Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych

Komunikaty stosowane w oznakowaniu przekazywane na zasadzie dobrowolności podlegają ogólnej zasadzie prawa żywnościowego, tj.:

• nie mogą wprowadzać konsumenta w błąd,
• nie mogą być niejednoznaczne ani dezorientować konsumenta; oraz
• muszą być, w stosownych przypadkach, oparte na odpowiednich danych naukowych.

Ponadto nie można prezentować dobrowolnych informacji ze szkodą dla przestrzeni dostępnej do prezentacji obowiązkowych informacji na temat żywności.

Szczegółowe zasady stosowania informacji „Produkt polski” określone zostały w ustawie z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych.

Kryteria dobrowolnego znakowania tym określeniem uwzględniają wszystkie etapy produkcji lub przetwarzania żywności, również w odniesieniu do stosowanych składników. Generalnie produkty oznakowane jako „Produkt polski” muszą być wyprodukowane z surowców wytworzonych na terytorium Polski. W produktach przetworzonych dopuszcza się użycie importowanych składników (np. przypraw, bakalii), w ilości do 25% masy tych produktów, pod warunkiem, że składniki takie nie są wytwarzane w kraju.

W oznakowaniu artykułu rolno-spożywczego można podać informację „Produkt polski” bądź znak graficzny zawierający tę informację, którego wzór został określony w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie wzoru znaku graficznego zawierającego informację „Produkt polski”.

Zasady znakowania produktów jako wolnych od GMO określa ustawa z dnia 13 czerwca 2019 r. o oznakowaniu produktów wytworzonych bez wykorzystania organizmów genetycznie zmodyfikowanych jako wolnych od tych organizmów.

Znakowanie wolne od GMO jest całkowicie dobrowolne i dotyczy następujących grup produktów:

• żywności pochodzenia roślinnego, ale tylko takiej, która ma odpowiedniki modyfikowane genetycznie dopuszczone do obrotu na rynku UE, które zostały wpisane do rejestru genetycznie zmodyfikowanej żywności i pasz prowadzonego przez Komisję Europejską (tj. kukurydza, rzepak, soja, burak cukrowy, bawełna),
• żywności pochodzenia zwierzęcego (np. mięso, mleko, jaja) uzyskanej ze zwierząt lub od zwierząt karmionych w okresie karencji poprzedzającym jej pozyskanie paszami wolnymi od GMO, a proces żywienia tych zwierząt będzie udokumentowany,
• żywności wieloskładnikowej, której wszystkie składniki będące produktami pochodzenia zwierzęcego oraz roślinnego, będą spełniały warunki określone do oznaczania ich jako wolne od GMO, stanowiące co najmniej 50% łącznej masy wszystkich składników w chwili użycia, nie licząc masy wody użytej jako składnik do produkcji,
• pasz.

Ustawa nie obejmuje znakowania jako wolne od GMO materiału siewnego, nawozów, kosmetyków czy środków ochrony roślin stosowanych w produkcji roślinnej.

W przypadku żywności, która zawiera, składa się lub została wyprodukowana z GMO wpisanego do rejestru żywności i paszy GMO, dopuszcza się jej oznakowanie jako wolnej od GMO, jeżeli zawartość modyfikacji genetycznej w tym GMO wynosi nie więcej niż 0,1%, a obecność GMO w tej żywności jest przypadkowa lub nieunikniona technicznie.

Oznakowanie żywności i pasz jako wolnych od GMO polega na umieszczeniu na opakowaniu lub etykiecie znaku graficznego, którego wzór określony jest w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 4 listopada 2019 r. w sprawie znaków graficznych, które stosuje się w celu oznakowania żywności i pasz jako wolnych od organizmów genetycznie zmodyfikowanych. Znakowi graficznemu będą mogły towarzyszyć określenia:

• „bez GMO” w przypadku żywności pochodzenia roślinnego i żywności składającej się więcej niż z jednego składnika, w skład której nie wchodzi produkt pochodzenia zwierzęcego, oraz pasz,
• „wyprodukowane bez stosowania GMO” – w przypadku produktów pochodzenia zwierzęcego i żywności składającej się więcej niż z jednego składnika, w skład której wchodzi produkt pochodzenia zwierzęcego.

Powyższe sformułowania muszą się również znaleźć w dokumentacji towarzyszącej żywności lub paszy.
Ustawa zakazuje stosowania na żywności i paszach, spełniających warunki oznakowania jako wolne od GMO, innych informacji odnoszących się do braku GMO.
W przypadku produktów wieloskładnikowych określenie „bez GMO” lub „wyprodukowano bez stosowania GMO”, niezależnie od oznakowania na opakowaniu lub etykiecie, należy stosować w wykazie składników w odniesieniu do poszczególnych składników. Takie oznakowanie ma również zastosowanie dla produktów wielkoskładnikowych, które nie spełniają wymogów określonych dla żywności wolnej od GMO. Dla takich produktów przy składnikach wymienionych w wykazie, które są zgodne z wymaganiami ustawy, będzie można stosować określenia „bez GMO” lub „wyprodukowano bez stosowania GMO”.