Nowa dyrektywa jest rewizją dyrektywy z 1998 roku, która w ocenie Komisji jest dobrze wykonywana przez państwa członkowskie, jednak podejście w niej zawarte opierało się na parametrach ustalonych ponad 20 lat temu. Ze względu na postęp naukowy, nowe metody badań oraz potrzebę uwzględnienia dotychczas nieobecnych zanieczyszczeń postanowiono zrewidować treść tej dyrektywy z 1998 r. Dodatkowo KE zaproponowała, aby nowa dyrektywa była odpowiedzią na postulaty pierwszej europejskiej inicjatywy obywatelskiej Right2Water dotyczącej dostępu do wody i kanalizacji, podpisanej przez 1,8 miliona europejskich obywateli.

Dyrektywa ta ma na celu poprawę bezpieczeństwa zdrowotnego wody przez dostosowanie listy i wartości badanych parametrów do obecnego stanu wiedzy i postępu technicznego, jak również poprawę dostępu do wody, zwłaszcza dla wrażliwych i zmarginalizowanych grup.

Nowa regulacja wprowadza obowiązek prowadzenia oceny ryzyka dostaw wody w całym ich łańcuchu oraz informowania konsumentów o jakości wody. Wdraża zmiany w zakresie ograniczania strat wody (poprzez wymóg redukcji wycieków). Ustanawia także zharmonizowane minimalne wymogi dotyczące materiałów do kontaktu z wodą przeznaczoną do spożycia przez ludzi.

Następnym krokiem będzie implementacja przepisów dyrektywy do krajowego porządku prawnego. Na wdrożenie przepisów państwa członkowskie – w tym Polska – mają 2 lata od momentu wejścia w życie dyrektywy, tj. od 12 stycznia 2021 r.

Wdrożenie wymagań nowej dyrektywy będzie wiązało się z przeprowadzeniem kosztownych inwestycji w sektorze gospodarki wodno-ściekowej. Możliwość dofinasowania takich priorytetowych inwestycji jest przewidziana w wieloletnich ramach finansowych Unii Europejskiej 2021-2027, wykorzystując środki Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Funduszu Spójności.

Podstawą otrzymania dofinansowania jest przygotowanie krajowego planu finansowego. W tym celu Ministerstwo Infrastruktury realizuje projekt pn. „Opracowanie Programu inwestycyjnego w zakresie poprawy jakości i ograniczenia strat wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi”, finansowany z funduszy europejskich w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020.
Taki dokument zostanie opracowany w Polsce po raz pierwszy.

Na podstawie przygotowanego dokumentu instytucje i przedsiębiorstwa z sektora gospodarki wodno-ściekowej będą mogły ubiegać się o wyżej wspomniane dofinansowanie.

„Program inwestycyjny w zakresie poprawy jakości i ograniczenia strat wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi” przeanalizuje wymagania nowej dyrektywy pitnej pod względem planowanych inwestycji publicznych, w szczególności w odniesieniu do zmienionych parametrów jakości wody załącznik I dyrektywy 2020/2184). Dodatkowo w opracowaniu zostanie poruszona tematyka bezpieczeństwa zdrowotnego i dostępności wody pitnej. W rezultacie zostaną wyznaczone kluczowe obszary priorytetowe wymagające nakładów finansowych, w tym inwestycji niezbędnych do odnowienia istniejącej infrastruktury zaopatrzenia w wodę, w zależności od jej wieku czy planu amortyzacji.

Do opracowania Programu Inwestycyjnego niezbędna będzie analiza danych pozyskanych m.in. od urzędów, instytucji, czy też konsumentów.

W tym celu zostały przygotowane ankiety, skierowane do sześciu typów odbiorców, w tym do gmin i przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych. Wyniki ankietyzacji pozwolą na ocenę nie tylko potrzeb finansowych, ale także oczekiwań w zakresie zmian w przepisach prawnych, czy też wsparcia merytorycznego. Stopień dokładności szacownych potrzeb, jak i alokacji środków publicznych, będzie uzależniony od liczby odbiorców, którzy odpowiedzą na przygotowane w ankietach pytania.