Obecnie Rada może także udzielić wsparcia Ukrainie, która w Radzie Państw Morza Bałtyckiego ma status obserwatora. Wszyscy uczestnicy spotkania deklarują wsparcie dla ukraińskich uchodźców, głównie kobietom i dzieciom, na terenie Polski i innych państw w regionie, m.in. w zakresie zwalczania zagrożenia handlu ludźmi i wyzysku. Chcą także uczestniczyć w odbudowie tego kraju po wojnie – powiedział wiceminister Marcin Przydacz, przewodniczący polskiej delegacji na spotkanie.

Spotkanie w norweskim Kristiansand było pierwszym od trzech lat stacjonarnym posiedzeniem Rady Państw Morza Bałtyckiego, w którym wzięli udział ministrowie spraw zagranicznych Norwegii (gospodarz), Danii, Estonii, Islandii, Litwy, Łotwy, Niemiec i Szwecji, oraz przedstawiciele Polski, Finlandii i UE. Rosja nie została zaproszona. Podczas spotkania omówiono konsekwencje rosyjskiej agresji na Ukrainę dla regionu Morza Bałtyckiego oraz wyzwania stojące przed organizacją.  W przyjętej podczas 19. Sesji Rady Państw Morza Bałtyckiego Deklaracji uczestnicy spotkania zdecydowanie potępili działania Rosji w stosunku do Ukrainy, jako łamiące wszelkie międzynarodowe prawa i normy, zadeklarowali wsparcie dla Kijowa oraz potwierdzili gotowość Rady do dostosowania się do nowych wyzwań.

W dokumencie podtrzymano również ważność zapisów ubiegłorocznej „Deklaracji Wileńskiej II – wizji regionu Morza Bałtyckiego do roku 2030”, określającej cel, jakim jest uczynienie z regionu jednego z najbardziej zrównoważonych, dostatnich, innowacyjnych i konkurencyjnych obszarów świata.

W odpowiedzi na rosyjską agresję na Ukrainę, pozostali członkowie Rady Państw Morza Bałtyckiego (Dania, Estonia, Finlandia, Islandia, Litwa, Łotwa, Niemcy, Norwegia, Polska i Szwecja) oraz UE podjęły w marcu 2022 r. decyzję o zawieszeniu Federacji Rosyjskiej (państwa członkowskiego) oraz Białorusi (obserwatora), deklarując jednocześnie chęć kontynuacji prac organizacji. 17 maja 2022 r. Rosja poinformowała o wystąpieniu z organizacji. 

Rada Państw Morza Bałtyckiego, powołana w 1992 r., odegrała istotną rolę w procesie instytucjonalizacji stosunków międzynarodowych w regionie po okresie „zimnej wojny”. W 2022 r. organizacja miała świętować 30-lecie działalności. Trzy dekady działalności potwierdzają istotny wkład Rady - jedynej regionalnej organizacji międzyrządowej, w rozwój i integrację regionu Morza Bałtyckiego.  Rada Państw Morza Bałtyckiego, będąca dotychczas forum dyskusji politycznych oraz platformą realizacji projektów, stoi przed wyzwaniem, jakim będzie zdefiniowaniem jej roli w nowej sytuacji politycznej w regionie Morza Bałtyckiego. 

W lipcu 2022 r. roczne przewodnictwo w Radzie rozpoczynają Niemcy. Jednym z priorytetów będzie kwestia broni chemicznej z czasów II wojny światowej zalegającej na dnie Morza Bałtyckiego, która także zdaniem Polski stanowi istotny problem dla Bałtyku. 

 

Łukasz Jasina
Rzecznik Prasowy MSZ