Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych

Warunki i korzyści ze stosowania wzoru specjalnego oznakowania opakowań świeżych owoców i warzyw

Zgodnie z art. 12 rozporządzenia nr 543/2011 Wojewódzki Inspektor może zezwolić handlowcom świeżymi owocami i warzywami na stosowanie, przy etykietowaniu każdego opakowania świeżych  owoców i warzyw, specjalnego wzoru oznakowania opakowań, przedstawionego w załączniku II do rozporządzenia nr 543/2011.

Zezwolenie na korzystanie ze specjalnego wzoru oznakowania opakowań owoców i warzyw wydawane jest w drodze decyzji administracyjnej.

Stosowanie wzoru specjalnego oznakowania opakowań daje handlowcom możliwość wywozu świeżych owoców i warzyw do krajów trzecich bez Świadectwa zgodności z normami handlowymi Unii Europejskiej dla świeżych owoców i warzyw.

Handlowcy posiadający zezwolenie na korzystanie ze specjalnego wzoru oznakowania opakowań owoców i warzyw:

• zobowiązani są do informowania Wojewódzkiego Inspektora o zamiarze wywozu do krajów trzecich każdej partii świeżych owoców i warzyw opatrzonych wzorem specjalnego oznakowania,
• uprawnieni są do wywozu świeżych owoców i warzyw, oznakowanych wzorem specjalnego oznakowania, wyłącznie na podstawie numeru decyzji zezwalającej na stosowanie wzoru, bez konieczności otrzymania Świadectwa zgodności z normami handlowymi Unii Europejskiej dla świeżych owoców i warzyw,
• podlegają kontrolom wyrywkowym w miejscu prowadzenia działalności, w zakresie spełniania kryteriów warunkujących posiadanie zezwolenia na stosowanie wzoru specjalnego oznakowania.

Na etapie eksportu prowadzone będą kontrole wyrywkowe partii świeżych owoców i warzyw opatrzonych wzorem specjalnego oznakowania, w zakresie zgodności z wymaganiami norm handlowych.

Szczegółowe wymagania jakie muszą spełniać handlowcy aby uzyskać zezwolenie na korzystanie ze wzoru specjalnego oznakowania opakowań świeżych owoców i warzyw

Handlowcy ubiegający się o korzystanie ze specjalnego wzoru oznakowania opakowań owoców i warzyw, muszą spełniać następujące kryteria:

1. wykazywać zgodność towaru z normami handlowymi w przypadku minimum 90% partii skontrolowanych przez wszystkie wojewódzkie inspektoraty, w ramach kontroli urzędowych świeżych owoców i warzyw przeprowadzonych na wszystkich etapach obrotu (rynek wewnętrzny, import, eksport), w okresie ostatnich 12 miesięcy,
2. przekazać do wojewódzkiego inspektora, właściwego ze względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę handlowca, informacje o których mowa w art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 19 grudnia 2003 roku o organizacji rynków owoców i warzyw oraz rynku chmielu, na Formularzu przekazania informacji o rozpoczęciu lub zaprzestaniu prowadzenia działalności w zakresie obrotu świeżymi owocami i warzywami objętymi normami handlowymi oraz o ilości owoców i warzyw wprowadzonych do obrotu, udostępnionym na stronie internetowej Inspekcji,
3. zatrudniać rzeczoznawcę/ów w zakresie ustalania klas jakości świeżych owoców i warzyw, którzy przeprowadzają kontrole zgodności wszystkich partii towarów wysyłanych,
4. prowadzić rejestr wszystkich przeprowadzanych kontroli wewnętrznych świeżych owoców i warzyw, w wersji elektronicznej lub papierowej,
5. posiadać system wewnętrznej kontroli jakości świeżych owoców i warzyw, obejmujący między innymi:

