Oświadczenie MSZ ws. zmiany charakteru szkół z polskim językiem nauczania na Białorusi
08.04.2022
Ministerstwo Spraw Zagranicznych zdecydowanie potępia kolejny drastyczny atak władz białoruskich na podstawowe prawa mniejszości polskiej; w tym przypadku jest to decyzja o całkowitej rusyfikacji nauczania w państwowych szkołach z polskim językiem wykładowym w Grodnie i w Wołkowysku oraz w szkole w Brześciu.
Od marca 2021 r. trwa przyśpieszona likwidacja oświaty dla mniejszości polskiej, która dotychczas dotykała w największym stopniu szkolnictwo społeczne. Teraz nauczanie w języku polskim ma zostać zlikwidowane również w obu państwowych szkołach polskojęzycznych – w szkole nr 36 Grodnie i w szkole nr 8 Wołkowysku. Zlikwidowane będą też klasy polskie w szkole nr 9 w Brześciu. Władze białoruskie powołują się przy tym na art. 82. znowelizowanego Kodeksu Oświaty Republiki Białoruś.
Szkoły nr 36 i nr 8 zostały wybudowane w latach 90. ze środków budżetowych z Polski i przekazane władzom miejscowym. Zgodnie z umową, szkoły miały służyć mniejszości polskiej; językiem nauczania miał być język polski.
Likwidacja tych ośrodków dla mniejszości polskiej jest nie tylko złamaniem umów zawartych między fundatorem a władzami lokalnymi. Działanie to jest sprzeczne z umowami i zobowiązaniami międzynarodowymi Białorusi, godzi bowiem w niezbywalne prawo mniejszości polskiej do zachowania tożsamości kulturowej oraz nauki języka narodowego i w języku narodowym.
Przypominamy, że w ramach Traktatu o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy z 1992 r. Białoruś i Polska zobowiązały się do respektowania międzynarodowych standardów ochrony i praw mniejszości narodowych. Te zasady i standardy chronione są dodatkowo międzynarodowymi porozumieniami i konwencjami (takimi jak: Akt Końcowy Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie z Helsinek [1975], Karta Paryska Nowej Europy, czy Dokument Kopenhaski z 1990 r).
Ministerstwo Spraw Zagranicznych uznaje akcję prowadzoną przeciw oświacie mniejszości polskiej na Białorusi za niedopuszczalne łamanie prawa międzynarodowego.
Łukasz Jasina
Rzecznik Prasowy MSZ