Uganda
Stosunki dyplomatyczne między Polską a Ugandą zostały nawiązane w 1963 r.
Współpraca polityczna
Rys historyczny
W marcu 1963 r. w Nowym Jorku doszło do rozmów ówczesnego Stałego Przedstawiciela PRL przy ONZ, Bohdana Lewandowskiego, z premierem Ugandy Miltonem Obote. Ich efektem było porozumienie o nawiązaniu stosunków dyplomatycznych, które oficjialnie nawiązano 8 kwietnia 1963 r. W maju tego samego roku pierwszym akredytowanym w Kampali przedstawicielem Polski został Janusz Lewandowski, chargé d'affaires PRL, zamieszkujący na stałe w Tanganice.
Współpraca polityczna w okresie III RP
Relacje polsko-ugandyjskie układają się poprawnie. W 1995 r. Kampalę odwiedził wiceminister SZ Stanisław Szymański, zabiegając o poparcie Ugandy w wyborach na niestałego członka RB ONZ. Od 1998 r. w Kampali działa polski konsulat honorowy kierowany przez parlemantarzystę i obecnego Ministra Turystyki, Przyrody i Zabytków, Ephraima Kamuntu. W 2018 r. doszło do wizyty w Ugandzie Minister Beaty Kempy, odpowiedzialnej za pomoc humanitarną. Min Kempa odwiedziła m.in. obóz dla uchodźców Bidi-Bidi i spotkała się ze swym ugandyjskim odpowiednikiem Min Hilary Onekiem. Uganda od 2004 r. (z przerwą na lata 2015-2018) jest krajem priorytetowym Polskiej Pomocy. W Ugandzie wciąż żywa jest pamięć o polskich uchodźcach Sybirakach przebywjących w kraju w latach 1942-1950. Ambasada RP w Nairobi opiekuje się polskim cmentarzem w Kojja. Z polskich środków odnowiony został także polski kościół w Masindi. W 2017 w uroczystości 75-lecia przybycia Sybiraków do Ugandy, udział wziął senator Maciej Łuczak. Senator Łuczak spotkał się także z Sekretrzem Stanu w Ministerstwie Finansów, Keithem Muhakanizi.
Współpraca ekonomiczna
W 2023 r. wartość eksportu z Polski do Ugandy wyniosła 19,5 mln USD (w 2022 r. – 22,5 mln euro), importowaliśmy natomiast towary za łączną kwotę 17,7 mln USD (w 2022 r. – 9,6 mln euro). Powyższe klasyfikuje ją na 130. miejscu w rankingu głównych rynków eksportowych i 139. miejscu głównych rynków importowych naszego kraju. W 2022 r. z Ugandy importowaliśmy głównie kawę (73,6%), ryby, herbatę i tytoń, a eksportowaliśmy używaną odzież (52,4%), papier (19,9%), maszyny i produkty pochodzenia roślinnego. Chociaż wolumen wymiany handlowej między Polską i Ugandą stale wzrasta, przeszkodami dla jego rozwoju są pozataryfowe bariery w handlu, wysoki poziom korupcji, słabo rozwinięta infrastruktura, rozbudowana biurokracja oraz koszty prowadzenia działalności. Bank Światowy klasyfikuje Ugandę na dopiero 116. miejscu na świecie pod względem łatwości prowadzenia biznesu. Najbardziej perspektywicznymi sektorami gospodarki Ugandy są: rolnictwo, turystyka oraz sektor wydobywczy. Ugandyjskie rolnictwo daje zatrudnienie ok. 70% populacji, jednak pomimo sprzyjającego klimatu, jest ono bardzo mało niewydajne. Uganda posiada duże potrzeby w takich obszarach jak produkcja nawozów oraz przetwórstwo przechowywanie i pakowanie żywności. Uganda jest bogata w zasoby naturalne (m.in. kobalt, złoto, miedź, ruda żelaza, wolfram, cyna, diamenty, sól i wermikulit), co czyni ją jednym z najatrakcyjniejszych kierunków inwestycyjnych w Afryce Wschodniej. Posiada także złoża ropy naftowej szacowane na 1,4 mld baryłek, których eksploatacja planowana jest na 2025 r.
Współpraca kulturalna
W Koja i Nyabyeya, na terenie okręgu konsularnego placówki w Nairobi, znajdują się dwa cmentarze polskich Sybiraków, deportowanych przez Zwiazek Radziecki z Kresów Wschodnich na Syberię w latach 1940-41, a następnie, po utworzeniu Armii gen. Władysława Andersa, przybyłych do Afryki Wschodniej. W Nyabyeya oprócz cmentarza mieści się ponadto kościół zbudowany przez polskich Sybiraków, zachowały się tam także domki, które kiedyś wchodziły w skład obozu polonijnego, a obecnie zostały przejęte przez miejscową ludność. Placówka opiekuje się miejscami pamięci w Ugandzie, w Koja tradycyjnie realizujemy ponadto projekty z zakresu współpracy rozwojowej – wspieramy ekspansję wybudowanego z inicjatywy polskich uchodźców i otwartego w listopadzie 2017 r. Centrum Zdrowia w Koja, noszącego imię Polskich Sybiraków. W Ugandzie regularnie organizujemy spotkania okolicznościowe i wydarzenia kulturalne. W listopadzie 2017 r. Ambasada RP w Nairobi zorganizowała konferencję poświęconą Sybirakom w Ugandzie oraz sytuacji uchodźców w Ugandzie obecnie. W 2018 r. ugandyjska Polonia spotkała się z Min. Kempą podczas jej wizyty w tym kraju.
Współpraca naukowa
W 2018 r. została nawiązana współpraca między Wyższą Szkołą Społeczno- Przyrodniczą im. Wincentego Pola w Lublinie a International Health Sciences University w Kampali, w dziedzinie kształcenia w zawodach paramedycznych, w ramach programu UE Erasmus+. Przewiduje on wizyty studyjne kadry akademickiej oraz wymianę studentów, na zasadzie świadczeń stypendialnych. W 2017 r. pracownicy naukowi Uniwersytetu Makerere w Kampali uczestniczyli w światowej konferencji bibliotekarzy we Wrocławiu. Rośnie zainteresowanie studiami w Polsce wśród obywateli Ugandy, co roku kilkanaście osób podejmuje studia w naszym kraju, na zasadzie odpłatności. W Ugandzie nie studiuje aktualnie żaden obywatel polski.
Uznawalność kształcenia
Dokumenty akademickie z Ugandy są uznawane przez polskie uczelnie, pod warunkiem zalegalizowania w ugandyjskim MSZ i Ambasadzie RP w Nairobi.
Linki