Ochrona gatunkowa roślin, zwierząt i grzybów
Ochrona gatunkowa ma na celu zapewnienie przetrwania i zachowanie właściwego stanu ochrony dziko występujących w Polsce i Unii Europejskiej, rzadkich, endemicznych, podatnych na zagrożenia i zagrożonych wyginięciem gatunków roślin, zwierząt i grzybów oraz ich siedlisk i ostoi. Celem tej ochrony jest także zachowanie różnorodności gatunkowej i genetycznej. Zadania polegające na ochronie ostoi i stanowisk roślin lub grzybów albo ostoi, miejsc rozrodu i regularnego przebywania zwierząt mogą być realizowane przez tworzenie stref ochrony.
Gatunki chronione
Aktualne listy gatunków chronionych, jak również obowiązujące zakazy w stosunku do tych gatunków, określają następujące rozporządzenia:
- Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt
- Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin
- Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej grzybów
Programy ochrony gatunków zagrożonych wyginięciem
Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska opracowuje programy ochrony zagrożonych wyginięciem gatunków roślin, zwierząt i grzybów (zgodnie z art. 57 ustawy o ochronie przyrody). Stanowią one dogłębną analizę stanu populacji danego gatunku, identyfikację zagrożeń, zawierają także ocenę dotychczasowych sposobów ochrony. Więcej informacji o programach ochrony gatunków.
Formularze wniosków o wydanie zezwolenia Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska na odstępstwo od zakazów w stosunku do gatunków chronionych
- Wniosek o wydanie zezwolenia na odstępstwa od zakazów w stosunku do gatunków grzybów objętych ochroną
- Wniosek o wydanie zezwolenia na odstępstwa od zakazów w stosunku do gatunków roślin objętych ochroną
- Wniosek o wydanie zezwolenia na odstępstwa od zakazów w stosunku do gatunków zwierząt objętych ochroną
Zgłoszenie przypadkowego schwytania, zabicia lub znalezienia martwego lub rannego osobnika gatunku chronionego
Wytyczne dotyczące ochrony gatunkowej
- Opinia Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w sprawie stosowania modułow z kolcami w celu odstraszania ptakow
- Informacja dotycząca płoszenia gatunkow chronionych urządzeniami hukowymi
- Informacje w zakresie stosowania przepisów dot. ochrony gatunkowej roślin, zwierząt i grzybów w ramach realizacji przedsięwzięć współfinansowanych przez Unię Europejską
- Opinia Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska na temat właściwej metody oraz terminu inwentaryzacji pachnicy dębowej w alejach przydrożnych
- Wytyczne Komisji Europejskiej w sprawie ścisłej ochrony gatunków zwierząt ważnych dla Wspólnoty na mocy Dyrektywy siedliskowej 92/43/EWG (wersja polska)
- Wytyczne dotyczące ścisłej ochrony gatunków zwierząt będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty na podstawie dyrektywie siedliskowej_Komisja Europejska_2021
- Rekomendacje w zakresie zapobiegania i rozprzestrzeniania się chorób rodzimych gatunków płazów i gadów
Opracowania zlecone przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska w zakresie ochrony gatunkowej
- Aktualizacja listy gatunków grzybów objętych ochroną gatunkową oraz wskazania dla ich ochrony
ZAŁĄCZNIK: Analiza spełnienia kryteriów kwalifikujących do ochrony przez poszczególne gatunki grzybów - Aktualizacja listy gatunków zwierząt objętych ochroną gatunkową oraz wskazania dla ich ochrony
ZAŁĄCZNIK: Analiza spełnienia kryteriów kwalifikujących do ochrony przez poszczególne gatunki zwierząt - Aktualizacja listy gatunków roślin objętych ochroną gatunkową oraz wskazania dla ich ochrony
ZAŁĄCZNIK: Analiza spełnienia kryteriów kwalifikujących do ochrony przez poszczególne gatunki roślin
Opracowania zlecone przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska w ramach realizacji Konwencji Berneńskiej
- Potrzeba restytucji wybranych gatunków roślin zagrożonych wyginięciem w celu wzmocnienia ich dziko występujących populacji wraz z analizą zasobów ogrodów botanicznych pod kątem posiadania tych gatunków
- Wpływ napowietrznych sieci elektroenergetycznych średniego i wysokiego napięcia, w tym również kolejowych sieci trakcyjnych, na ptaki
- Ocena wpływu zmian klimatu na różnorodność biologiczną oraz wynikające z niej wytyczne dla działań administracji ochrony przyrody do roku 2030
Dokumenty Konwencji Berneńskiej przyjęte przez strony konwencji (polskie wersje językowe)
- Ochrona ptaków przed liniami energetycznymi - praktyczny przewodnik
- Europejski plan działań na rzecz ochrony chomika europejskiego
- Europejska Karta Łowiectwa i Różnorodności Biologicznej
