Kasa Rolniczego
Ubezpieczenia Społecznego

Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego informuje, że od 1 marca 2024 r. kwoty wypłacanych świadczeń emerytalno-rentowych podlegają podwyższeniu – zgodnie z art. 48 ust.  4  i 5 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników
(Dz. U. z 2024 r. poz. 90).

Kwota rolniczej emerytury podstawowej od 1 marca 2024 r. wynosi 1.602 zł 86 gr. i  emerytury/renty rolnicze zostaną zwaloryzowane poprzez przemnożenie tej kwoty przez wskaźnik wymiaru ustalony indywidualnie dla każdego świadczenia (dla części składkowej i dla części uzupełniającej). 

W taki sposób od 1 marca 2024 r. zostaną podwyższone (zwaloryzowane) wszystkie emerytury i renty rolnicze wypłacane na dzień 29 lutego 2024 r. 

Jeżeli świadczenie ustalone w sposób określony powyżej, będzie niższe od kwoty najniższej emerytury pracowniczej (od 1 marca 2024 r. 1.780,96 zł) – zostanie z urzędu podwyższone do kwoty 1.780,96 zł.

Do kwoty 1.780,96 zł nie zostaną podwyższone:    

a)    świadczenia, których wypłata została zawieszona stosownie do art. 28 lub 34 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, tj. w związku z prowadzeniem działalności rolniczej lub  osiąganiem przychodów z tytułu zatrudnienia,

b)    emerytura i renta z ubezpieczenia pobierane w zbiegu z emeryturą lub rentą z innego ubezpieczenia społecznego, jeżeli suma tych świadczeń przekracza kwotę najniższej emerytury pracowniczej (dotyczy również pobierania jednocześnie emerytur z ZUS i KRUS), z wyjątkiem renty rodzinnej wypłacanej w zbiegu z rentą socjalną,

c)    emerytury i renty wypłacane w wysokości pro-rata.

Od zwaloryzowanych kwot emerytur, rent, rodzicielskich świadczeń uzupełniających i  świadczeń wyrównawczych dla działaczy opozycji antykomunistycznej oraz osób represjonowanych z powodów politycznych zostanie potrącona składka na ubezpieczenie zdrowotne i zaliczka na podatek dochodowy,  zgodnie z zasadami obowiązującymi w 2024 r.

Inne zmiany wysokości świadczeń w związku z waloryzacją:

Od 1 marca 2024 r. wysokość renty socjalnej wynosi 1.780,96 zł, a łączna wysokość renty socjalnej i renty rodzinnej rolniczej nie może przekroczyć kwoty 3.561,92 zł (przy czym rentę socjalną można maksymalnie obniżyć do 178,10 zł).

Od 1 marca 2024 r. wzrasta również:

– rodzicielskie świadczenie uzupełniające do kwoty 1.780,96 zł ,

– świadczenie pieniężne z tytułu pełnienia funkcji sołtysa do kwoty 336,36 zł.

W przypadku pobierania rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego razem z rentą rodzinną (w  tym „zagraniczną” do której prawo przysługuje w oparciu o polskie okresy ubezpieczenia lub  „pro-rata”) lub z emeryturą/rentą rolniczą z tytułu niezdolności do pracy „pro-rata” przyznaną z zastosowaniem umowy dwustronnej o zabezpieczeniu społecznym, łączna wysokość tych świadczeń nie może przekroczyć kwoty najniższej emerytury, określonej w przepisach emerytalnych tj. 1.780,96 zł

Świadczenie wyrównawcze dla działaczy opozycji antykomunistycznej oraz osób represjonowanych z powodów politycznych podlega ponownemu przeliczeniu z urzędu w taki sposób, aby łączna kwota emerytury/renty rolniczej (z uwzględnieniem nowej kwoty dodatku równego różnicy między kwotą świadczeń przyznanych przez państwa członkowskie UE/EFTA, a najniższą emeryturą w Polsce) oraz świadczeń przyznanych przez zagraniczne instytucje właściwe do spraw emerytalno-rentowych wraz ze świadczeniem wyrównawczym, nie przekroczyła kwoty 3.415,50 zł miesięcznie. 

Świadczenia uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji ulegają ponownemu obliczeniu z urzędu, w taki sposób, aby łączna kwota świadczeń pieniężnych finansowanych ze środków publicznych wraz z kwotą wypłacaną przez zagraniczne instytucje właściwe do spraw emerytalno-rentowych (z uwzględnieniem nowej kwoty dodatku równego różnicy między kwotą świadczeń przyznanych przez państwa członkowskie UE/EFTA, a najniższą emeryturą w Polsce) wraz ze świadczeniem uzupełniającym, nie przekroczyła kwoty 2.419,33 zł miesięcznie. Świadczenie uzupełniające przysługuje osobie uprawnionej w wysokości nie wyższej niż 500  zł miesięcznie.

