rosyjskiej, umowa wygasła i nie zostanie przywrócona.

 

8. W kwestii pojawiających się nierzetelnych informacji dotyczących Centrum Decyzji Wizowych informujemy, że Centrum Decyzji Wizowych utworzono w 2021 r. w celu wparcia urzędów konsularnych na Białorusi po wydaleniu z tego kraju większości polskiego personelu dyplomatyczno-konsularnego

Celem tego przedsięwzięcia było utrzymanie zdolności do rozpatrywania wniosków wizowych. Centrum Decyzji Wizowych działa w strukturze organizacyjnej Departamentu Konsularnego MSZ od 2021 r. Obecnie  składa się z dwóch referatów, po jednym w   Warszawie i Łodzi – w których jest łącznie 30 etatów.

Referat CDW w Łodzi działa od lipca br., gdzie pracownicy świadczą pracę stacjonarnie w biurze zlokalizowanym przy ul. Kopcińskiego 62d, budynek M3. Centrum Decyzji Wizowych rozpatrzyło od 2021 r. (do 1 września 2023 r.)  ponad 420 000 złożonych na Białorusi wniosków wizowych.

Przeniesienie Centrum Decyzji Wizowych do Łodzi związane było z rosnącymi potrzebami lokalowymi tej części Ministerstwa Spraw Zagranicznych i brakiem możliwości ich zaspokojenia w ramach posiadanego zasobu nieruchomości. Ulokowanie Centrum Decyzji Wizowych w Łodzi, w perspektywie 10-cio miesięcznej pozwala na osiągnięcie blisko 20% oszczędności na kosztach czynszu, opłat eksploatacyjnych i wynajmie miejsc postojowych względem wynajmu podobnej nieruchomości biurowej w Warszawie.

CDW Białoruś	2021	2022	2023	Razem wnioski rozpatrywane w latach 2021-2023 (31.08)
Wnioski rozpatrywane	37 106	221 122	167 177	425 405
Udzielenia	36 651	216 868	160 559	414 078

 

Od 1 czerwca do 8 września 2023 r. CDW podjęło 69.263 decyzje, w tym oddział
w Łodzi podjął 9.794 decyzje wizowe.

Dodatkowo w związku z wojną na Ukrainie w  okresie od września 2022 r. do kwietnia 2023 r.  CDW rozpatrzyło 21 456 wniosków wizowych składanych na terytorium RP na mocy rozporządzenia wydanego na podstawie art. 66 ust. 8 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach,

 

CDW Ukraina	2022	2023	Razem
Wnioski	10197	11259	21456
Udzielenia	9676	10822	20498
Odmowy	521	437	958

 

W obecnym stanie prawnym, Minister Spraw Zagranicznych może podejmować decyzje wizowe jedynie wobec wniosków składanych na terytorium Białorusi, co ma miejsce zarówno w CDW w Warszawie jak i Łodzi.

W roku 2023 utrzymuje się wysokie zapotrzebowanie na wizy w Białorusi uzasadniające działanie CDW w obecnym wymiarze.

Z rozwiązań podobnych do CDW, tj. podmiotów rozpatrujących wnioski w kraju wydającym wizę,  korzystają również inne kraje UE np. Finlandia i Holandia.

 

9. Prawdą jest, że przedsiębiorcy i związki przedsiębiorców występowały do MSZ o sprawniejszą obsługę i zwiększenie ilości obsługiwanych wniosków wizowych

Zarówno do MSZ, jak i do placówek zagranicznych napływały i napływają pisma wskazujące na trudności lub brak możliwości umówienia terminów na złożenie wniosków wizowych. Pisma kierowane były zarówno przez organizacje pracodawców lub organizacje branżowe, samych pracodawców jak i osoby indywidualne. Problem podnosiły również  instytucje rządowe, inne resorty oraz uczelnie wyższe.

 

10.  Prawdą jest obecnie, że w polskiej polityce wizowej absolutnym priorytetem jest bezpieczeństwo obywateli RP

Wszystkie wnioski wizowe rozpatrywane są na podstawie przepisów ustawy o cudzoziemcach (w przypadku wiz krajowych) oraz na podstawie Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady - Kodeks Wizowy (wizy Schengen).  W wymienionych aktach prawnych, wydanych do nich przepisach wykonawczych oraz odrębnych „instrukcjach” (np. formalne decyzje wykonawcze wydawane przez KE oraz np. analizy ryzyka sporządzane przez organy krajowe) znajdują się opisane szczegółowo kryteria i mechanizmy dotyczące sposobu rozpatrywania wniosków wizowych, stanowiące swoiste „podręczniki” dla urzędników wizowych.

Każdy wniosek o wydanie wizy oceniany jest pod kątem ryzyka migracyjnego. Jest to ocena indywidualna pod kątem samego cudzoziemca oraz celu ubiegania się o wizę i warunków, na jakich wjazd i pobyt cudzoziemca miałby być realizowany, a także zagrożeń w obszarze bezpieczeństwa, porządku publicznego lub zdrowia publicznego.

Ocena ryzyka migracyjnego następuje z wykorzystaniem:

1)          danych dostępnych w krajowych lub unijnych bazach informacyjnych odnośnie cudzoziemców (SIS II, Wykaz),

2)          informacji będących w posiadaniu odpowiednich służb i instytucji krajowych,

3)          informacji i danych uzyskanych w ramach forum lokalnej współpracy w ramach strefy Schengen,

4)          analizy dokumentów złożonych z wnioskami wizowymi, a gdy to niezbędne – rozmów z cudzoziemcami, rozmów z przedstawicielami podmiotów zapraszających w kraju. 

