Pomorze związane było z władzą lub kuratelą polskich królów już od XII wieku. Mimo widocznych wpływów niemieckich w miastach, wśród ludności wiejskiej i małomiasteczkowej przeważała społeczność polska. Wszystko zaczęło się zmieniać wraz z I rozbiorem Polski, gdy cały obszar zamieszkiwany przez Kaszubów znalazł się w Królestwie Prus. Działanie pruskiego aparatu państwowego prowadziło do zniemczania ludności kaszubskiej.

Zapoczątkowany w latach siedemdziesiątych XIX w. przez kanclerza Ottona von Bismarcka Kulturkampf spowodował zmianę nastawienia dotychczas pasywnej ludności kaszubskiej do państwa niemieckiego. Obrona katolicyzmu powiązana została wówczas z obroną polskości.

W połowie XIX w. na Kaszubach rozpoczął swoją działalność Florian Ceynowa. Widząc zagrożenie, jakie niesie ze sobą germanizacja, postanowił obudzić w Kaszubach wiarę w wartość rodzimej kultury. Praca pozytywistyczna na Kaszubach przyniosła owoce po I wojnie światowej. Na konferencję pokojową do Paryża działacze kaszubscy wysłali swoich przedstawicieli z żądaniem przyłączenia Pomorza do Polski – 10 lutego 1920 r. w Pucku generał Józef Haller dokonał uroczystego zaślubienia Polski z morzem. Pomorze zostało przyłączone do Polski, a stolicą województwa pomorskiego został Toruń. 

Zaślubiny były z jednej strony podsumowaniem wieloletnich działań na rzecz odzyskania przez Polskę dostępu do morza Bałtyckiego, a z drugiej początkiem aktywnej obecności Polski w regionie. Krótki okres wolnej Rzeczypospolitej zaznaczył się realizacją ambitnego i uwieńczonego sukcesem planu rozbudowy Gdyni w znaczący ośrodek gospodarczy, ale przede wszystkim zwróceniem się kraju w stronę morza. Napaść niemiecka i okupacja pozostawiła ślad nie tylko w postaci pamiętnej obrony Helu czy Westerplatte, ale także martyrologii Piaśnicy i Stutthoffu oraz bohaterstwa konspiratorów z Gryfa Pomorskiego. W okresie PRL Pomorze swoją odwagą i przywiązaniem do idei wolności i patriotyzmu budziło całą Polskę do walki o niepodległość.

Autorami prezentowanej wystawy oraz albumu ukazującego panoramę historii polskiego Pomorza są Krzysztof Korda, Przemysław Zieliński i Lech Zdrojewski. Do albumu dołączona jest płyta DVD zawierająca film dokumentalny w reżyserii Michała Szymanowicza opowiadający o walce o polskość Pomorza. Całości towarzyszy płyta z programem muzycznym skomponowanym i napisanym przez wybitnych polskich muzyków prowadzonych przez Darka Malejonka.

Organizatorem wystawy jest Towarzystwo Projektów Edukacyjnych.

Wystawę można oglądać do 25 lutego br. w siedzibie Ministerstwa Infrastruktury przy ul. Nowy Świat 6/12, w holu głównym.