W roku 2022 do Ministerstwa Spraw Zagranicznych wpłynęło 8 petycji a do jednostek podległych Ministrowi Spraw Zagranicznych wpłynęła 1 petycja. 8 z wymienionych petycji spełniało wymogi formalne i zostały rozpatrzone przez MSZ lub jednostki podległe zgodnie z właściwością.

Niniejsza informacja zawiera tytuł petycji oraz merytoryczną treść udzielonej odpowiedzi.

1. Zmiana prawa mająca na celu dostosowanie obowiązujących przepisów dotyczących rozpatrywania wniosków o wydanie wiz krajowych do zasady trójpodziału władzy zapisanej w Konstytucji RP
   i praworządności zdefiniowanej w Traktacie o Unii Europejskiej  (Petycja złożona do MSZ w dniu
   12 czerwca 2022 r.)

Zgodnie z Ustawą z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach osoba wnioskująca o wizę krajową ma prawo odwołać się od decyzji Konsula RP o odmowie wydania wizy krajowej poprzez wniosek o ponowne rozpatrzenie wniosku wizowego do Konsula RP. Jednakże w przypadku utrzymania przez Konsula RP decyzji o odmowie wydania wizy krajowej po ponownym rozpatrzeniu sprawy nie ma możliwości odwołania się od tej decyzji
do sądu. Jest to procedura, która narusza zasady trójpodziału zasady zapisaną w art. 10 Konstytucji RP
oraz praworządności zdefiniowaną a art. 2 Traktatu o Unii Europejskiej.

Konsul RP to urzędnik podległy Ministrowi Spraw Zagranicznych reprezentujący władzę wykonawczą, ale obecnie w przypadku wniosku o wydanie wizy krajowej osoba ubiegająca się o wizę nie ma możliwości odwołania się
od decyzji Konsula RP do organu władzy sądowniczej. W demokratycznym państwie powinno istnieć możliwość odwołania się od decyzji urzędniczej wydanej w imieniu władzy wykonawczej do niezależnego organu reprezentującego władzę sądowniczą. Potwierdza to także procedura odwołania się od decyzji o odmowie wydania jednolitej wizy Schengen C, opisana w Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE)
nr 810/2009 z dnia 13 lipca 2009 r. ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Wizowy (kodeks wizowy), która gwarantuje możliwość odwołania się od decyzji o odmowie wydania wizy do sądu.

(…) wnioskowane zmiany legislacyjne dotyczą w pierwszej kolejności uregulowań zawartych w ustawie z dnia
30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu  przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2022 poz. 329
z późn. zm.), zwanej dalej: „P.p.s.a.”, a następnie – w przypadku, gdy miała zostać wprowadzona kontrola sądowa decyzji konsula we wszystkich rodzajach spraw wizowych (a zatem także dotyczących wiz krajowych) – dopiero wówczas zmianie powinny ulec odpowiednie przepisy ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2021 poz. 2354 z późn. zm.), które regulują zawartość formularzy decyzji wizowych. Interpretacja ta jest wynikiem konsultacji z Ministerstwem Spraw Wewnętrznych i Administracji, w którego gestii leżą przepisy określone w ustawie o cudzoziemcach.

Ustawa proceduralna, która reguluje prowadzone przez konsula postępowanie w sprawie wydania wizy krajowej (art. 66 ust. 1 ustawy o cudzoziemcach), w sprawie cofnięcia wizy krajowej lub w sprawie unieważnienia wizy krajowej (art. 92 ust. 1 pkt 1 ustawy o cudzoziemcach), jest ustawa z dnia 25 czerwca 2015 r. – Prawo Konsularne (Dz. U. z 2021 r. poz. 823, późn. zm.). Ponadto, konsul stosuje przepisy działu IV ustawy o cudzoziemcach
a w zakresie nieuregulowanym tymi przepisami – przepisy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 810/2009 s dnia 13 lipca 2009 r. ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Wizowy (kodeks wizowy)
(Dz. Urz. UE L243 z 15.09.2009, str. 1, z późn. zm.), zwanego dalej: „rozporządzeniem 810/2009” (art. 5 ust. 2 ustawy o cudzoziemcach). 

