Polska w Kenii

Opieka medyczna

Z uwagi na wybuch pandemii COVID-19, a także wciąż ogromne potrzeby miejscowej służby zdrowia, niezwykle istotnym elementem działalności Polskiej pomocy w Kenii i Ugandzie było w 2020 r. wsparcie sektora ochrony zdrowia. Ambasada RP w Nairobi sfinansowała w ub.r. dwa takie projekty, a polskie organizacje pozarządowe wdrożyły kolejne dwie inicjatywy ukierunkowane na zwiększenie dostępu do wysokiej jakości opieki medycznej w Kenii i Ugandzie.

We współpracy z władzami lokalnymi dystryktu Mukono placówka przeprowadziła renowację przychodni, w tym gabinetów przyjęć, poczekalni dla pacjentów, apteki i magazynu na leki w ośrodku zdrowia Mpunge Health Centre III w Ugandzie. Budynek został odmalowany oraz podłączony do już istniejącej instalacji wodno-kanalizacyjnej i elektrycznej. To kontynuacja działań Ambasady RP w Nairobi z lat ubiegłych. Placówka od 2016 r. zaangażowana jest we wsparcie ośrodka w miejscowości Mpunge na półwyspie Koja, znajdującego się w miejscu mającym z Polską silne historyczne więzy – to w tym rejonie podczas i bezpośrednio po II wojnie światowej mieszkali polscy uchodźcy, Sybiracy, przybyli z ZSRR z armią gen. Andersa. W ramach poprzednich projektów szpitalik Mpunge Health Centre III został rozbudowany, otrzymał solar, który pozwolił na doprowadzenie elektryczności, doposażona i wyremontowana została porodówka. Część personelu medycznego została przeszkolona przez lekarzy wolontariuszy z polskiego stowarzyszenia Leczymy z Misją. Dzięki zaangażowaniu Polskiej pomocy znacznie zwiększyła się liczba pacjentów korzystających z profesjonalnej pomocy lekarskiej na półwyspie Koja.

Ambasada RP w Nairobi podjęła się ponadto w ub.r. renowacji Centrum Szkolenia i Leczenia Gruźlicy i Trądu im. doktor Wandy Błeńskiej w szpitalu św. Franciszka w Bulubie w Ugandzie, gdzie w latach 1951-1994 żyła i pracowała polska lekarka, misjonarka, światowej sławy specjalistka w leczeniu trądu, przyszła błogosławiona. Dzięki realizacji  projektu  w przynależącym do szpitala św. Franciszka centrum szkoleniowym udało się wyremontować i doposażyć sale szkoleniowe, budynki mieszkalne dla kursantów, budynek biurowy należący do administracji ośrodka oraz pomieszczenie jadalni. Projekt poprawił warunki szkoleniowe i mieszkalne dla kilkuset osób uczestniczących w kursach z zakresu leczenia trądu i gruźlicy w Bulubie rocznie, co z kolei zwiększyło prestiż i efektywność centrum, do dzisiaj licznie odwiedzanego przez lekarzy zainteresowanych tematyką trądu z całego świata, a także turystów z Polski chcących poznać miejsce, w którym pracowała polska lekarka. Z inicjatywy administracji ośrodka w Bulubie utworzona została niewielka biblioteka, w której wyeksponowano materiały dot. diagnostyki i leczenia trądu opracowane przed laty przez dr Błeńską, a na ścianach zawisły wykonane przez nią archiwalne fotografie.

Fundacja Redemptoris Missio wdrożyła w ub.r. projekt rozbudowy i adaptacji do obecnej sytuacji epidemiologicznej Centrum Dziecięcego im. św. Rodziny w Kithatu w Kenii, powstałego ze środków Polskiej pomocy w 2017 r. W ramach projektu dobudowano nowe pomieszczenia, dzięki czemu przepełniony dotychczas ośrodek zyskał możliwość przyjmowania nowych podopiecznych. Powstało izolatorium na wypadek zachorowania któregoś z dzieci, misja w Kithatu zyskała też pralnię z suszarnią, nowe wyjście ewakuacyjne, plac zabaw oraz dodatkowe sanitariaty i stacje do dezynfekcji. Wyremontowano i doposażono budynek przedszkola, centrum otrzymało zapas środków ochrony osobistej, których część trafiła m.in. do najbiedniejszych mieszkańców Kithatu, kobiet w ciąży, osób starszych i rodzin będących pod opieką misji. Przy pracach modernizacyjnych i adaptacyjnych w Centrum Dziecięcym zatrudnienie zyskało ok. 40 mieszkańców Kithatu, którzy z powodu kryzysu związanego z pandemią COVID-19 stracili dotychczasowe źródła utrzymania.