W ramach oceny ryzyka migracyjnego i całościowej oceny wniosku wizowego urzędnicy wizowi uzyskują dostęp do informacji pozwalających zweryfikować, czy dany cudzoziemiec nie jest osobą niepożądaną na terytorium państw strefy Schengen, czy nie stanowi zagrożenia dla bezpieczeństwa lub porządku publicznego, czy deklarowany cel pobytu jest celem rzeczywistym (czyli czy nie dochodzi do próby wyłudzenia wizy), czy nie występują inne okoliczności mogące wskazywać, że cel pobytu może być inny, czy w przeszłości cudzoziemiec nie naruszał przepisów migracyjnych, czy uzyskiwane wcześniej wizy wykorzystał prawidłowo, a także czy podmiot zapraszający jest wiarygodny.

Powyższe służy identyfikowaniu zagrożeń migracyjnych i adekwatnej polityce rozpatrywania wniosków o wiz. Dobór konkretnych metod i instrumentów służących ocenie wniosków o wydanie wiz zależy od celu, w jakim cudzoziemiec ubiega się o wydanie wizy. W inny sposób oceniany jest wniosek cudzoziemca ubiegającego się o wizę w celu realizacji krótkoterminowego pobytu niż wniosek związany z pobytem długoterminowym.

Analiza ryzyka migracyjnego przebiega kilkuetapowo i jest dokonywana we współpracy urzędników wizowych z organami w Polsce. Rozpatrywaniem wniosków wizowych zajmują się konsulowie, a od 2021 r. – także urzędnicy wizowi MSZ (w odniesieniu do wiz z terytorium Białorusi).

Tylko cudzoziemcy wobec których nie występują żadne podstawy do odmowy wydania wizy otrzymują wizy. Przechodząc na grunt wiz wydawanych w celu pracy – nie każdy cudzoziemiec, dla którego wydano zezwolenie na pracę uzyskuje wizę. Podobnie, jak nie każdy cudzoziemiec, który ubiega się o wydanie wizy w celu turystycznym taką wizę uzyska.

Przesłanki odmów wydania wiz krajowych lub wiz Schengen wymienione są w sposób enumeratywny w przepisach rangi ustawowej. Przesłanki odmów wydania wiz, niezależnie od tego, czy dotyczą wiz krajowych, czy wiz Schengen są ze sobą zbieżne. Przepisy wskazują, że odmowa wydania wiz następuje w przypadkach:

1)          figurowania cudzoziemca w wykazie osób niepożądanych (objętych zakazem wjazdu i pobytu) na terytorium RP lub państw Schengen,

2)          braku uzasadnienia celu lub warunków planowanego pobytu,

3)          zagrożenia bezpieczeństwa lub porządku publicznego,

4)          przedstawienia fałszywych informacji lub dokumentów albo oświadczenia nieprawdy lub zatajenia prawdy,

5)          braku wystarczających środków finansowych na pobyt i podróż,

6)          braku właściwego ubezpieczenia medycznego,

7)          uzasadnionych wątpliwości co do zamiaru prawidłowego wykorzystania wizy, czyli zgodnie z deklarowanym celem pobytu i w okresie jej ważności.

Poziom wydawanych decyzji o odmowie wydania wiz jest bardzo zróżnicowany. W skrajnych przypadkach wynosić może nawet 90% wszystkich złożonych wniosków dla danego celu. Dla przykładu wśród złożonych wniosków w 2022 r. na wydanie wiz do pracy odmowę uzyskało: 90% Irakijczyków, Nigeryjczyków, natomiast poziom odmów dla obywateli Tadżykistanu, Pakistanu, Algierii, Tunezji i Syrii był na poziomie ok. 80%. W przypadku obywateli Uzbekistanu i Bangladeszu – na poziomie pow. 50%.

Wobec tego należy z całą stanowczością podkreślić, że nie jest prawdą, że osoby aplikujące o wizę otrzymywały ją bez jakiegokolwiek sprawdzenia.

 

W związku z powyższym, statystyka wydawanych odmów na wnioski wizowe, z wyłączeniem wniosków składanych przez obywateli Białorusi i Ukrainy,  w latach 2012-2014 oraz 2020-2022 przedstawia się jak poniżej:

	2012				2013				2014
	wiza lotnisk.	wiza Schengen	wiza krajowa	RAZEM	wiza lotnisk.	wiza Schengen	wiza krajowa	RAZEM	wiza lotnisk.	wiza Schengen	wiza krajowa	RAZEM
Suma odmów bez Ukrainy i Białorusi	0	7907	4844	12751	0	9434	4159	13593	0	8956	4360	13316
Suma wniosków bez Ukrainy i Białorusi	1	347494	27335	374830	0	317534	31669	349203	0	234666	33917	268583
% odmów	0%	2%	18%	3%	0%	3%	13%	4%	0%	4%	13%	5%
	2020				2021				2022
	wiza lotnisk.	wiza Schengen	wiza krajowa	RAZEM	wiza lotnisk.	wiza Schengen	wiza krajowa	RAZEM	wiza lotnisk.	wiza Schengen	wiza krajowa	RAZEM
Suma odmów bez Ukrainy i Białorusi	0	4457	12208	16665	0	2029	34557	36586	0	9214	51807	61021
Suma wniosków bez Ukrainy i Białorusi	1	44087	62266	106354	0	26605	126659	153264	109	62159	169454	231722
% odmów	0%	10%	20%	16%	0%	8%	27%	24%	0%	15%	31%	26%