Od 1 marca 2024 r. wzrastają również kwoty dodatków/świadczeń przysługujących do emerytur oraz rent i wyniosą: 

• dodatek pielęgnacyjny – 330 zł 07 gr,
• dodatek dla inwalidy wojennego uznanego za całkowicie niezdolnego do pracy i  do  samodzielnej egzystencji – 495 zł 11 gr,
• dodatek kombatancki – 330 zł 07 gr,
• dodatek za tajne nauczanie – 330 zł 07 gr,
• ryczałt energetyczny – 299 zł 82 gr,
• dodatek kompensacyjny – 49 zł 51 gr,
• dodatek dla sieroty zupełnej – 620 zł 36 gr,
• świadczenie pieniężne przysługujące byłym żołnierzom górnikom – 330 zł 07 gr,
• świadczenie pieniężne przysługujące osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i ZSRR – max 330 zł 07 gr
• dodatek pieniężny dla inwalidy wojennego – 1.263 zł 73 gr.

Natomiast nie zmienia się wysokość:

• zasiłku pogrzebowego (4.000,00 zł),
• zasiłku chorobowego (20,00 zł za każdy dzień czasowej niezdolności do pracy trwającej nieprzerwanie co najmniej przez 30 dni),
• jednorazowego odszkodowania z tytułu stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu powstałego w związku z wypadkiem przy pracy lub rolniczą chorobą zawodową (1.033,00 zł za każdy 1% uszczerbku),
• zasiłku macierzyńskiego  (1.000,00 zł miesięcznie).

Przeciętne wynagrodzenie miesięczne w IV kwartale 2023 r. wyniosło 7.540 zł 36 gr. W  związku z tym od 1 marca 2024 r. zmienią się dopuszczalne kwoty dodatkowych przychodów osiąganych przez emerytów i rencistów i będą wynosić:

• 70% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego – 5.278 zł 30 gr (przychody do tej kwoty nie powodują żadnych zmniejszeń emerytury/renty),
• 130% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego – 9.802 zł 50 gr (przychody przekraczające tę kwotę powodują zawieszenie emerytury/renty).

Przychody między kwotą 5.278 zł 30 gr a 9.802 zł 50 gr powodują zmniejszenie emerytury lub  renty maksymalnie o kwotę 757 zł 08 gr, a w przypadku renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba, kwota maksymalnego zmniejszenia wynosi 890 zł 63 gr. 

Powyższe zasady zawieszenia lub zmniejszenia emerytur i rent dotyczą części uzupełniającej rent rolniczych z tytułu niezdolności do pracy, rent rodzinnych i okresowych emerytur rolniczych.  

Bez względu na wysokość osiąganego przychodu nie podlegają zawieszeniu ani zmniejszeniu świadczenia osób, które mają ustalone prawo do emerytury rolniczej i osiągnęły powszechny wiek emerytalny (60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn). Takie osoby mogą zarobkować bez ograniczeń. 

Przykład I

Rencista były rolnik, w wieku 50 lat pobiera rentę rolniczą. Wskaźnik wymiaru części składkowej wynosi 0,15. Wskaźnik wymiaru części uzupełniającej wynosi 0,95.
Wg stanu na 29 luty 2024 r. wysokość renty rolniczej wynosiła 1.588,44 zł brutto. Po potrąceniu składki na ubezpieczenie zdrowotne, renciście przysługiwała renta rolnicza w kwocie 1.445,44  zł.

Od 1 marca 2024 r. renta zostanie podwyższona do kwoty 1.780,96 zł. (tj. część składkowa – 240,43 zł + część uzupełniająca - 1.522,72 zł = 1.763,15 zł < 1.780,96 zł). Do wypłaty, po  potrąceniu składki na ubezpieczenie zdrowotne, renciście będzie przysługiwała renta rolnicza w wysokości 1.620,96 zł.

Przykład II

Rencista, były rolnik od maja 2015 r. pobiera rentę rolniczą z tytułu niezdolności do pracy. Wskaźniki wymiaru części składkowej i części uzupełniającej wynoszą odpowiednio 0,60 i 0,85.
Wg stanu na 29 luty 2024 r. wysokość renty rolniczej wynosiła 2.072,92 zł brutto. Po potrąceniu składki na ubezpieczenie zdrowotne, renciście przysługiwała renta rolnicza w kwocie 1.885,92  zł.

Od 01 marca 2024 r. renta wzrośnie do kwoty 2.324,15 zł (tj. część składkowa - 961,72 zł +  część uzupełniająca – 1.362,43 zł = 2.324,15 zł). Do wypłaty, po potrąceniu składki na ubezpieczenie zdrowotne, renciście będzie przysługiwała renta rolnicza w wysokości 2.115,15  zł.

Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego przeprowadzi waloryzację świadczeń emerytalno - rentowych w marcu 2024 r., a w przypadku emerytur i rent wypłacanych kwartalnie – w kwietniu 2024 r. z wyrównaniem od marca 2024 r., w ustalonym dla każdego świadczeniobiorcy terminie płatności.

Decyzje o nowej kwocie świadczenia zostaną przesłane do każdego emeryta/rencisty w  kwietniu br. wraz z decyzjami o przyznaniu dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego.