Śródlądowe drogi wodne
Śródlądowymi drogami wodnymi nazywamy powierzchniowe wody śródlądowe, które mogą służyć potrzebom śródlądowego transportu wodnego i żeglugowemu wykorzystaniu przez statki. Wykaz śródlądowych dróg wodnych znajduje się w ustawie z dnia 20 lipca 2017r. Prawo wodne (Dz. U. 2017 poz. 1566 z późn. zm).
Śródlądowe drogi wodne klasyfikuje się według wielkości statków lub zestawów pchanych, jakie mogą być dopuszczone do żeglugi na określonej drodze wodnej. Najniższą klasa drogi wodnej jest klasa Ia, a najwyższą Vb. Tabela przedstawiająca parametry żeglugowe dla danej drogi wodnej została zamieszczona w załączniku na końcu tekstu (pdf).
Na terytorium Polski znajdują się odcinki trzech głównych szlaków wodnych wskazane w Europejskim porozumieniu w sprawie głównych śródlądowych dróg wodnych o znaczeniu międzynarodowym (tzw. Konwencja AGN, o której więcej informacji znajduje się tutaj), tj.: Są to:
- droga wodna E30 – łącząca Morze Bałtyckie z Dunajem w Bratysławie, obejmująca na terenie Polski rzekę Odrę od Świnoujścia do granicy z Czechami,
- droga wodna E40 – łącząca Morze Bałtyckie w Gdańsku z Dnieprem w rejonie Czarnobyla i biegnąca dalej przez Kijów, Nową Kachowkę i Chersoń z Morzem Czarnym, obejmując na terenie Polski rzekę Wisłę od Gdańska do Warszawy, rzekę Narew oraz rzekę Bug do Brześcia,
- droga wodna E70 – łącząca Holandię z Rosją i Litwą, a na terenie Polski obejmująca Odrę od ujścia kanału Odry – Hawela do ujścia Warty w Kostrzynie, drogę wodną Wisła – Odra oraz od Bydgoszczy dolną Wisłę i Szkarpawę lub Wisłę Gdańską.
Mapa dróg wodnych śródlądowych w Polsce (poniżej, w załączniku).
System Informacji Rzecznej (RIS)
Zarządzanie ruchem wodnym na śródlądowych drogach wodnych odbywa się przy wsparciu Systemu Informacji Rzecznej (ang. River Information Services; RIS). Celem usług RIS jest przede wszystkim wspieranie transportu śródlądowymi drogami wodnymi, tak by mógł on na równi z innymi rodzajami przewozu ładunków ubiegać się o udział w systemie transportowym kraju.
Według Dyrektywy 2005/44/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 września 2005 r. w sprawie zharmonizowanych usług informacji rzecznej rozwój RIS powinien być prowadzony w oparciu o takie cele jak: bezpieczeństwo, wydajność i poprawa oddziaływania na środowisko naturalne na śródlądowych drogach wodnych, które są realizowane poprzez zadania takie, jak: zarządzanie ruchem i transportem, ochronę środowiska i infrastruktury oraz egzekwowanie szczególnych zasad.
System umożliwia udostępnianie elektronicznych map nawigacyjnych dla żeglugi śródlądowej (poprzez system Inland ENC- Inland Electronic Navigation Chart), komunikatów dla kapitanów statków (NtS- Notices to Skippers), zarządzanie systemem kontroli ruchu (VTT-Vessel Tracking and Tracing). Dzięki przekazywanym informacjom możliwa jest poprawa bezpieczeństwa i konkurencyjności żeglugi śródlądowej, a także optymalizacja wykorzystania infrastruktury oraz poprawa ochrony środowiska.
RIS składa się z czterech podstawowych segmentów:
- segment sensorów będących źródłem informacji,
- segment transmisji danych,
- Centrum RIS będące miejscem przetwarzania informacji,
- segment użytkowników RIS, czyli adresatów informacji.
RIS na części polskich szlaków wodnych został wdrożony w 2013 r. Obecnie obejmuje łącznie 97,3 km śródlądowych dróg wodnych leżących w dolnym odcinku rzeki Odry od miejscowości Ognica do Szczecina, tj.:
- jezioro Dąbie do granicy z morskimi wodami wewnętrznymi (9,5 km),
- rzekę Odrę od miejscowości Ognica do Przekopu Klucz-Ustowo i dalej, jako rzekę Regalicę do ujścia do jeziora Dąbie (44,6 km),
- rzekę Odrę Zachodnią, od jazu w miejscowości Widuchowa do granicy z morskimi wodami wewnętrznymi wraz z bocznymi odgałęzieniami (33,6 km),
- przekop Klucz-Ustowo, który łączy rzekę Odrę Wschodnią z rzeką Odrą Zachodnią (2,7 km),
- rzekę Parnicę i przekop Parnicki od rzeki Odry Zachodniej do granicy z morskimi wodami wewnętrznymi (6,9 km).
W ramach projektu Pełne Wdrożenie RIS Dolnej Odry zostały zrealizowane prace nad zwiększeniem zasięgu działania systemu RIS w Polsce. W ramach realizacji powyższego projektu systemem RIS zostały objęte następujące drogi wodne:
- rzeka Odra od mostu autostradowego w Świecku (km 580 rzeki Odry) do miejscowości Ognica (km 697 rzeki Odry) – 117 km;
- odcinek rzeki Warty od Nadzoru Wodnego w Świerkocinie do ujścia Warty - 28,5 km.
Łączna długość dróg wodnych objętych system RIS w Polsce w ramach realizacji projektu Pełne wdrożenie RIS Dolnej Odry wyniosła 242,8 km. Więcej informacji o usłudze można znaleźć na stronie RIS.
Materiały
Mapa śródlądowych dróg wodnych w PolsceMapa_śródlądowe_drogi_wodne-1.pdf 10.46MB Parametry eksploatacyjne śródlądowych dróg wodnych
Parametry_eksploatacyjne_śródlądowych_dróg_wodnych.pdf 0.55MB
- Ostatnia modyfikacja:
- 17.06.2024 11:23 Adam Bielecki
- Pierwsza publikacja:
- 20.07.2021 09:31 Anna Kiedrowicz-Thel