- Rekomendacja nr 173 (2014) Stałego Komitetu, przyjęta w dniu 5 grudnia 2014 r. w sprawie hybrydyzacji między dzikimi wilkami (Canis lupus) a psami domowymi (Canis lupus familiaris)
- Wytyczne dotyczące planów zarządzania populacjami dużych drapieżników
- Wpływ zmian klimatycznych na gatunki flory w Europie
- Wpływ zmian klimatu na gatunki bezkręgowców w Europie, z odniesieniem do gatunków narażonych określonych w Konwencji Berneńskiej
- Rekomendacja nr 168 (2013) Stałego Komitetu w sprawie Europejskiej Karty Zbierania Grzybów i Bioróżnorodności
Materiały
wniosek o wydanie zezwolenia na odstępstwa od zakazów w stosunku do gatunków zwierząt objętych ochronąwniosek_zezwolenie_zwierzeta_zm_adr.doc 0.07MB wniosek o wydanie zezwolenia na odstępstwa od zakazów w stosunku do gatunków roślin objętych ochroną
wniosek_zezwolenie_rosliny_zm_adr.doc 0.07MB wniosek o wydanie zezwolenia na odstępstwa od zakazów w stosunku do gatunków grzybów objętych ochroną
wniosek_zezwolenie_grzyby_popra_adr.doc 0.07MB formularz zgłoszenia przypadku schwytania, zabicia lub znalezienia martwego lub rannego osobnika należącego do gatunków chronionych
arkusz_zgloszenia_schwytania_zabicia_lub_znalezienia_zwierzat.doc 0.07MB Opinia Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w sprawie stosowania modułow z kolcami w celu odstraszania ptakow
Opinia-GODS-w-sprawie-stosowanie-modułow-z-kolcami-w-celu-odstraszania-ptakow_icon.pdf 0.09MB Informacja dotycząca płoszenia gatunkow chronionych urządzeniami hukowymi
Informacja-dot-ploszenia-gatunkow-chronionych-urzadzeniami-hukowymi_icon.pdf 0.20MB Informacje w zakresie stosowania przepisów dot. ochrony gatunkowej roślin, zwierząt i grzybów w ramach realizacji przedsięwzięć współfinansowanych przez Unię Europejską
DOP_OR0750352012ep1.pdf 0.46MB Opinia Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska na temat właściwej metody oraz terminu inwentaryzacji pachnicy dębowej w alejach przydrożnych
Opinia_GDOS_inwentaryzacja_pachnicy_debowej.pdf 0.09MB Wytyczne Komisji Europejskiej w sprawie ścisłej ochrony gatunków zwierząt ważnych dla Wspólnoty na mocy Dyrektywy siedliskowej 92/43/EWG (wersja polska)
TP992_Tlumaczenie_nr_47_09_pl_2_na_strone_int.pdf 0.85MB Aktualizacja listy gatunków grzybów objętych ochroną gatunkową oraz wskazania dla ich ochrony
Aktualizacja_listy_gatunkow_grzybow_objetych_ochrona_gatunkowa_oraz_wskazania_dla_ich_ochrony_wersja_20813d.pdf 1.89MB Analiza spełnienia kryteriów kwalifikujących do ochrony przez poszczególne gatunki grzybów
Kopia_ZAACZNIK_Analiza_spelnienia_kryteriow_kwalifikujacych_do_ochrony_przez_poszczegolne_gatunki_roslin_wersja_20813-1.xls 0.58MB Aktualizacja listy gatunków zwierząt objętych ochroną gatunkową oraz wskazania dla ich ochrony
Zwierzeta_opracowanie.pdf 1.20MB Analiza spełnienia kryteriów kwalifikujących do ochrony przez poszczególne gatunki zwierząt
Kopia_Zwierzeta_zalacznik_korekta2.xls 1.47MB Aktualizacja listy gatunków roślin objętych ochroną gatunkową oraz wskazania dla ich ochrony
ROSLINY-opracowanie-korekta1b_po-konsultacjach-spol-3_icon.pdf 1.56MB Analiza spełnienia kryteriów kwalifikujących do ochrony przez poszczególne gatunki roślin
Kopia_Aktualizacja_listy_gatunkow_roslin_objetych_ochrona_gatunkowa.xls 1.42MB Potrzeba restytucji wybranych gatunków roślin zagrożonych wyginięciem w celu wzmocnienia ich dziko występujących populacji wraz z analizą zasobów ogrodów botanicznych pod kątem posiadania tych gatunków
Potrzeba-restytucji-wybranych-gatunków_icon.pdf 2.92MB Europejski plan działań na rzecz ochrony chomika europejskiego
chomik_pl.pdf 1.01MB Europejska Karta Łowiectwa i Różnorodności Biologicznej
hunting_pl_MO_CLS.pdf 0.45MB Rekomendacja nr 173 (2014) Stałego Komitetu, przyjęta w dniu 5 grudnia 2014 r. w sprawie hybrydyzacji między dzikimi wilkami (Canis lupus) a psami domowymi (Canis lupus familiaris)
Rekomendacja_nr_173_2014_Stalego_Komitetu_przyjeta_w_dniu_5_grudnia_2014_r_w_sprawie_hybrydyzacji_miedzy_dzikimi_wilkami_Canis_lupus_a_psami_domowymi_Canis_lupus_familiaris.pdf 0.08MB Wytyczne dotyczące planów zarządzania populacjami dużych drapieżników
Wytyczne_dotyczace_plano_w_zarzadzania_populacjami_duzych_drapieznikow.pdf 0.92MB Wpływ zmian klimatycznych na gatunki flory w Europie
zmiany_klimatyczne_a_rosliny-1.pdf 0.95MB Wpływ zmian klimatu na gatunki bezkręgowców w Europie, z odniesieniem do gatunków narażonych określonych w Konwencji Berneńskiej
climate_change_invertebrates_PL_MO_CLS1-1.pdf 0.47MB Rekomendacja nr 168 (2013) Stałego Komitetu w sprawie Europejskiej Karty Zbierania Grzybów i Bioróżnorodności
Rekomendacja-nr-168-(2013)-Stałego-Komitetu,-w-sprawie-Europejskiej-Karty-Zbierania-Grzybów-i-Bioróżnorodności_icon.pdf 0.64MB