• systematyczne kontrole skupowanych, pakowanych i wysyłanych przez siebie świeżych owoców i warzyw, zgodnie z metodą opisaną w załączniku V do rozporządzenia nr 543/2011,
• system identyfikacji wszystkich partii dostarczanych i wysyłanych przez danego handlowca, z możliwością identyfikacji pierwotnych dostawców,
• plan pobierania próbek owoców i warzyw dostosowany do specyfiki handlowca,
• sposób postępowania handlowca w przypadku, gdy wewnętrzna kontrola wykaże, że owoce i warzywa nie spełniają wymagań norm handlowych określonych w przepisach Unii Europejskiej, np.: zmiana oznakowania, przesortowanie do niższej klasy jakości, przeznaczenie do przetwórstwa, na paszę lub dla organizacji charytatywnych,

6. znakować opakowania owoców i warzyw zgodnie z przepisami unijnymi oraz krajowymi,
7. zamieszczać w dokumentach towarzyszących partii stosowne informacje, o których mowa w art. 5 ust. 4 rozporządzenia nr 543/2011,
8. posiadać i nadzorować wyposażenie niezbędne do przeprowadzania kontroli jakości handlowej świeżych owoców i warzyw będących przedmiotem obrotu handlowego, np. kalibrownica do ustalania wielkości owoców i warzyw, penetrometr do oznaczania twardości, refraktometr do oznaczania zawartości ekstraktu refraktometrycznego, w zależności od gatunków owoców i warzyw, będących przedmiotem działalności handlowca,
9. zapewniać właściwe przechowywanie, przygotowanie, ważenie (legalizowane wagi) i pakowanie świeżych owoców i warzyw, w zależności od gatunków owoców i warzyw, będących przedmiotem działalności handlowca.

Handlowcy spełniający powyższe kryteria mogą zostać zaliczeni przez Wojewódzkiego Inspektora do grupy najmniejszego ryzyka, zapewniającej wysoki stopień gwarancji zgodności z normami handlowymi świeżych owoców i warzyw.

Złożenie wniosku o wydanie zezwolenia na korzystanie ze specjalnego wzoru opakowań

Handlowcy ubiegający się o zezwolenie na korzystanie ze wzoru specjalnego oznakowania opakowań składają Wniosek o wydanie zezwolenia/przedłużenia zezwolenia na korzystanie ze specjalnego wzoru oznakowania opakowań owoców i warzyw. Wzór wniosku dostępny jest w zakładce Wzory dokumentów.

Wniosek wraz z niezbędną dokumentacją:

• należy złożyć do wojewódzkiego inspektoratu właściwego ze względu na siedzibę handlowca lub miejsce zamieszkania, albo miejsce prowadzenia działalności (jeżeli jest inne niż siedziba lub miejsce zamieszkania),
• należy złożyć osobiście lub przesłać pocztą, faksem lub drogą elektroniczną (w tym przypadku należy dokumenty zeskanować).

Do wniosku należy dołączyć:

• kopię aktualnego zaświadczenia o wpisie do rejestru rzeczoznawców i wzór imiennej pieczęci, potwierdzające, że wnioskodawca zatrudnia rzeczoznawcę/ów w zakresie ustalania klas jakości świeżych owoców i warzyw, o których mowa w ustawie z dnia 21 grudnia 2000 roku o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych,
• oświadczenie handlowca o posiadaniu odpowiedniego sprzętu do przygotowywania i pakowania świeżych owoców i warzyw,
• oświadczenie handlowca o systematycznym prowadzeniu wewnętrznej kontroli jakości handlowej owoców i warzyw na zgodność z wymaganiami określonymi w normach handlowych Unii Europejskich oraz prowadzeniu rejestracji wyników dokonanych działań kontrolnych w wersji elektronicznej lub papierowej,
• oświadczenie handlowca o znajomości przepisów prawa dotyczących wspólnej organizacji rynku owoców i warzyw w Unii Europejskiej oraz metod kontroli świeżych owoców i warzyw, a także wymagań określonych w normach handlowych dla owoców i warzyw będących przedmiotem prowadzonej działalności,
• potwierdzenie uiszczenia opłaty skarbowej.

