Rozmowy ministrów o transporcie w Rydze
14.01.2022
Rozwój połączeń na linii kolejowej E75 Rail Baltica, współpraca portów morskich Polski i Łotwy oraz rewizja sieci TEN-T w kontekście wspólnych projektów infrastrukturalnych były tematami rozmowy ministra infrastruktury Andrzeja Adamczyka z ministrem transportu Łotwy, Talisem Linkaitsem. Spotkanie z inicjatywy strony polskiej odbyło się w Rydze 14 stycznia 2022 r. Minister Andrzej Adamczyk uczestniczył w wyjeździe na Łotwę wraz z delegacją Ministerstwa Aktywów Państwowych, pod przewodnictwem wicepremiera Jacka Sasina.
Ministrowie omówili bieżący stan prac modernizacyjnych transeuropejskiej linii kolejowej Rail Baltica, która w przyszłości połączy Polskę, Litwę, Łotwę, Estonię oraz w dalszej perspektywie Finlandię. To jedna z najważniejszych inwestycji kolejowych realizowanych obecnie w Polsce. Dzięki prowadzonej modernizacji trasa przystosowana zostanie do ogólnych standardów linii kolejowych obowiązujących w krajach Unii Europejskiej. Na całym polskim odcinku będzie to linia dwutorowa, zelektryfikowana, spełniająca wymogi sieci TEN-T.
Współpraca portów morskich
Kolejnym zagadnieniem poruszonym podczas spotkania była współpraca portów morskich Polski i Łotwy. Region Morza Bałtyckiego jest obecnie jednym z najszybciej rozwijających się obszarów gospodarczych na świecie, a stale zwiększający się wolumen przepływów towarowych w coraz większym stopniu obsługują porty morskie. Kluczowymi i najbardziej perspektywicznymi połączeniami lądowymi, które prowadzą do tych portów i na których opiera się wymiana handlowa z ich udziałem, są linie kolejowe. Porty morskie leżące na krańcach tych linii, pełniąc rolę hubów, są bardzo ważnymi elementami tych połączeń.
Inwestycje infrastrukturalne łączące Polskę i Łotwę
Ponadto minister A. Adamczyk wraz z wicepremierem J. Sasinem odbyli spotkania z europosłem Republiki Łotewskiej Robertsem Zile oraz ministrem sprawiedliwości Republiki Łotewskiej Janisem Bordansem. Podczas tych spotkań omówiono także zagadnienia wspólnych inwestycji infrastrukturalnych łączących Polskę i Łotwę, w tym w szczególności Via Baltica, Rail Baltica oraz znaczenia projektu Via Carpatia dla całego regionu Europy Środkowo-Wschodniej. Minister A. Adamczyk przyznał, że:
Dodał, że także komisarz A. Valean oficjalnie wyraziła zainteresowanie tym projektem i zadeklarowała wsparcie. Stanowi to dobry punkt wyjściowy do rozpoczęcia prac nad tym projektem, którego komponent kolejowy pozwoli na przekształcenie Via Carpatia i Rail Carpatia w multimodalny korytarz transportowy.
Rewizja sieci TEN-T
Na spotkaniu poruszono także kwestie koordynacji działań na forum UE, w trwającym właśnie procesie rewizji sieci TEN-T.
W skład transeuropejskiej sieci transportowej TEN-T wchodzą szlaki drogowe, kolejowe, lotnicze, morskie oraz rzeczne, stanowiące najważniejsze połączenia z punktu widzenia rozwoju Unii Europejskiej, a także punktowe elementy infrastruktury w postaci portów morskich, lotniczych, śródlądowych i terminali drogowo-kolejowych. Celem rozwijania sieci TEN-T jest zapewnienie spójności terytorialnej UE i usprawnienie swobodnego przepływu osób oraz towarów, a przez to poprawa działania jednolitego rynku wewnętrznego, stymulowanie wzrostu gospodarczego regionu oraz zwiększenia konkurencyjności poszczególnych państw członkowskich i całej UE w skali globalnej.
W grudniu ubiegłego roku Komisja Europejska (KE) opublikowała propozycję nowego rozporządzenia TEN-T, która będzie teraz przedmiotem prac w Radzie UE i Parlamencie Europejskim. W propozycji KE zawarto m.in. pomysł utworzenia nowego korytarza transportowego Morze Bałtyckie - Morze Czarne/Morze Egejskie. Na terytorium Polski w przebiegu uwzględniono m.in. odcinki dróg i kolei od Gdańska przez Warszawę, Lublin i Rzeszów do Barwinka. Elementy drogowego szlaku Via Carpatia, które były dotychczas częścią sieci kompleksowej w Polsce, Słowacji, Węgrzech i Rumunii ujęto w sieci rozszerzonej bazowej (extended core) i włączono do planowanego korytarza Bałtyk - Morze Czarne/Egejskie. W rozporządzeniu KE uwzględniła również szereg innych wniosków Polski.