Oświadczenie MSZ w sprawie wyroku Sądu Unii Europejskiej stwierdzającego nieważność decyzji Komisji Europejskiej z dnia 28 października 2016 r.
10.09.2019
W dniu 10 września br. Sąd Unii Europejskiej wydał wyrok stwierdzający nieważność decyzji Komisji Europejskiej z dnia 28 października 2016 r. w sprawie zmiany warunków wyłączenia gazociągu Opal z obowiązku stosowania zasady dostępu stron trzecich (TPA) oraz regulacji taryf udzielonych na podstawie dyrektywy 2003/55/WE (obecna dyrektywa 2009/73/WE). Wyrok jest dużym sukcesem Polski.
Zaskarżona decyzja rozszerzała możliwości korzystania przez Gazprom z przepustowości gazociągu Opal – będącego lądowym przedłużeniem gazociągu Nord Stream – z wyłączeniem zasad konkurencji (z 50% przepustowości do prawie 100% przepustowości), w konsekwencji umożliwiając Gazpromowi przekierowywanie na rynek Unii Europejskiej dodatkowych wolumenów gazu poprzez pełne wykorzystanie przepustowości gazociągu Nord Stream. Gazprom mógł w związku z tym w szerszym zakresie korzystać z NordStream1, z pominięciem innych gazociągów (biegnących przez Polskę i Ukrainę).
W grudniu 2016 r. polski Rząd zaskarżył decyzję Komisji do Sądu Unii Europejskiej, podnosząc szereg zarzutów dotyczących naruszenia zasady solidarności energetycznej oraz dyrektywy gazowej 2009/73. Rząd podniósł ponadto, że kwestionowana decyzja podważa bezpieczeństwo dostaw gazu do Polski i innych państw Europy Środkowo-Wschodniej oraz wywiera negatywny wpływ na konkurencję. Polska podniosła ponadto zarzuty dotyczące naruszenia zasad solidarności energetycznej, bezpieczeństwa energetycznego i reguł konkurencji.
Polskę w sporze z Komisją poparły Litwa i Łotwa, natomiast stanowisko Komisji popierały Niemcy.
Sąd Unii Europejskiej podzielił stanowisko polskiego Rządu i uznał, że zaskarżona decyzja została wydana z naruszeniem zasady solidarności energetycznej. Zdaniem Sądu Komisja nie zbadała, jakie mogą być średnioterminowe skutki – zwłaszcza dla polityki Polski w dziedzinie energetyki – przekierowania na trasę tranzytu Nord Stream 1/Opal części ilości gazu ziemnego przesyłanych uprzednio gazociągami Jamał i Braterstwo.
W przekonaniu polskiego Rządu wyrok Sądu będzie miał istotne znaczenie dla konkurencji na rynku gazu i zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego UE.
Wyrok nie jest prawomocny, a Komisja jest uprawniona do złożenia odwołania do Trybunału Sprawiedliwości w terminie 2 miesięcy od jego doręczenia.
Biuro Rzecznika Prasowego
Ministerstwo Spraw Zagranicznych
Fot. Tymon Markowski / MSZ