Finansowanie europejskiej infrastruktury transportowej – możliwości i wyzwania - Ministerstwo Infrastruktury

Finansowanie europejskiej infrastruktury transportowej – możliwości i wyzwania

04.09.2023

W Krakowie odbyło się spotkanie Wysokiego Szczebla nt. finansowania strategicznych projektów transportowych, zorganizowane przez Ministerstwo Infrastruktury. 4 września 2023 r. w dyskusyjnym panelu ministerialnym przedstawiciele Bułgarii, Chorwacji, Czech, Estonii, Łotwy, Litwy, Polski, Rumunii i Słowacji, a także przedstawiciele Sztabu Generalnego Wojska Polskiego i Dyrekcji Generalnej ds. Mobilności i Transportu Komisji Europejskiej omawiali możliwości i wyzwania, jakie stoją przed finansowaniem strategicznej infrastruktury transportowej UE.

— Niezmiernie się cieszę, że dzisiaj, w takim znamienitym gronie będziemy mogli o tym porozmawiać, wymienić nasze poglądy i spostrzeżenia, podsumować, co dotychczas udało się osiągnąć oraz jakie wyzwania jeszcze przed nami — mówił przed rozpoczęciem debaty minister infrastruktury Andrzej Adamczyk.

Rosyjska agresja na Ukrainę spowodowała pilną potrzebę ponownego zdefiniowania łańcuchów dostaw na kontynencie, aby były odporne na kryzysy międzynarodowe, zwłaszcza na wschodniej flance NATO. Pokazała również, jak ważne jest dostosowanie infrastruktury transportowej państw członkowskich także do wyzwań obronnych.

Szef polskiego resortu infrastruktury wskazał na potrzebę przeznaczenia dodatkowego wsparcia finansowego UE na mobilność wojskową, w celu realizacji strategicznych projektów infrastrukturalnych dostosowujących unijne korytarze transportowe, węzły logistyczne i infrastrukturę do możliwości rozmieszczenia wojsk na dużą skalę. Podkreślił, że dla polskiego rządu kluczowymi pozostają kwestie rozwoju infrastruktury granicznej i transportowej, w tym ochrona granic zewnętrznych.

— Faktem stała się pilna konieczność stworzenia efektywnego wymiaru infrastrukturalnego wschodniej flanki NATO. Z tego względu niezbędne są dalsze inwestycje w infrastrukturę transportową, która będzie służyła także mobilności wojskowej dla wspólnego europejskiego bezpieczeństwa. Obecny proces śródokresowego przeglądu wieloletnich ram finansowych na lata 2021–2027 (WRF) powinien również być okazją do zapewnienia dodatkowych, nowych środków finansowych, zwłaszcza poprzez sprawdzony i wydajny instrument CEF „Łącząc Europę” na projekty dotyczące infrastruktury transportowej o znaczeniu strategicznym — powiedział minister infrastruktury Andrzej Adamczyk.

Zarządzany przez Komisję Europejską instrument finansowy „Łącząc Europę” (Connecting Europe Facility – CEF) w latach 2021-2027 stanowi kontynuację działania CEF z perspektywy 2014-2020 i dlatego bywa nazywany CEF 2. Poprzez CEF Transport wspierana jest modernizacja i budowa infrastruktury położonej na transeuropejskiej sieci transportowej TEN-T, tj. o wspólnym znaczeniu dla Unii Europejskiej. Infrastruktura znajdująca się w sieci ma zapewniać wysokie, wspólne standardy parametrów technicznych i funkcjonalnych. Wszystko po to, aby wspierać zrównoważony rozwój gospodarczy oraz spójność terytorialną Unii.

Realizacja inwestycji transportowych, bez względu na sektor, to działania o charakterze długofalowym i stanowią wyzwanie finansowe. Każde z państw członkowskich ma już własne długoletnie doświadczenia w procesie finansowania inwestycji transportowych ze środków UE. Omawiając polskie inwestycje, zrealizowane przy współudziale unijnych środków, minister A. Adamczyk zaznaczył, że Polska jest doświadczonym i sprawnym beneficjentem unijnych funduszy.

— Na sieci drogowej wsparcie środków unijnych pozyskały m.in. odcinki szklaków Via Carpatia i Via Baltica, które stanowią kręgosłup drogowy osi północ-południe naszego regionu Europy. Naszą skuteczność potwierdzają fakty i dane. Do zbudowania w Polsce pozostało jedynie 400 km z 3870 km drogowej sieci bazowej TEN-T. Środki UE inwestujemy także w kolej i w infrastrukturę w portach morskich, co przekłada się na realne efekty w postaci stale rosnącego wolumenu przeładunków. Dzisiaj polskie porty morskie należą do największych portów Morza Bałtyckiego — mówił podczas debaty minister infrastruktury Andrzej Adamczyk.

Minister Andrzej Adamczyk podkreślił, że realizacja strategicznych projektów infrastrukturalnych, inwestycji w infrastrukturę transportową podwójnego zastosowania (cywilno-wojskową) przygotowuje UE na wyzwania przyszłości, a trwający obecnie przegląd wieloletnich ram finansowych na lata 2021–2027 otwiera możliwość wzmocnienia aspektów mobilności wojskowej.

— Mając na uwadze znaczne potrzeby państw członkowskich, w obecnym, drastycznie przekształconym przez rosyjską agresję na Ukrainę środowisku geopolitycznym, znaczące zwiększenie budżetu na mobilność wojskową powinno być jednym z kluczowych priorytetów w śródokresowej rewizji WRF na lata 2021-2027. Przed nami niebawem debata o wieloletnim budżecie UE po 2027 r. Z punktu widzenia transportowego już teraz przygotowujemy się do tego etapu. Przyjęliśmy programy wieloletnie, które będą stanowiły podstawę przygotowania i zabezpieczenia inwestycji w nowej perspektywie finansowej — podsumował minister infrastruktury Andrzej Adamczyk.

Szczyt był okazją do spotkań bilateralnych ministra Andrzeja Adamczyka z Heraldem Ruijtersem z Dyrekcji Generalnej ds. Mobilności i Transportu Komisji Europejskiej oraz z Janisem Vitenbergsem, ministrem ds. transportu Łotwy.

Zdjęcia (4)

Minister infrastruktury Andrzej Adamczyk w trakcie spotkania Wysokiego Szczebla nt. finansowania strategicznych projektów transportowych

Ministrem ds. transportu Łotwy Janis Vitenbergs w trakcie spotkania Wysokiego Szczebla nt. finansowania strategicznych projektów transportowych