W 2020 r. Fundacja InnovAid kontynuowała prace związane z doposażeniem szpitala Wanda Matugga Health Centre im. dr Wandy Błeńskiej na obrzeżach stolicy Ugandy, Kampali. Ośrodek powstał z inicjatywy polskich franciszkanów konwentualnych, a jego adaptacja została dofinansowana m.in. z budżetu Polskiej pomocy. W ramach dotychczasowych projektów zakupiony został sprzęt umożliwiający działalność leczniczą szpitala w zakresie podstawowej opieki medycznej, stomatologii, chirurgii, położnictwa oraz ratownictwa medycznego. W ubiegłym roku, w ramach dostosowania działalności ośrodka do warunków pandemii COVID-19, udało się ponadto doposażyć stanowisko intensywnej terapii, zakupić respirator i zatrudnić anestezjologa, zwiększając tym samym zarówno zakres oferowanych w Wanda Matugga Health Centre usług, jak i bezpieczeństwo pacjentów.

Rozwój przedsiębiorczości

W 2020 r. Ambasada RP w Nairobi dofinansowała szkolenia z prowadzenia biznesu dla 17 osób oraz granty na rozpoczęcie lub rozwój działalności dla 9 młodych przedsiębiorców z hrabstwa Kisumu w Kenii. Współpracująca z placówką przy realizacji tego projektu organizacja SOMO Africa od 2014 r. działa wśród społeczności o niskich dochodach, w defaworyzowanych środowiskach (nieformalne osiedla, kenijska prowincja, osoby z niepełnosprawnościami) promując wśród nich przedsiębiorczość i samowystarczalność. Główną grupą docelową SOMO Africa są ludzie młodzi, którym organizacja, zamiast doraźnej pomocy humanitarnej, oferuje szkolenia z zakresu przedsiębiorczości i prowadzenia własnego biznesu, a tym najbardziej rokującym i zdeterminowanym, z najlepszymi pomysłami, także granty finansowe pozwalające na otwarcie własnej działalności i doradztwo w pierwszych krokach na rynku. Dzięki otrzymanemu wsparciu, a także wobec faktu, że wspierane w ramach projektu biznesy odpowiadają na problemy życia codziennego przeciętnych Kenijczyków, ci młodzi ludzie następnie sami stają się liderami zmian w swoich społecznościach. Projekt był realizowany jest w Kisumu - trzecim największym mieście Kenii, liczącym 1,3 mln mieszkańców – ponad 60% ludności żyje tam w przeludnionych, nieformalnych osiedlach, gdzie brak jest dostępu do podstawowych usług i panuje wysokie bezrobocie.

Edukacja i sport

Z inicjatywy placówki w Kakooge w Ugandzie, na terenie przylegającym do parafii katolickiej St Jude Kakooge – Nakaseta, gdzie posługują m.in. polscy franciszkanie konwentualni, powstał nowoczesny obiekt sportowy z boiskami do uprawiania sportów drużynowych – koszykówki, siatkówki, netballu i piłki nożnej, wyposażony w niezbędny sprzęt. Dzięki realizacji tego projektu młodzi ludzie z Kakooge i okolicznych wiosek otrzymali możliwość zdrowego i aktywnego spędzania wolnego czasu z rówieśnikami. Potrzeba realizacji projektu, widoczna także wcześniej, dodatkowo uwydatniła się w okresie pandemii koronawirusa, kiedy z dnia na dzień zamknięto szkoły, a dzieci i młodzież, zostały pozostawione samymi sobie i narażone na niebezpieczne aktywności. Na te problemy odpowiedź znaleźli franciszkanie konwentualni, udostępniając teren przynależący do ich misji pod budowę obiektu sportowego i rozpoczynając program zajęć ze sportów grupowych dla najmłodszych z okolicy. Projekt pozwolił zapobiec możliwym negatywnym konsekwencjom pandemii, a także odpowiedział na oczekiwania społeczności lokalnej, pozwalając rozszerzyć ofertę aktywności pozaszkolnych dla dzieci i młodzieży. Obiekt sportowy posłuży im także po ustabilizowaniu się sytuacji epidemiologicznej, . W chwili obecnej z oferowanych zajęć korzysta już regularnie kilkaset młodych osób.

