Komenda Miejska
Państwowej Straży Pożarnej
w Płocku

Miasto Płock i powiat płocki położone są na terenie woj. mazowieckiego w centralnej części kraju po obu stronach rzeki Wisły. Powiat płocki graniczy z następującymi powiatami:

-  Lipno

-  Sierpc

-  Płońsk

-  Sochaczew

-  Włocławek

-  Gostynin

Powierzchnia powiatu ziemskiego i grodzkiego wynosi 1886,86 km² ,w tym miasto Płock 88,06 km², powiat ziemski 1798.8 km².  Ogólna liczba mieszkańców wynosi 230.0 tysięcy.
Z czego powiat grodzki zamieszkuje 119,0 tysięcy , a powiat ziemski 111,0 tysięcy. Gęstość zaludnienia w powiecie ziemskim wynosi 62 mieszkańców na km² , a w mieście Płock 1363 mieszkańców na km². Pod względem administracyjnym teren chroniony przez Komendę Miejską Państwowej Straży Pożarnej w Płocku obejmuje 16 jednostek administracyjnych.

 Miasta:

-  Płock

Miasta-Gminy:

-  Wyszogród

-  Gąbin

-  Drobin

Gminy:

-  Biała Stara

-  Bielsk

-  Bodzanów

-  Brudzeń

-  Bulkowo

-  Mała Wieś

-  Nowy Duninów

-  Łąck

-  Radzanowo

-  Słubice

-  Słupno

-  Staroźreby

 

1. Lasy

            Obszary leśne na terenie miasta Płocka i powiatu płockiego zajmują powierzchnię całkowitą 31700,0 ha (lasy prywatne i państwowe).

Stopień zalesienia powiatu jest wyjątkowo niski, znacznie odbiega od średniej krajowej. Znaczne kompleksy leśne występują po lewej stronie Wisły oraz wzdłuż trasy Płock-Wyszogród. Większa część lasów stanowi własność Lasów Państwowych, pozostała jest własnością wspólnot gminnych i osób prywatnych. Terenami leśnymi państwowymi zarządzają Nadleśnictwa w Płocku, Łącku i Gostyninie.

Nadzór nad gospodarką leśną w zakresie lasów prywatnych sprawuje Starostwo Powiatowe w Płocku.

Klasyfikacja zagrożenia pożarowego obszarów leśnych przedstawia się następująco:

-  Nadleśnictwo Płock – I kat zagrożenia pożarowego

-  Nadleśnictwo Łąck – II kat zagrożenia pożarowego

-  Leśnictwo Duninów (część Nadleśnictwa Gostynin) – I kat zagrożenia pożarowego

 

2. Potencjał administracyjno – gospodarczy

Płock w wyniku zlokalizowania zakładów przemysłowych w bezpośrednim sąsiedztwie osiedli mieszkaniowych oraz niekorzystnym usytuowaniu szlaków kolejowych i drogowych zaliczany jest do miast szczególnie zagrożonych substancjami niebezpiecznymi  – zwłaszcza produktami pochodzenia petrochemicznego.

Największe zagrożenie dla miasta Płocka stwarza  Zakład Główny PKN ORLEN, Basell Orlen Polyolefins, Orlen Paliwa, PCC Exol, Warter Fuels.

Istotne zagrożenie dla powiatu płockiego stwarza Baza Surowcowa Przedsiębiorstwa Eksploatacji  Rurociągów Naftowych w Miszewku Strzałkowskim  k/Płocka, gdzie magazynowana jest surowa ropa naftowa .

Ponadto PERN eksploatuje rurociągi z surowcem  jak i produktami finalnymi. Istnieje możliwość powstania lokalnych zagrożeń polegających na wycieku dużych ilości produktów naftowych z uszkodzonych urządzeń rurociągowych oraz zbiorników magazynowych.

 

3. Ciągi komunikacyjne i przesyłowe

Powiat płocki z racji swego centralnego położenia, a także z uwagi na rodzaj i wielkość przemysłu oraz transport materiałów niebezpiecznych należy do szczególnie zagrożonych.  Jest to związane z istnieniem na terenie powiatu i miasta 6 zakładów o dużym ryzyku i 2 zakłady o zwiększonym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej .

W/w przedsiębiorstwa decydują o skali zagrożenia z tytułu produkcji, przetwarzania i transportu materiałów niebezpiecznych – mają również niebagatelny wpływ na zagrożenie w skali całego kraju.