2. Petycja w sprawie zaprzestania zatrudniania w instytucjach podległych bezpaństwowców nielegalnie przebywających w Polsce. (Petycja złożona do MSZ w dniu 25 lipca 2022 r.)

(…) w odpowiedzi na petycje z dnia 25 lipca 2022 r. na podstawie przepisu art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o petycjach (Dz. U. z 2018 r. poz. 870) zostało wyjaśnione, że jednostki podległe Ministrowi Spraw zagranicznych i nadzorowane przez Ministra Spraw Zagranicznych zostały poddane weryfikacji pod kątem zatrudnienia w nich „bezpaństwowców nielegalnie przebywających w Polce”. W wyniku przeprowadzonej weryfikacji, w wyżej wymienionych jednostkach nie stwierdzono zatrudnienia osób wskazanych w petycji.

3. Petycja w sprawie ułatwienia obywatelom RP przebywającym w Tajlandii kontaktu z Ambasadą RP. (Petycja złożona w dniu 31 marca 2022 r.)

Przedmiotem petycji jest wdrożenie połączeń głosowych z użyciem wybranego komunikatora internetowego jako dodatkowego kanału komunikacji z Ambasadą RP w Bangkoku.

(…) W odpowiedzi na petycję z dnia 31 marca 2022 r. Ambasada RP w Bangkoku poinformowała, że z placówką można się skontaktować w sposób: telefoniczny, e-mailem lub osobiście w placówce. Ponadto podobne kanały kontaktu stosowane są przez większość placówek dyplomatycznych w Tajlandii pozwalają na zapewnienie odpowiedniego bezpieczeństwa wymiany informacji, w tym takich, które mogą zawierać dane osobowe. Zapewnienie bezpieczeństwa danych osobowych wydaje się kluczowe w przypadku obsługi zgłoszeń od obywateli w sprawach konsularnych. W związku z powyższym, wdrożenie w Ambasadzie RP w Bangkoku komunikatora internetowego umożliwiającego obywatelom polskim połączenie głosowe nie jest zasadne, a dostępne kanały kontaktu są wystarczające.

4. Petycja w sprawie wydłużenia okresu bezwizowego pobytu obywateli RP w Tajlandii. (Petycja złożona do MSZ w dniu  31 marca 2022 r.)

(..) Obowiązujące w ruchu osobowym z Królestwem Tajlandii przepisy umożliwiają wyjazdy turystyczne obywateli Rzeczypospolitej Polskiej do ww. państwa. Obywatele polscy podróżujący do Królestwa Tajlandii w celach turystycznych na okres do 30 dni nie muszą posiadać wizy. Należy w tym punkcie podkreślić, iż obywatele pozostałych krajów Unii Europejskiej, jak również Wielkiej Brytanii, Stanów Zjednoczonych, Kanady, Australii etc. również nie posiadają możliwości wjazdu do Tajlandii w celu turystycznym bez wizy na okres powyżej 30 dni. Dodatkowo, stan relacji bilateralnych z tym państwem także nie daje uzasadnienia do podjęcia ww. działań dyplomatycznych.

Abstrahując od wskazanego na wstępie stanowiska, warto odnieść się także do pewnych ogólnych zasad rządzących podobnymi negocjacjami dyplomatycznymi. Podjęcie działań dyplomatycznych w celu wydłużenia maksymalnego okresu pobytu bezwizowego w Tajlandii w celach turystycznych dla obywateli RP z 30 do 60 dni mogłoby wiązać się z żądaniem wprowadzenia analogicznych rozwiązań wobec obywateli Tajlandii w podróżach do Rzeczypospolitej Polskiej. W tym miejscu warto wyjaśnić, że objęcie obywateli państw trzecich (cudzoziemców niebędących obywatelami UE) obowiązkiem wizowym przy podróżach do strefy Schengen lub zwolnienie z tego obowiązku stanowi element wspólnej polityki wizowej UE, w której uprawnienia państw członkowskich
w zakresie możliwości podejmowania samodzielnych decyzji w tym zakresie zostały ograniczone jedynie
do pewnego rodzaju spraw. To UE zawiera z państwami trzecimi umowy o zniesieniu obowiązku posiadania wiz krótkoterminowych, pozwalające obywatelom UE oraz obywatelom tych państw trzecich, z którymi zawarto umowy na pobyty na ich terytorium w okresie do 90 dni w każdym 180-dniowym okresie. Także UE jest podmiotem umów zawieranych z państwami trzecimi w zakresie ułatwień w wydawaniu wiz na pobyty krótkoterminowe.

