Nowe łącznice kolejowe usprawnią ruch w południowej Polsce
16.08.2023
Rada Ministrów 16 sierpnia 2023 r. przyjęła aktualizację Krajowego Programu Kolejowego. Oznacza to zapewnienie finansowania dla wielu nowych inwestycji kolejowych w całym kraju.
Łącznica Jedlicze – Szebnie
Łącznica zostanie zbudowana między liniami kolejowymi nr 106 (która łączy Rzeszów z Jasłem) i 108 (łączącą Stróże, Jasło, Krosno, Nowy Zagórz, Ustrzyki Dolne i Krościenko).
Idea połączenia tych dwóch linii na wschód od Jasła wynika z tego, że pociągi jadące z Rzeszowa na południe, w kierunku Krosna i rejonu Bieszczad, obecnie zmuszone byłyby zmieniać czoło pociągu na stacji Jasło. Zmiana czoła pociągu zawsze jest uciążliwa i powoduje konieczność wydłużonego postoju na stacji, co jest utrudnieniem dla podróżnych oraz zmniejsza możliwości prowadzenia ruchu kolejowego. W związku z tym obecnie żaden z przewoźników nie oferuje przewozów na trasie łączącej Rzeszów z Krosnem i Bieszczadami. Aby taką podróż odbyć pociągiem, należy przesiąść się na stacji Jasło, a sama podróż nie trwa mniej niż 2 godz. 20 minut, co jest czasem nieakceptowalnym dla podróżnych.
Powstanie łącznicy Jedlicze – Szebnie, równoległe z modernizacją linii 108 na odcinku Jasło – Nowy Zagórz, umożliwi podróż pociągami z Rzeszowa w Bieszczady z pominięciem postoju na stacji Jasło. Przewoźnicy kolejowi będą mogli uruchamiać połączenia przewidujące bezpośrednie połączenie Rzeszów – Krosno – Nowy Zagórz, a czas przejazdu stanie się atrakcyjny. W ten sposób kolej stanie się jeszcze częściej wybieranym środkiem transportu.
Budowa łącznicy sprawi, że sieć kolejowa na Podkarpaciu stanie się bardziej spójna i stworzy możliwość wprowadzenia lepszej oferty przewozowej przez organizatorów przewozów.
Inwestor, czyli spółka PKP Polskie Linie Kolejowe, dysponuje już projektem budowlanym, pozwoleniem wodnoprawnym i decyzją środowiskową. Wykonawca będzie miał za zadanie przygotować projekt wykonawczy i uzyskać brakujące decyzje administracyjne (ustalenie lokalizacji linii kolejowej, pozwolenie na budowę) oraz wybudować łącznicę.
Ogłoszenie przetargu na realizację łącznicy planowane jest na przełom III i IV kwartału 2023 r. Budowa ruszy w 2025 r. i potrwa 2 lata.
Łącznica Gorlice – Zagórzany
Obecnie linia kolejowa nr 110, która dociera do centrum Gorlic, powiatowego miasta w woj. małopolskim, nie jest wykorzystywana przez przewoźników. Mieszkańcy są zatem pozbawieni dostępu do sieci kolejowej, z wyjątkiem możliwości skorzystania z peryferyjnie położonej stacji Gorlice Zagórzany na linii 108 (łączącej Stróże z Jasłem, Krosnem i Bieszczadami). Przewoźnicy nie oferują przejazdów do centrum Gorlic, ponieważ linia kolejowa nr 110 jest poprowadzona w taki sposób, że można z niej bezpośrednio udać się jedynie w kierunku Jasła, nie istnieje zaś możliwość przejazdu w kierunku Stróż, Tarnowa i Krakowa bez zmiany czoła pociągu.
Zmiana czoła pociągu jest uciążliwym zadaniem. Wydłuża postój na stacjach i sprawia, że transport kolejowy jest nieatrakcyjny. Wyjściem naprzeciw temu problemowi jest projekt budowy łącznicy między liniami 108 i 110 (Gorlice – Zagórzany), dzięki której będzie możliwe poprowadzenie pociągów bezpośrednio z centrum Gorlic w kierunku Stróż, Tarnowa i Krakowa bez konieczności zmiany czoła pociągu na stacji Gorlice Zagórzany lub innej. Rząd przyjmując Krajowy Program Kolejowy zapewnił finansowanie tej inwestycji.
W ramach tego samego projektu powstanie nie tylko łącznica, ale zostanie zmodernizowana także stacja Gorlice i Gorlice Zagórzany oraz zrewitalizowana linia 110 biegnąca do centrum miasta.
Inwestycja zostanie zrealizowana w systemie tradycyjnym, tj. najpierw projekt, a następnie, w ramach odrębnego postępowania, budowa łącznicy.
Ogłoszenie przetargu na projekt planowane jest na przełom III i IV kwartału 2023 r. To oznacza, że do końca 2026 r. uzyskane zostaną zgody i pozwolenia niezbędne do rozpoczęcia budowy (decyzja środowiskowa, pozwolenie wodno-prawne i ustalenie lokalizacji linii kolejowej, pozwolenie na budowę). Sama budowa jest planowana w latach 2027–2029.
Krajowy Program Kolejowy jest programem wieloletnim, obejmującym inwestycje na liniach kolejowych, które wspierane są finansowo przez ministra właściwego do spraw transportu.