Pozostałe zakłady pracy jak wynika z charakteru ich działalności mają mało istotny wpływ na zagrożenie z tego tytułu.

Na terenie powiatu transport materiałów niebezpiecznych odbywa się poprzez:

-  rurociągi których użytkownikiem jest PERN,

-  transport drogowy,

-  transport kolejowy.

Sieć dróg, na które składają się drogi krajowe, wojewódzkie, powiatowe, gminne oraz lokalne miejskie jest dość dobrze rozwinięta. Układ tranzytowy ważniejszych szlaków transportu samochodowego tworzą następujące drogi :

-  Nr 60             Kutno-Płock- Ciechanów- Ostrów Mazowiecka

-  Nr 10             Toruń-Warszawa

-  Nr 62             Włocławek– Płock- Warszawa

-  Nr 577           Łąck- Gąbin- Sanniki- Sochaczew

Podstawowe przeprawy mostowe tworzą trzy  mosty na rzece Wiśle: dwa  w Płocku i jeden w Wyszogrodzie. Zagrożenie w transporcie wynikające z faktu, że na terenie samego miasta zarejestrowanych jest ponad 100 tys. pojazdów potęgowane  jest przez transport kolejowy substancji niebezpiecznych przez teren miasta i most drogowo-kolejowy na rzece Wiśle. W ciągu doby przez miasto przejeżdża kilkaset autocystern, wyjeżdża kilkanaście składów pociągowych wypełnionych produktami naftowymi i petrochemicznymi. Około 80% produkcji zakładów petrochemicznych opuszcza zakład w cysternach tj. około 3.5  tys. ton na dobę. Sieć kolejowa powiatu biegnie wzdłuż osi Kutno-Płock –Sierpc,  wchodząc w krajowy system kolejowy w dwóch węzłach sierpeckim  i  kutnowskim.

  

4. Wykaz zakładów zawierających substancje niebezpieczne

Wykaz  zakładów o dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej

1. Polski Koncern Naftowy Orlen S.A.,  ul. Chemików 7, 09-411 Płock

2. Basell Orlen Polyolefins Sp. z o. o.,  ul.. Chemików 7, 09-411 Płock

3. PERN S.A. w Płocku – Baza Surowcowa w Miszewku Strzałkowskim

4. Orlen Paliwa Sp. z o. o. w Płocku, ul. Zglenickiego 46a – Rozlewnia Gazu Płynnego
w Płocku, ul. Długa 14

5. PCC Exol S.A. Wytwórnia Etoksylatów–Oksyalkilatów, ul. Długa14, 09-411 Płock

6. Warter Fuels Spółka Akcyjna,  ul. Chemików 5, 09-411 Płock

Wykaz zakładów o zwiększonym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej 

1. ORLEN  Paliwa Sp. z o. o., Terminal Gazu Płynnego ul. Chemików 7,  Płock

2. Przedsiębiorstwo Gazyfikacji Bezprzewodowej „ZALGAZ” Gostomscy J.G.E Sp. Jawna, Bronowo Zalesie 65A, gm. Stara Biała 09–411 Biała

 Wykaz innych zakładów stwarzających zagrożenie poza swoim terenem

1. „UNIFREZZE” Sp. z o.o. Płock, ul. Targowa 1

2. Wodociągi Płockie Sp. z o. o. ul. Antolka Gradowskiego 11. – Zakład Produkcji Wody ul. Filtrowa

3. PPHU KORCHEMIA Krzeszewski i S-ka Sp. j. ul. Sierpecka 1 K 09 – 400 Płock (produkcja rozpuszczalników)

4. Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe „MARK-GAZ” ul. Stefana Banacha 10 09 – 407 Płock Rozlewnia Gazu i stacja LPG ul. Kolejowa 48

 

5. Wykaz budowli szczególnie zagrożonych katastrofami

1. PKN ORLEN S.A. Płock, ul. Chemików 7

2. BASELL ORLEN Polyolefins Sp. z. o. o. w Płock, ul. Chemików 7

3. Most na rzece Wiśle w Płocku – 629.35 km rzeki

4. PERN S.A. w Płocku, ul. Wyszogrodzka 133 - Baza Surowcowa w Miszewku Strzałkowskim

5. Most na rzece Wiśle w Płocku – 632,0 km rzeki

6. Most na rzece Wiśle w Wyszogrodzie

7. Orlen Paliwa Sp. z o. o. w Płocku

8. Amfiteatr, ul. Rybaki 09 – 400 Płock

9. Hala Sportowo- Widowiskowa Plac Celebry Papieskiej 1, 09-400 Płock

10. PCC Exol S.A. Wytwórnia Etoksylatów–Oksyalkilatów, ul. Długa14, 09-411 Płock

 