Ochrona środowiska

Polska pomoc sfinansowała w 2020 r. zakup bezwonnej, nietoksycznej i przyjaznej środowisku naturalnemu spalarni odpadów dla szpitala Sultan Hamud Subcounty Hospital w kenijskim hrabstwie Makueni. Inicjatywa przyczyniła się do poprawy jakości pracy ośrodka, także do działań na rzecz środowiska poprzez ograniczenie szkodliwych oparów dotychczas emitowanych w procesie spalania szpitalnych śmieci. Nowa spalarnia pozwoliła  wyeliminować zagrożenie infekcyjne, które stwarzają odpady zakaźne, w tym m.in. szkodliwe związki chemiczne zawarte w przeterminowanych lekach. Poprzez zautomatyzowanie procesu spalania ograniczony został kontakt personelu z wirusami i bakteriami zawartymi w odpadach medycznych, zmniejszyło się ryzyko zachorowania i ryzyko wypadku, bardzo wysokie przy dotychczas praktykowanym w Sultan Hamud Subcounty Hospital manualnym spalaniu śmieci. Jest to druga tak nowoczesna spalarnia śmieci w hrabstwie Makueni.

Bezpieczeństwo żywnościowe

W czerwcu 2020 r. Rząd RP podjął decyzję o przekazaniu dobrowolnej wpłaty w wysokości ok. 500  tys. PLN do budżetu kenijskiego oddziału Światowego Programu Żywnościowego ONZ (World Food Programme, WFP), celem wsparcia lokalnej społeczności w walce z negatywnymi skutkami pandemii COVID-19, w tym przede wszystkim rosnącym brakiem bezpieczeństwa żywnościowego w nieformalnych osiedlach ludzkich w Nairobi, w tym m.in. Kiberze, Mathare i Mukuru kwa Njenga. Polska wpłata, zsumowana ze środkami przekazanymi na ten sam projekt przez Finlandię, Szwecję i USA, pozwoliła WFP na wdrożenie w slumsach w stolicy Kenii dwóch projektów: wsparcia żywieniowego dla dzieci do 5 roku życia cierpiących na ostre niedożywienie, kobiet ciężarnych i karmiących oraz osób starszych, a także bezpośrednich przekazów pieniężnych dla najbardziej potrzebujących rodzin zamieszkujących nieformalne osiedla w Nairobi. W ramach obu tych projektów WFP dotarł do przeszło ćwierć miliona beneficjentów.

Wpłata  była kontynuacją wsparcia już udzielonego przez Polskę Światowemu Programowi Żywnościowemu ONZ w Kenii, do którego budżetu kontrybuowaliśmy w 2018 r. kwotą 400 tys. USD oraz w 2019 r. kwotą ok. 200 tys. USD, wówczas z przeznaczeniem na zapewnienie wsparcia żywnościowego w obozach dla uchodźców Dadaab, Kakuma i Kalobeyeyi. Wspomniane dotacje Rządu RP wsparły i uzupełniły wysiłki podejmowane przez władze kenijskie w ramach programu rozwojowego kraju pn. Big Four Agenda, zmierzające m.in. do zapewnienia pełnego bezpieczeństwa żywnościowego wszystkim obywatelom, wpisały się ponadto w wysiłki podejmowane w Kenii w ramach unijnej inicjatywy Team Europe.