Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych

1. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1308/2013 z dnia 17 grudnia 2013 roku ustanawiające wspólną organizację rynków produktów rolnych oraz uchylające rozporządzenia Rady (EWG) nr 922/72, (EWG) nr 234/79, (WE) nr 1037/2001 i (WE) nr 1234/2007.
2. Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 543/2011 z dnia 7 czerwca 2011 roku ustanawiające szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 w odniesieniu do sektora owoców i warzyw oraz sektora przetworzonych owoców i warzyw.

1. Ustawa z dnia 19 grudnia 2003 roku o organizacji rynków owoców i warzyw oraz rynku chmielu.
2. Ustawa z dnia 21 grudnia 2000 roku o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych.

Zgodnie z rozporządzeniem nr 543/2011, obowiązuje 10 szczegółowych norm handlowych dla wybranych gatunków świeżych owoców i warzyw oraz ogólna norma handlowa dla pozostałych gatunków. 

Szczegółowe normy handlowe określono dla następujących gatunków świeżych owoców i warzyw:

• jabłka, owoce cytrusowe, owoce kiwi, winogrona stołowe, brzoskwinie i nektaryny, gruszki, truskawki,
• sałata, w tym endywia o liściach kędzierzawych i endywia o liściach szerokich, papryka słodka, pomidory.

Ogólna norma handlowa obejmuje wszystkie gatunki sektora owoców i warzyw nieobjęte szczegółowymi normami handlowymi.

Jeżeli właściciel świeżych owoców i warzyw objętych wymaganiami ogólnej normy handlowej, jest w stanie wykazać ich zgodność z jakąkolwiek obowiązującą normą przyjętą przez Europejską Komisję Gospodarczą Organizacji Narodów Zjednoczonych (EKG/ONZ), wspomniane owoce i warzywa mogą wówczas zostać uznane za zgodne z ogólną normą handlową.

Zgodnie z przepisami dotyczącymi organizacji rynku świeżych owoców i warzyw, za jakość towaru odpowiada handlowiec.

Handlowcem jest każda osoba fizyczna lub prawna, posiadająca owoce i warzywa objęte normami handlowymi, w celu ich prezentowania lub wystawiania na sprzedaż, sprzedaży lub jakiejkolwiek innej formy obrotu oraz prowadząca którąkolwiek z niżej wymienionych działalności w odniesieniu do owoców i warzyw objętych normami handlowymi:

• sprzedaż na odległość za pośrednictwem Internetu lub w inny sposób,
• działalność tego rodzaju prowadzoną przez osobę fizyczną lub prawną na własny rachunek lub w imieniu osoby trzeciej,
• działalność tego rodzaju prowadzoną we Wspólnocie, poprzez wywóz do krajów trzecich lub przywóz z krajów trzecich.

Na podstawie rozporządzenia nr 543/2011 państwa członkowskie są zobowiązane do prowadzenia kontroli świeżych owoców i warzyw na wszystkich etapach obrotu handlowego, to jest: importu z krajów trzecich, eksportu do krajów trzecich oraz rynku wewnętrznego UE. Do wykonywania zadań kontrolnych każdy kraj członkowski wyznacza właściwe służby kontrolne.

W Polsce zadania związane z kontrolą jakości handlowej świeżych owoców i warzyw wynikające z przepisów unijnych, na mocy ustawy z dnia 19 grudnia 2003 roku o organizacji rynków owoców i warzyw oraz rynku chmielu, zostały powierzone Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych oraz Inspekcji Handlowej.

• przeprowadza kontrole zgodności z normami handlowymi świeżych owoców i warzyw na rynku wewnętrznym (na wszystkich etapach obrotu handlowego),
• przeprowadza kontrole zgodności z normami handlowymi świeżych owoców i warzyw w punkcie wywozu,
• przeprowadza kontrole zgodności z normami handlowymi świeżych owoców i warzyw w punkcie przywozu,
• prowadzi bazę danych o handlowcach wprowadzających na rynek świeże owoce i warzywa.

Kontrole prowadzone przez Inspekcję obejmują kontrolę zgodności z wymaganiami określonymi w szczegółowych normach handlowych oraz ogólnej normie handlowej.

• Świadectwo zgodności z normami handlowymi Unii Europejskiej dla świeżych owoców i warzyw – jeżeli produkty spełniały wymagania określone w normach,
• Protokół niezgodności z normami handlowymi Unii Europejskiej dla świeżych owoców i warzyw – jeżeli produkty nie spełniały wymagań określonych w normach.