Projekt „Wykorzystanie potencjału energetycznego zlikwidowanych, po-eksploatacyjnych lub negatywnych otworów wiertniczych – pilotaż dla otworu Sękowa GT-1” zakłada integrację ciepła Ziemi (po raz pierwszy w Polsce poprzez głęboki otworowy wymiennik ciepła – OWC) i energii słonecznej. Rozwiązanie to jest unikatowe zarówno w skali kraju Polski, jak i Europy.

Otwór badawczy Sękowa GT-1 wykonano w 2020 r.  na głębokość 3 km, z przeznaczeniem dla ciepłownictwa. Spodziewano się wody geotermalnej o temperaturze ok. 60⁰C i wydajności 40-70 m3/h. Nie stwierdzono w nim jednak wody o zakładanych parametrach.  

Przy współpracy Ministerstwa Klimatu i Środowiska, Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, władz gminy i środowiska naukowego, wypracowano optymalny, innowacyjny na skalę kraju, wariant wykorzystania  odwiertu w formie głębokiego otworowego wymiennika ciepła (OWC). Ekspertyzę w tym zakresie wykonały Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN oraz Wydział Wiertnictwa, Nafty i Gazu AGH. Za pomocą OWC pozyskiwane będzie ciepło z górotworu. Następnie, dzięki instalacji hybrydowego źródła energii, wykorzystane ono będzie w wybranych obiektach w Sękowej – na zapleczu boiska Orlik i projektowanej właśnie infrastrukturze wypoczynkowo-rekreacyjnej.

Cieszę się, że Ministerstwo Klimatu i Środowiska może zaangażować się w ten innowacyjny projekt. Hybrydowe źródło energii to doskonały przykład kreatywności i ogromnej wiedzy polskich naukowców. Chciałbym również podziękować Narodowemu Funduszowi Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, który podjął się współfinansowania przedsięwzięcia, w które docelowo zaangażują się liczne polskie podmioty

– powiedział minister Michał Kurtyka.

Wiceminister klimatu i środowiska, Główny Geolog Kraju, Piotr Dziadzio, zaprezentował schemat działania hybrydowego źródła energii oraz zasady pracy OWC.

Aby wykorzystać potencjał otworu do zasilania wybrano zaplecze boiska Orlik i projektowany basen. Ich zapotrzebowanie na moc wyniesie 420 kW, a na ciepło ok. 3 768 GJ/rok. Dzięki pompie ciepła temperatura wody dostarczana do obiektów będzie wynosić 50–60⁰C. Dodatkowo moduły fotowoltaiczne o powierzchni 150 m2 wytworzą część mocy elektrycznej do układu OWC – niezbędnej do zasilania pompy ciepła, pompy obiegowej. Nadmiar prądu z paneli PV będzie oddawany do sieci, a niedobór będzie z niej pobierany, kiedy zaistnieje taka potrzeba

– powiedział wiceminister Piotr Dziadzio.

Ciepło pozyskiwane z Ziemi to kolejny element większej całości, jaką jest koordynowany prze Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej program „Czyste Powietrze”. W Polsce obserwujemy ogromny przełom związany z wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii. Jeśli chodzi o fotowoltaikę,  to w marcu tego roku osiągnęliśmy poziom pół miliona prosumentów. Przypomnijmy, że w grudniu 2015 r. było ich zaledwie cztery tysiące

– powiedział wiceminister klimatu i środowiska, Pełnomocnik ds. OZE, Ireneusz Zyska.  

Pilotażowy projekt hybrydowego źródła energii w miejscowości Sękowa będzie współfinansowany przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Projekt hybrydowego zasilania OZE jest dla NFOŚiGW ciekawy z kilku względów. Z naukowego punktu widzenia plasuje nas w światowej czołówce – warto pamiętać, że w różnych częściach globu testowano kilkanaście, a działa dotychczas dosłownie kilka głębokich OWC. Z użytkowego punktu widzenia projekt pozwoli zweryfikować w praktyce potencjał rozliczania zużycia i produkcji energii elektrycznej w takim wariancie w  modelu prosumenckim. To szczególnie dla nas ważne, ponieważ stoimy w obliczu intensywnego poszukiwania rozwiązań, które pozwolą  stabilizować sieci przesyłowe w sytuacji coraz większej niesterowalnej mocy wprowadzanej do systemu przez źródła OZE

– powiedział Artur Michalski, wiceprezes Funduszu, odpowiedzialny m.in. za projekty dotyczące sektora energetycznego.

Od kilku lat w takich programach jak „Polska Geotermia Plus”, czy Ciepłownictwo Powiatowe NFOŚiGW finansuje, a więc poniekąd także inwentaryzuje potencjał projektów geotermalnych w Polsce. Wyniki tych inicjatyw są na tyle obiecujące, że pracujemy nad kolejnymi programami, które pozwolą naszym partnerom finansować inwestycje w ten typ OZE. Projekt realizowany w Sękowej pozwala nam zakładać, że mamy już potencjał na finansowanie pozyskiwania energii nie z pojedynczych, a łączonych odnawialnych źródeł – to doskonała wiadomość z punktu widzenia zarówno stabilizacji prądu z OZE, jak ekonomii i ekologii

– dodał.