 

5. Petycja dotycząca ułatwienia obywatelom RP podróżowania do Laosu w celach turystycznych. (Petycja złożona do MSZ w dniu 31.03.2022 r.)

(…) Obowiązujące w ruchu osobowym z Laotańską Republiką Ludowo - Demokratyczną przepisy umożliwiają, bez przeszkód, wyjazdy turystyczne obywateli Rzeczypospolitej Polskiej do wyżej wymienionego państwa. Ministerstwo Spraw Zagranicznych - do chwili obecnej - nie odnotowało sygnałów o utrudnieniach w uzyskaniu wiz turystycznych przez Polaków w laotańskich placówkach dyplomatyczno - konsularnych lub w procedurach on-line. Liczba polskich turystów odwiedzających Laos jest mocno ograniczona i nie stanowi istotnego argumentu dla podjęcia działań celem zniesienia wiz turystycznych. Również sam poziom relacji dwustronnych z Laosem nie stanowi uzasadnienia w kierunku podjęcia tego typu działań. Należy także dodać i podkreślić, iż podjęcie działań dyplomatycznych w celu zniesienia obowiązku wizowego przez Laos mogłoby wiązać się z żądaniem wprowadzenia analogicznych rozwiązań wobec obywateli Laotańskiej Republiki Ludowo - Demokratycznej
w podróżach krótkoterminowych do Rzeczypospolitej Polskiej. W tym miejscu warto wyjaśnić, że objęcie obywateli państw trzecich (cudzoziemców nie będących obywatelami UE lub obywatelami państw należących
do strefy Schengen) obowiązkiem wizowym przy podróżach do strefy Schengen lub zwolnienie z tego obowiązku stanowi element wspólnej polityki wizowej UE, w której uprawnienia państw członkowskich w zakresie możliwości podejmowania samodzielnych decyzji w tym zakresie zostały ograniczone jedynie do pewnego rodzaju spraw. To UE zawiera z państwami trzecimi umowy o zniesieniu obowiązku posiadania wiz krótkoterminowych, pozwalające obywatelom UE oraz obywatelom tych państw trzecich, z którymi zawarto umowy na pobyty na ich terytorium w okresie do 90 dni w każdym 180-dniowym okresie. Także UE jest podmiotem umów zawieranych z państwami trzecimi w zakresie ułatwień w wydawaniu wiz na pobyty krótkoterminowe. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1806 z dnia 14 listopada 2018 r. wymieniające państwa trzecie, których obywatele muszą posiadać wizy podczas przekraczania granic zewnętrznych, oraz te, których obywatele są zwolnieni z tego wymogu określa państwa, których obywatele objęci są obowiązkiem wizowym albo zwolnieni są z tego obowiązku. W rozporządzeniu tym wskazuje się, że państwa członkowskie, samodzielnie, mogą przewidzieć wyjątki od obowiązku wizowego lub zwolnienie z tego obowiązku w stosunku jedynie do pewnych kategorii osób (np. posiadaczy paszportów dyplomatycznych, służbowych/urzędowych lub specjalnych, członków cywilnych załóg statków powietrznych). Obywatele Laosu objęci są obowiązkiem wizowym przy wjeździe do strefy Schengen, zgodnie z załącznikiem I do wyżej cytowanego rozporządzenia. Stan relacji bilateralnych nie umożliwia także na chwilę obecną zastosowania ewentualnych ustępstw politycznych, czy gospodarczych wobec Laosu w przypadku podjęcia przez Polskę działań na rzecz zniesienia obowiązku wizowego dla Polaków.

