Ministerstwo Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej od momentu powstania prowadzi działania zmierzające do aktywizacji przemysłu okrętowego w kraju. Zahamowanie degradacji branży budownictwa okrętowego jest obecnie jednym z priorytetów należących do zadań resortu. Od tej pory udało się stworzyć bardziej przyjazne środowisko umożliwiające działalność stoczni na zasadach komercyjnych, podejmowanie przez nie wyzwań oraz coraz większe wykorzystywanie ich potencjału.

MGMiŻŚ przygotowało ustawę z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych (Dz.U. poz. 1206, z późn. zm.). Ustawa wprowadza instrumenty wsparcia przemysłu okrętowego, w tym najbardziej pożądane przez przedsiębiorców zmiany dotyczące podatku VAT. Od 1 stycznia 2017 r. rozszerzona została możliwość stosowania podatku VAT w wysokości 0 % na produkcję, import, części i wyposażenie dla szeroko określonego katalogu statków morskich zgodnie z dyrektywą nr 2006/112/WE Rady z dnia 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej i aktami wykonawczymi. Rozszerzenie preferencji podatkowej obejmie wszystkie dostawy (poprzednio: tylko na rzecz armatorów). Rozszerzając katalog statków objętych preferencyjną stawką podatku VAT umożliwia się produkcję tych statków w sposób bardziej konkurencyjny i z niższym zaangażowaniem środków finansowych na pokrycie kosztów materiałów do ich produkcji.

Rozwój przemysłu okrętowego został szeroko uwzględniony w treści Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju.

Cele części stoczniowej SOR:

• opracowanie koncepcji na rzecz zapewnienia ram prawnych, organizacyjnych i finansowych niezbędnych dla aktywizacji przemysłu stoczniowego, a w szczególności rozwoju naukowych ośrodków badawczo-rozwojowych opracowujących innowacyjne typy statków,
• zintensyfikowanie współpracy z podmiotami gospodarczymi oraz badawczo – rozwojowymi związanymi z przemysłem okrętowym,
• zapewnienie reindustrializacji i aktywizacji polskiego przemysłu okrętowego, rozwój naukowych ośrodków badawczo-rozwojowych opracowujących innowacyjne typy statków (szczególnie pod względem rozwiązań proekologicznych), wzrost zatrudnienia w branży stoczniowej, zatrzymanie na rynku polskim wykwalifikowanych pracowników przemysłu okrętowego i powiązanej produkcji komplementarnej, zagwarantowanie konkurencyjnych zasad funkcjonowania polskiego przemysłu okrętowego i produkcji komplementarnej w warunkach ostrej i nierównej konkurencji na rynkach międzynarodowych,
• stworzenie warunków do wydatkowania nakładów na inwestycje, badania i rozwój oraz kontynuowanie wytwarzania jednostek zaawansowanych technologicznie.

Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju obejmuje dwa projekty związane z aktywizacją przemysłu stoczniowego tj. projekt strategiczny „Nowoczesne produkty przemysłu okrętowego”, w który m. in. wpisuje się ustawa z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych oraz projekt flagowy „Batory”.

Nowoczesne produkty przemysłu okrętowego

Celem projektu strategicznego jest opracowanie koncepcji na rzecz zapewnienia ram prawnych, organizacyjnych i finansowych niezbędnych dla aktywizacji przemysłu stoczniowego, a w szczególności rozwoju naukowych ośrodków badawczo-rozwojowych opracowujących innowacyjne typy statków. Projekt ma za zadanie zintensyfikowanie współpracy z podmiotami gospodarczymi oraz badawczo – rozwojowymi związanymi z przemysłem okrętowym. Ponadto wzrost zatrudnienia w branży stoczniowej, zatrzymanie na rynku polskim wykwalifikowanych pracowników przemysłu okrętowego i powiązanej produkcji komplementarnej, zagwarantowanie konkurencyjnych zasad funkcjonowania polskiego przemysłu okrętowego i produkcji komplementarnej w warunkach ostrej i nierównej konkurencji na rynkach międzynarodowych, jak również stworzenie warunków do wydatkowania nakładów na inwestycje, badania i rozwój oraz kontynuowanie wytwarzania jednostek zaawansowanych technologicznie.

Projekt flagowy „Batory”

W ramach projektu strategicznego mieści się projekt flagowy Batory mający na celu stymulowanie rozwoju technologii, projektowania i budowy polskich jednostek pływających i konstrukcji morskich, przesunięcie sektora stoczniowego w kierunku produkcji, innowacyjnych produktów i wyspecjalizowanych jednostek o wysokiej wartości dodanej.

Projekt oparty jest na czterech autonomicznych częściach:

• budowie promów pasażerskich dla polskich armatorów
• wsparciu tworzenia i wdrażania nowoczesnych technologii okrętowych
• budowie nowoczesnej modułowej platformy offshore
• stworzeniu Zielonej Stoczni w Polsce

Sukcesem MGMiŻŚ w ramach realizacji projektu flagowego Batory jest rozpoczęcie budowy pierwszego z serii promów przeznaczonych dla polskiego armatora. MGMiŻŚ stale zapewnienia warunki sprzyjające budowie w polskich stoczniach promów pasażersko – samochodowych. Rozpoczęcie budowy promów stanowi widoczny efekt przyjęcia ustawy stoczniowej.

MGMiŻŚ w ramach realizacji projektu Batory zaangażowane jest również w prace związane z utworzeniem zakładu recyklingu statków. W tym celu MGMiŻŚ wspólnie z Krajową Izbą Gospodarczą (KIG) rozpoczęło prace nad projektem Zielona Stocznia, w tym utworzenie pod auspicjami MGMiŻŚ i KIG grupy roboczej do dalszych prac nad rozwojem projektu oraz opracowanie założeń do studium wykonalności projektu i źródeł jego finansowania oraz wstępnych rekomendacji.