Obwarzanek krakowski (ChOG) – czyli chrupanie na okrągło
28.08.2023
Mąka pszenna (możliwe jest stosowanie do 30 proc. mąki żytniej), tłuszcz, cukier, drożdże, szczypta soli i odrobina wody – ta prosta receptura to przepis na stworzenie kulinarnej wizytówki Krakowa – obwarzanka krakowskiego, który jest wpisany do oficjalnego, unijnego rejestru produktów regionalnych i dlatego może się posługiwać znakiem Chronione Oznaczenie Geograficzne (ChOG).
Doświadczenie i umiejętności małopolskich piekarzy już od XIV wieku pozwalają wyczarować z pozornie zwykłego pieczywa pyszne obwarzanki o chrupiącej skórce i z rozpływającym się w ustach miękkim i lekko słodkawym miąższem. Dlatego, odwiedzając Kraków naprawdę warto ich spróbować!
Obwarzanek krakowski (ChOG) to wyrabiany ręcznie wypiek przypominający pierścień, utworzony ze splotu ciasta z otworem w środku, posypany solą, makiem, sezamem czy czarnuszką. Nazwa obwarzanka krakowskiego (ChOG) wywodzi się od sposobu jego produkcji – obwarzania, czyli obgotowywania ciasta, a także kultywowanej w Krakowie tradycji wypieku i spożywania obwarzanków w okresie Wielkiego Postu.
Wygląd obwarzanka krakowskiego (ChOG) jest na tyle charakterystyczny, że konsumenci i turyści bez trudu go identyfikują wizualnie w miejscach sprzedaży. Ma to duże znaczenie, gdyż zwyczajowo produkt ten sprzedawany jest bez opakowania i etykiet.
Punkty sprzedaży oznaczone napisem „obwarzanek krakowski”, to najczęściej uliczne, ruchome stoiska, czyli charakterystyczne wózki, które można spotkać niemal na każdym rogu krakowskiego Starego Miasta czy Kazimierza. Ten sposób oferowania produktu konsumentom praktykowany jest od lat, dzięki czemu utrwalił się w świadomości mieszkańców Krakowa i turystów.
Budowana od ponad 600 lat renoma tego produktu stworzyła z obwarzanka krakowskiego (ChOG) jeden z symboli miasta, znany i ceniony przez mieszkańców Krakowa, a także turystów. Myśląc „Kraków” oczyma wyobraźni widzimy więc nie tylko Wawel, Bazylikę Mariacką, Lajkonika, smoka ziejącego ogniem, ale także wózki pełne pysznych obwarzanków.
Warto wiedzieć, że proces certyfikacji produktów spożywczych wyróżnionych znakiem chronione oznaczenie geograficzne (ChOG), chroniona nazwa pochodzenia (ChNP) lub gwarantowana tradycyjna specjalność (GTS), a także produktów rolnictwa ekologicznego w Polsce nadzoruje Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych (IJHARS). Oprócz tego, Inspekcja sprawuje szeroki nadzór nad jakością handlową żywności – „od pola do stołu” – a więc począwszy od etapu produkcji, poprzez obrót w handlu i gastronomii, aż po kontrolę graniczną. Za pomocą prowadzonych kontroli oraz działań edukacyjnych Inspekcja przeciwdziała zafałszowaniom żywności i innym możliwym nadużyciom rynkowym, z jednej strony chroni więc interesy polskich konsumentów, a z drugiej strony wspiera też rodzimych producentów, stojąc na straży wysokiej jakości i uczciwej konkurencji w branży rolno-spożywczej.
W związku z tym, na stronie internetowej IJHARS można znaleźć aktualną listę wszystkich polskich produktów wpisanych do unijnego rejestru chronionych nazw pochodzenia, chronionych oznaczeń geograficznych i gwarantowanych tradycyjnych specjalności, a także wiele innych informacji na ich temat – w zakładce „Produkty tradycyjne i regionalne”.
Więcej informacji o samym obwarzanku krakowskim można znaleźć w jego oficjalnej specyfikacji, która jest dostępna na stronie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Z kolei informacje o wszystkich unijnych produktach regionalnych i tradycyjnych chronionych znakami ChOG, ChNS, GTS oraz ich specyfikacjach są dostępne na platformie eAmbrosia.