6. Petycja w sprawie wydłużenia okresu bezwizowego pobytu obywateli RP na terytorium RPA. (Petycja złożona do MSZ w dniu  6 marca 2022 r.)

(…) Od początku bieżącego roku trwają intensywne konsultacje dotyczące ujednolicenia warunków wjazdu
i pobytu bezwizowego dla obywateli wszystkich państw członkowskich Unii Europejskiej. Ambasada Rzeczpospolitej Polskiej w Pretorii oraz Delegatury Unii Europejskiej w Pretorii od dłuższego czasu podejmuje stosowne działania w stosunku do miejscowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych (DHA) i Ministerstwa Spraw Zagranicznych (DIRCO) mające na celu wprowadzenie jednolitych zasad wjazdu i pobytu w RPA dla obywateli państw UE.

W chwili obecnej pobyt na podstawie 30-dniowego okresu bezwizowego dotyczy faktycznie takich krajów
jak Polska, Wegry i Cypr. Nie wszystkie kraje Unii Europejskiej są zwolnione z obowiązku wizowego przy wjazdach do RPA (m.in. Słowacja, Chorwacja, Bułgaria, Rumunia). Należy również pamiętać, iż kwestie ewentualnych ustępstw w tym zakresie to kwestie o charakterze porozumień bilateralnych.

Ze względu na opóźnienia w miejscowych instytucjach, cudzoziemiec starający się o zalegalizowanie pobytu
w RPA na podstawie wydłużonego pobytu bezwizowego lub odnowionej wizy, w praktyce musi opuścić RPA
i aplikować w placówce zagranicznej RPA o wizę, ponieważ urzędy w RPA nie przyjmują aplikacji lub termin ich rozpatrywania przekracza w praktyce okres 6 miesięcy. Sytuacja ta dotyczy wszystkich cudzoziemców przebywających w RPA, zarówno osób prywatnych, jak i przedstawicieli sektora biznesowego, którzy planują rozpoczęcie działalności gospodarczej na terytorium RPA. Mając powyższe na uwadze,
 poruszone w petycji zagadnienia są bardzo istotnym i ważnym tematem i równolegle są przedmiotem podejmowanych działań ze strony polskich władz oraz Delegatury UE w Pretorii. Osoba planująca legalizację swojego pobytu w RPA w czasie pobytu bezwizowego i planująca osiedlić się w RPA, zgodnie z obecnie obowiązującymi wymogami strony RPA, jest zobligowana - przed wjazdem do RPA - uzyskać wizę wjazdową w placówce zagranicznej RPA (w tym przypadku: w Ambasadzie RPA w Warszawie).

7. Petycja dotycząca ułatwienia obywatelom RP podróżowania do Kambodży w celach turystycznych. (Petycja złożona do MSZ w dniu 31 marca 2022 r.)

