Opinia naukowa EFSA nt. bezpieczeństwa ekstraktu z żółtych/pomarańczowych pomidorów jako nowej żywności zgodnie z Rozporządzeniem (UE) 2015/2283.
19.06.2023
Nowa żywność to zgodnie z definicją żywność, która nie była spożywana w Unii Europejskiej na znaczną skalę przed 15 maja 1997 roku, czyli przed datą wejścia w życie rozporządzenia (WE) nr 258/97 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 stycznia 1997 r. dotyczącego nowej żywności i nowych składników żywności. W dniu 11 grudnia 2015 r. zostało opublikowane nowe Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2283 z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie nowej żywności, zmieniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 oraz uchylające rozporządzenie (WE) nr 258/97 Parlamentu Europejskiego i Rady oraz rozporządzenie Komisji (WE) nr 1852/2001 (Dz. Urz. WE L 327 z 11.12.2015, str. 1). Stosowanie nowych przepisów rozpoczęło się od dnia 1 stycznia 2018 r. Ocenę naukową nowej żywności przeprowadza Panel EFSA ds. żywienia, nowej żywności i alergenów pokarmowych (NDA).
W 2021 r. do Komisji Europejskiej został złożony wniosek o wydanie pozwolenia na wprowadzenie na rynek europejski ekstraktu z żółtych/pomarańczowych pomidorów w statusie nowej żywności. Ekstrakt ten wytwarzany jest z pulpy pomidorowej przy użyciu ekstrakcji nadkrytycznym CO2. Powstała frakcja olejowa z owoców pomidora składa się przede wszystkim z tłuszczów i karotenoidów; zawiera głównie fitoen i fitofluen, a także mniejszą ilość beta-karotenu, zeta-karotenu i likopenu. Wnioskodawca zaproponował zastosowanie ekstraktu jako składnika batonów zbożowych (w ilości 286 mg/100 g), napojów funkcjonalnych (w ilości 40 mg/100 g) oraz jako suplement diety dla osób powyżej 15 roku życia w maksymalnej dawce 100 mg dziennie.
Podczas posiedzenia 28 marca 2023 r. Panel NDA przyjął dokument dotyczący bezpieczeństwa ekstraktu z żółtych/pomarańczowych pomidorów jako nowej żywności zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2015/2283. Jego ukazanie się poprzedziła ocena dostępnych dowodów naukowych oraz określenie szacunkowego spożycia w/w ekstraktu wynikającego z jego stosowania jako składnika proponowanych przez wnioskodawcę kategorii żywności.
17 maja 2023 r. w EFSA Journal została opublikowana opinia naukowa na ten temat.
Panel wskazał, że ze względu na brak danych dotyczących bezpieczeństwa spożycia fitoenu i fitofluenu (składników ekstraktu) oraz udziału ocenianego ekstraktu w szacowanym wysokim dziennym spożyciu likopenu nie można ustalić, w jakim stopniu wpływa on na zdrowie. W podsumowaniu opinii Panel stwierdził, że bezpieczeństwo ekstraktu z żółtych/pomarańczowych pomidorów nie zostało ustalone w zaproponowanych warunkach stosowania.