6. Wykaz tras kolejowych po których przewożone są substancje niebezpieczne

Płock – Gostynin – Kutno

Płock – Kutno

Kutno – Płock

Sierpc – Płock

Płock – Sierpc

 

7. Wykaz tras drogowych  po których przewożone są substancje niebezpieczne

Płock – Gostynin – Kutno

Płock – Gostynin – Krośniewice

Płock – Gostynin – Kowal

Płock – Gostynin – Szczawin – Żychlin

Płock – Łąck – Gąbin – Żychlin

Płock – Łąck – Sochaczew

Płock – Łąck – Sanniki – Łowicz

Płock – Dobrzyków – Gąbin – Żychlin

Płock – Iłów – Sochaczew

Gąbin – Żychlin

Krośniewice – Łąck – Gostynin

 

8. Charakterystyka zagrożenia powodziowego

Ogólna charakterystyka

 Przeciętne przepływy jednostkowe Wisły  w przekroju Płocka  wynoszą  856 m ³ /s .
W wyniku przegrodzenia rzeki na 674,85 km w dolinie Wisły powstał sztuczny zbiornik – Zbiornik Włocławski o powierzchni 75 km² .  Jego maksymalna długość wynosi 57 km, szerokość maksymalna – 2,5 km, głębokość maksymalna – 15 m, średnia głębokość 5,5 m.  Jest to największy pod względem powierzchni, a drugi pod względem objętości zbiornik w Polsce.

W granicach administracyjnych miasta Płocka na 632,2 km biegu rzeki  szerokość zbiornika wynosi   620 m przy SW (średnia woda) i 650 m przy WW (wielka woda).  Całkowita wymiana wody w zbiorniku trwa 4,5 doby.  Woda ze zbiornika wykorzystywana jest dla celów pitnych dla miasta oraz przez Zakład Produkcyjny PKN ORLEN S.A. do celów technologicznych.

Na prawym brzegu Wisły zlokalizowany jest zbiornik wodny – Zalew Sobótka. Powstał on z rozlewiska  Wisły, które zostało oddzielone od rzeki wałem przeciwpowodziowym. Spełnia on głownie funkcje rekreacyjną dla mieszkańców miasta. Teren północnej części miasta podzielony jest przez zlewnię czterech małych rzek-Brzeźnica, Rosica, Słupianka , Wierzbica.

Wszystkie wymienione rzeki stanowią prawe dopływy Wisły. Południowa część miasta należy do zlewni Przyrzecza Wisły, w skład której wchodzą krótkie cieki i urządzenia wodne (kanały i rowy melioracyjne) uchodzące bezpośrednio do rzeki Wisły. Rzeki dopływające do Wisły w granicach miasta Płocka charakteryzują się niskimi przepływami wód o dużej zmienności sezonowej, w związku z tym nie mają większego znaczenia gospodarczego. Najkorzystniejsze warunki hydrologiczne ma rzeka Skrwa Prawa, przepływająca w odległości 15 km od miasta. W przyszłości może stanowić rezerwuar czystej wody dla Płocka.

W granicach powiatu płockiego znajduje się 30 jezior. Około 80 % to zbiorniki małe o powierzchni do 10 ha. Rozmieszczenie jezior nie jest równomierne. Największe ich zgrupowanie występuje w gminie Łąck. Położone jest tu największe w całym województwie mazowieckim jezioro Zdworskie, o powierzchni 355 ha. Inne większe jeziora położone
w gminie to: Górskie, Ciechomickie, Łąckie Duże, Łąckie Małe i Sędeń. Są to jeziora polodowcowe. Znaczącym zbiornikiem w powiecie jest Starorzecze Białobrzeskie, położone w gminie Bodzanów. Jest ono odnogą Wisły odciętą od niej w wyniku prac regulacyjnych.

Ważnym elementem hydrograficznym w powiecie płockim są trzy sztuczne zbiorniki wodne: jeden zbiornik suchy w Troszynie oraz dwa utworzone w wyniku przegrodzenia dolin rzecznych zaporami wodnymi tj Włocławek na rzece Wisła i  Soczewka na rzece Skrwa Lewa).