(…) Obowiązujące w ruchu osobowym z Królestwem Kambodży przepisy umożliwiają wyjazdy turystyczne obywateli Rzeczypospolitej Polskiej do ww. państwa. Ministerstwo Spraw Zagranicznych nie odnotowało sygnałów o utrudnieniach w otrzymaniu wiz turystycznych przez Polaków w placówkach dyplomatyczno – konsularnych tego kraju lub w procedurach on-line. Liczba polskich turystów odwiedzających Kambodżę jest również mocno ograniczona i nie stanowi argumentu do podjęcia działań celem zniesienia wiz turystycznych. Dodatkowo poziom relacji dwustronnych nie stanowi uzasadnienia do podjęcia tego typu działań. Relacje bilateralne z Kambodżą kształtują się na stosunkowo niskim poziomie. Abstrahując od wskazanego na wstępie stanowiska, warto odnieść się również do pewnych ogólnych zasad rządzących podobnymi negocjacjami dyplomatycznymi. Należy podkreślić, iż podjęcie działań dyplomatycznych w celu zniesienia obowiązku wizowego przez Kambodżę mogłoby wiązać się z żądaniem wprowadzenia analogicznych rozwiązań wobec obywateli Królestwa Kambodży w podróżach krótkoterminowych do Rzeczypospolitej Polskiej. W tym miejscu warto wyjaśnić, iż objęcie obywateli państw trzecich (cudzoziemców nie będących obywatelami UE lub obywatelami państw należących do strefy Schengen) obowiązkowym przy podróżach do strefy Schengen lub zwolnienie z tego obowiązku stanowi element wspólnej polityki wizowej UE, w której uprawnienia państw członkowskich
w zakresie możliwości podejmowania samodzielnych decyzji w tym zakresie zostały ograniczone jedynie
do pewnego rodzaju spraw. To UE zawiera z państwami trzecimi umowy o zniesieniu obowiązku posiadania wiz krótkoterminowych, pozwalające obywatelom UE oraz obywatelom tych państw trzecich, z którymi zawarto umowy na pobyty na ich terytorium w okresie do 90 dni w każdym 180-dniowym okresie. Także UE jest podmiotem umów zawieranych z państwami trzecimi w zakresie ułatwień w wydawaniu wiz na pobyty krótkoterminowe.

8. Petycja dotycząca ułatwienia obywatelom RP podróżowania do Mjanmy w celach turystycznych.  (Petycja złożona do MSZ w dniu 31 marca  2022 r.)

(…) Obowiązujące w ruchu osobowym z Republiką Związku Mjanmy przepisy umożliwiają wyjazdy turystyczne obywateli Rzeczypospolitej Polskiej do ww. państwa. Ministerstwo Spraw Zagranicznych nie odnotowało sygnałów o utrudnieniach w otrzymaniu wiz turystycznych przez Polaków w placówkach dyplomatyczno – konsularnych tego kraju lub w procedurach on-line. Liczba polskich turystów odwiedzających Mjanmę jest również mocno ograniczona i nie stanowi argumentu do podjęcia działań w celu zniesienia wiz turystycznych. Dodatkowo, zarówno Polska, jak i kraje Unii Europejskiej – w chwili obecnej – nie utrzymują politycznych relacji bilateralnych w tym państwie ze względu na przeprowadzony w lutym 2021 roku zamach stanu. Ze względów bezpieczeństwa Ministerstwo Spraw Zagranicznych odradza odbywanie wszelkich podróży do wskazanego kraju.

Abstrahując od wskazanego na wstępie stanowiska, warto odnieść się również do pewnych ogólnych zasad rządzących podobnymi negocjacjami dyplomatycznymi. Podjęcie działań dyplomatycznych w celu zniesienia obowiązku wizowego przez Mjanmę mogłoby wiązać się z żądaniem wprowadzenia analogicznych rozwiązań wobec obywateli Republiki Związku Mjanmy  w podróżach krótkoterminowych do Rzeczypospolitej Polskiej. Objęcie obywateli państw trzecich (cudzoziemców nie będących obywatelami UE lub obywatelami państw należących do strefy Schengen) obowiązkowym przy podróżach do strefy Schengen lub zwolnienie z tego obowiązku stanowi element wspólnej polityki wizowej UE, w której uprawnienia państw członkowskich w zakresie możliwości podejmowania samodzielnych decyzji w tym zakresie zostały ograniczone jedynie do pewnego rodzaju spraw. To UE zawieraz państwami trzecimi umowy o zniesieniu obowiązku posiadania wiz krótkoterminowych, pozwalające obywatelom UE oraz obywatelom tych państw trzecich, z którymi zawarto umowy na pobyty na ich terytorium w okresie do 90 dni w każdym 180-dniowym okresie. Także UE jest podmiotem umów zawieranych z państwami trzecimi w zakresie ułatwień w wydawaniu wiz na pobyty krótkoterminowe.