Minister Zbigniew Rau wziął udział w posiedzeniu Rady do Spraw Zagranicznych oraz spotkaniu ministerialnym Partnerstwa Wschodniego w Brukseli
16.11.2021
Tematami poniedziałkowego posiedzenia Rady do Spraw Zagranicznych były: sytuacja na granicy z Białorusią, zaangażowanie UE w regionach Bałkanów Zachodnich i Sahelu oraz prace nad Kompasem Strategicznym w dziedzinie Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony (na wspólnej sesji ministrów spraw zagranicznych i obrony).
Minister Zbigniew Rau podziękował za wsparcie, które wraz z Litwą i Łotwą Polska otrzymała od europejskich partnerów w związku z działaniami Białorusi na granicy wschodniej UE. Podkreślił, że zorganizowany przez Białoruś hybrydowy atak jest sytuacją bez precedensu, a ryzyko eskalacji konfliktu jest bardzo realne. Zaznaczył konieczność zintensyfikowania dialogu UE i państw członkowskich z państwami pochodzenia i tranzytu migrantów z regionów Afryki Północnej i Bliskiego Wschodu, w celu zablokowania ich napływu na Białoruś. Przypomniał również o sytuacji na samej Białorusi, gdzie aktualnie jest ponad 800 więźniów politycznych, w tym Andżelika Borys oraz Andrzej Poczobut. W rezultacie dyskusji ministrowie zgodzili się, że konieczne jest jak najszybsze przyjęcie piątego pakietu sankcji wobec Białorusi.
W odniesieniu do sytuacji na Bałkanach Zachodnich, szef polskiej dyplomacji podkreślił, że dla budowy globalnej pozycji UE, niezbędna jest jej zdolność do pozytywnego wpływania na sytuację w naszym najbliższym sąsiedztwie. Wyraził poparcie dla silniejszego zaangażowania w dialog polityczny i włączania państw regionu w programy i polityki UE, które przyniosą namacalne korzyści ich obywatelom. Zaapelował o ożywienie negocjacji akcesyjnych z Serbią i Czarnogórą oraz odblokowanie rozpoczęcia negocjacji ich z Albanią i Macedonią Północną.
Odnosząc się do sytuacji w Sahelu, minister Rau zwrócił uwagę na potrzebę utrzymania wsparcia UE dla krajów tego regionu, przy jednoczesnym podkreślaniu ich własnej odpowiedzialności w walce z terroryzmem. Wyraził zaniepokojenie potencjalną obecnością Grupy Wagnera w Mali, której działalność w innych częściach Afryki i Bliskiego Wschodu doprowadziła do pogorszenia sytuacji bezpieczeństwa, i poparcie dla przeciwdziałania temu ze strony UE.
W czasie dyskusji na temat Kompasu Strategicznego szef polskiej dyplomacji zaapelował o pełną przejrzystość i uwzględnianie głosu państw członkowskich w pracach nad Kompasem. Zaznaczył, że Polska uznaje za adekwatne cele Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony założone w projekcie dokumentu. Zwrócił jednocześnie uwagę, że UE musi brać pod uwagę inne zobowiązania państw członkowskich, by uniknąć problemów z realizacją ambitnych celów. Podkreślił wagę wzmocnienia partnerstw UE, w szczególności z NATO. Wyraził zadowolenie z uwzględnienia zagrożeń płynących z akcji dezinformacyjnych skierowanych wobec UE i deklaracji dalszych prac nad mechanizmami odpierania ataków hybrydowych.
Spotkanie ministrów spraw zagranicznych Unii Europejskiej i Partnerstwa Wschodniego posłużyło omówieniu najistotniejszych kwestii we współpracy pomiędzy Unią Europejską a państwami regionu przed kolejnym, planowanym na 15 grudnia szczytem Partnerstwa Wschodniego. W czasie dyskusji ministrowie podkreślili znaczenie pomocy ze strony Unii Europejskiej w walce z pandemią COVID-19 i zwalczaniu społeczno-ekonomicznych skutków kryzysu.
Minister Rau zaznaczył, że w interesie Polski leży jak najściślejsza integracja krajów PW z UE. Wyraził oczekiwanie, że na grudniowym Szczycie Unia Europejska powinna wysłać silny sygnał polityczny o działaniach na rzecz dalszego zbliżenia krajów partnerskich do Unii Europejskiej. – Powinniśmy wspierać europejskie aspiracje bardziej zaangażowanych krajów partnerskich i ich stopniowe zbliżanie się do Wspólnego Rynku UE, kładąc jednocześnie nacisk na jedność Partnerstwa Wschodniego. Polska z zadowoleniem przyjęła inicjatywę bliższej współpracy między Gruzją, Mołdawią i Ukrainą – powiedział minister Rau.
Szef polskiego MSZ podkreślił wagę współpracy sektorowej, której rezultaty byłyby widoczne dla zwykłych obywateli oraz wsparcia młodzieży. Wskazał także na znaczenie wzmacniania odporności partnerów na zagrożenia zewnętrzne i wewnętrzne, w obliczu zachodzących w regionie wydarzeń. – Kluczową kwestią w nadchodzących latach będzie wzmocnienie wymiaru bezpieczeństwa w ramach Partnerstwa Wschodniego – podkreślił minister Rau.
Odnosząc się do decyzji władz białoruskich o zawieszeniu udziału Białorusi w pracach Partnerstwa Wschodniego, minister podkreślił potrzebę utrzymywania kontaktów i współpracy ze społeczeństwem białoruskim.
Łukasz Jasina
Rzecznik Prasowy MSZ