Ocena zaistniałych zdarzeń powodziowych

Wśród zagrożeń powodowanych destrukcyjnym oddziaływaniem sił natury największe niebezpieczeństwo na obszarze powiatu płockiego stwarzają powodzie występujące
w różnych porach roku i spowodowane gwałtownym topnieniem śniegów, intensywnymi deszczami, zlodzeniem rzek, krótkotrwałymi burzami oraz silnymi wiatrami. Nie ma możliwości określenia czasu, miejsca i wielkości tego zjawiska. Rozmiary i obszary występowania zagrożenia powodziowego są zmienne, natomiast skutki gospodarcze wiążą się ze stanem zabezpieczenia zagrożonych terenów, przede wszystkim w zakresie technicznych urządzeń przeciwpowodziowych.

Na bezpieczeństwo powodziowe negatywny wpływ ma wybudowanie tylko jednego stopnia na rzece Wiśle z projektowanej kaskady Dolnej Wisły. W rejonie strefy cofkowej zbiornika odkładają się znaczne ilości rumoszu naniesionego przez wody Wisły z jej górnego biegu, co uniemożliwia wykonanie prawidłowej regulacji koryta rzeki.

Każdy przepływ wielkiej wody stwarza potencjalne zagrożenie dla ludzi i ich mienia zamieszkałych w strefie zagrożonych dolin. Największym jednakże zagrożeniem powodziowym jest okres zimowo – wiosenny, gdy korytem rzeki płynie kra lodowa. Zagrożenie powodziowe w okresach zimowych związane jest ze spowolnieniem nurtu rzeki przed zaporą włocławską, co sprzyja wypłycaniu się rzeki i gromadzeniu kry. Na zbiorniku powstają trudne do likwidacji zatory lodowo – śryżowe oraz następuje blokowanie swobodnego spływu wody.

Po obu stronach Wisły znajdują się obszary zagrożone powodzią w przypadku uszkodzenia wałów przeciwpowodziowych.

 

Ocena miejscowych zagrożeń powodziowych

Wiele cieków wodnych położonych jest na obszarach dolin, gdzie występują specyficzne warunki hydrologiczne i hydrograficzne. Małe spadki podłużne powodują szybsze ich zarastanie  i zamulanie. Nie pozwala to na swobodny przepływ wód i uniemożliwia przyjęcie wód płynących rowami melioracyjnymi a dalej powoduje podtapianie pól zwłaszcza w okresie wiosennych roztopów i po intensywnych opadach deszczu. Dlatego też, przy ustaniu cieków do realizacji w poszczególnych latach priorytetowo traktuje się rzeki  i kanały stanowiące odbiorniki wód drenażowych, bezpośrednio, lub za pośrednictwem rowów melioracyjnych (tak jak Brzeźnica, Dobrzyca, Wierzbica, kanał Sierpienica) oraz kanały odwadniające tereny potencjalnie zagrożone powodzią, odprowadzające wody do pompowni melioracyjnych( kanał Dobrzykowski, kanały Suchodolski I i II, kanał Troszyński,).

W przypadku odcinków wód nieuregulowanych o dużych spadkach podłużnych, kiedy ich stan techniczny nie powoduje zagrożenia powodziowego, konserwację bieżącą polegającą na usunięciu zatorów wykonuje się w zasadzie tylko w przypadkach awaryjnych. Dotyczy to m. in.  rzek: Struga, Gawarek, Tłuchowianka, Skrwa Lewa, Mołtawa, Wierzbica.

Duże szkody na ciekach powodują także bobry poprzez budowanie tam. Podpiętrzona woda prowadzi do zalania łąk i pól. Ścinane przez nie drzewa powodują kolejne spiętrzenia. Zjawiska te występują głównie na rzece Sierpienica Wschodnia, Sierpienica Zachodnia, kanał Sierpienica, doprowadzalnik Białobrzegi i Kępa Polska.

Lewostronna dolina rzeki Wisły od Płocka do ujścia Bzury pn. Dolina Iłowsko-Dobrzykowska z racji swego położenia należy do obszarów największego zagrożenia powodziowego w kraju.

Pod względem hydrograficznym obszar ten znajduje się w zasięgu zlewni cząstkowych lewostronnych dopływów Wisły takich jak Jeżówka, kanał Dobrzykowski i Wielka Struga o łącznej powierzchni zlewni około 500 km².

Na odcinku Wisły przyległym do doliny występują wszystkie rodzaje wezbrań typu opadowego, roztopowego, zatorowego bądź typu mieszanego.