Kontrola i wydanie decyzji administracyjnej

Spełnienie określonych powyżej kryteriów potwierdzane jest przez Wojewódzkiego Inspektora na podstawie kontroli przeprowadzonej w podmiocie wnioskującym.

Postępowanie kontrolne polega na sprawdzeniu spełniania przez wnioskującego określonych kryteriów oraz na kontroli jakości handlowej wybranych partii świeżych owoców i warzyw.

Jeżeli kontrola przeprowadzona przez inspektora potwierdzi, że wnioskodawca spełnia wyżej określone kryteria a skontrolowane partie świeżych owoców i warzyw są zgodne z wymaganiami jakości handlowej - Wojewódzki Inspektor wydaje decyzję administracyjną zezwalającą na korzystanie ze specjalnego wzoru oznakowania opakowań owoców i warzyw.

Jeżeli kontrola wykaże, że wnioskodawca nie spełnia określonych kryteriów - Wojewódzki Inspektor odmawia wydania zezwolenia w drodze decyzji administracyjnej.

W przypadku, gdy Wojewódzki Inspektor nie zezwoli na korzystanie ze specjalnego wzoru oznakowania opakowań owoców i warzyw, podmiot może ponownie ubiegać się wydanie decyzji zezwalającej na korzystanie ze specjalnego wzoru oznakowania opakowań owoców i warzyw po uprzednim usunięciu wskazanych nieprawidłowości.

Wzór specjalnego oznakowania opakowań owoców i warzyw

Wzór specjalnego oznakowania opakowań owoców i warzyw musi być zgodny ze wzorem podanym w załączniku II do rozporządzenia nr 543/2011.

Rozporządzenie nie określa wielkości ani kolorystyki oraz grafiki oznakowania.

Podmiot, który uzyskał zezwolenie na korzystanie ze specjalnego wzoru oznakowania opakowań owoców i warzyw, sam określa wielkość, kolorystykę oraz grafikę stosowanego przez siebie znaku.

Przykładowo wzór specjalnego oznakowania może stanowić prostokątna etykieta z białym tłem i czarnymi napisami.
Z lewej strony etykiety powinna znaleźć się grafika flagi Unii Europejskiej z prawej strony etykiety powinny znaleźć się następujące informacje:

• Określenie: Norma handlowa Unii Europejskiej dla świeżych owoców i warzyw
• Numer decyzji zezwalającej na korzystanie ze specjalnego wzoru oznakowania owoców i warzyw / termin uprawniający do stosowania wzoru, zgodnie z przykładem:
  Nr WI.0X.KO.XXXX.YY.20ZZ / 11.11.2013
• Wyraz: POLSKA

Przedłużenie wydanego zezwolenia

W przypadku, gdy handlowiec zgłasza Wniosek o wydanie przedłużenia zezwolenia na korzystanie ze specjalnego wzoru oznakowania opakowań owoców i warzyw, Wojewódzki Inspektor może przedłużyć takie zezwolenie w drodze decyzji po wcześniejszym przeprowadzeniu ponownej kontroli mającej na celu sprawdzenie, czy wnioskodawca nadal spełnia ściśle określone kryteria. Wymagane kryteria opisano w części Szczegółowe wymagania jakie muszą spełniać handlowcy aby uzyskać zezwolenie na korzystanie ze wzoru specjalnego oznakowania opakowań świeżych owoców i warzyw.

Kontrole wyrywkowe i cofnięcie wydanego zezwolenia

Handlowcy, który korzystają ze wzoru specjalnego oznakowania, podlegają wyrywkowym kontrolom Wojewódzkiego Inspektora w miejscu prowadzenia działalności.

Wojewódzki Inspektor cofa w drodze decyzji administracyjnej wcześniej wydane zezwolenie jeżeli:

• wyrywkowa kontrola wykaże, że podmiot posiadający zezwolenie nie spełnia określonych kryteriów, lub
• kontrola wykaże, że świeże owoce i warzywa nie odpowiadają wymaganiom jakości handlowej zawartym w normach handlowych Unii Europejskiej,
• lub kontrole wewnętrzne nie są przeprowadzane prawidłowo.