Sekretarz stanu w MON wziął 22 listopada br. udział w sesji inauguracyjnej konferencji NATO-wskiego programu Science for Peace and Security (SPS), któremu przewodzi zastępca sekretarza generalnego Sojuszu Północnoatlantyckiego ds. nowych wyzwań bezpieczeństwa dr Antonio Missiroli, obecny w Warszawie. Konferencja odbyła się po raz pierwszy w Polsce, w Akademii Sztuki Wojennej i wzięli w niej udział ok. 250 przedstawicieli takich krajów, jak: Gruzja, Maroko, Macedonia, Litwa, Bułgaria, Turcja, Rumunia, Czechy, Dania, Szwajcaria,   Egipt, Francja, Albania, Portugalia, Mołdawia, Katar, Izrael, Białoruś, Katar, Ukraina, Niemcy, Belgia, Włochy, Finlandia, Estonia, Węgry, USA, Irak i Irlandia.

Zdaniem wiceministra Zdzikota konferencja SPS ma duże znaczenie dla rozwoju technologii i nauki zarówno dla programów wojskowych, jak i cywilnych:

- Szereg wynalazków, znaczna ich cześć nie powstała „samoczynnie”, czy gdzieś w garażu samotnego przedsiębiorcy - powstała dzięki aktywności, przedsiębiorczości, inspiracji i funduszom państwowym i publicznym. Oczywiście np. Internet, GPS to wynalazki wojskowe, ale ekran dotykowy, kamera cyfrowa to wszystko wynalazki złożone w jedną całość i projekty, które powstały dzięki zaangażowaniu funduszy i agencji rządowych i w szczególności wojskowych.

Tomasz Zdzikot przypomniał, że zgodnie z polskim ustawodawstwem – tzw. kotwica budżetowa dla prac naukowych i badawczych w resorcie ON zakłada, że minister obrony narodowej musi przeznaczać 2,5 procent budżetu resortu na prace badawcze i rozwojowe: - To stosunkowo duże środki.  W przyszłym roku będzie to ponad miliard sto milionów złotych, czyli przeszło 250 mln Euro.

 

Jak przypomniał wiceminister, do tej pory w programie SPS udział brało pięć polskich podmiotów, w tym Wojskowa Akademia Techniczna. Konferencja w Warszawie to jego zdaniem szansa na zbudowanie kolejnych konsorcjów i zgłaszanie kolejnych inicjatyw:

- Wśród dziewięciu priorytetów SPS jest kilka, w których polscy naukowcy z pięciu uczelni wyższych nadzorowanych przez MON i z dziewięciu instytutów badawczych, sprawiają, że jesteśmy światowym liderem - z cała pewnością cyberbezpieczeństwo, technologie optyczne, drony i inne – wymienił wiceminister i przywołał ostatnie sukcesy polskich specjalistów IT w NATO-wskim hackathonie, amerykańskich ćwiczeniach Cyber Defense. Tomasz Zdzikot jest pełnomocnikiem ministra obrony narodowej ds. cyberbepieczeństwa. Zespół resortu ON współorganizuje w najbliższy weekend w Warszawie największy hackathon na świecie.

W sesji otwarcia SPS słowo wstępne wygłosił dr Antonio Missiroli, który dziękował polskim współorganizatorom za zaproszenie tego naukowego gremium do Polski. Jak powiedział Missiroli, główny cel programu to zbliżanie naukowców i ekspertów z krajów NATO i partnerskich i angażowanie ich w praktyczną współpracę.

- Chodzi o to by dzielić się wiedzą i opracowywać rozwiązania w dziedzinie bezpieczeństwa, wobec zmieniających się wyzwań - powiedział.

Gen. bryg. dr inż. Ryszard Parafianowicz rektor-komendant Akademii Sztuki Wojennej powiedział do uczerstników konferencji:

- Trudno zadbać o lepszy kontekst do podobnych rozmów niż spotkanie w Akademii Sztuki Wojennej, uczelni będącej naturalnym środowiskiem zarówno dla naukowców jak i oficerów, których na co dzień zajmują kwestie bezpieczeństwa w różnych jego wymiarach i aspektach.

Projekty SPS, w których uczestniczy Polska to m .in. wykrywanie śladów materiałów wybuchowych w ściekach, monitorowanie zatopionej w Bałtyku amunicji, a także badania motywacji, jakimi kierują się terroryści.

NATO Science for Peace and Security Programme (SPS) obchodzi w tym roku 60-lecie ustanowienia.

- Ważna, imponująca konferencja SPS odbywa się w Warszawie w podwójnie szczególnym roku: szczególnym dla Polski, ponieważ obchodzimy stulecie odzyskania naszej Niepodległości, oraz dla programu NATO, czyli w roku jego 60–lecia – powiedział Tomasz Zdzikot w Akademii Sztuki Wojennej.

Program został powołany w 1958 roku. Jego główne założenia to finansowanie, fachowe doradztwo i wsparcie dostosowanych do potrzeb, istotnych dla bezpieczeństwa działań naukowych i badawczych odpowiadających strategicznym celom NATO.

Tegoroczne priorytety programu to m . in. cyberbezpieczeństwo, walka z terroryzmem, rola kobiet w siłach zbrojnych oraz bezpieczeństwo energetyczne. Priorytetem, który dominuje w ostatnich latach jest również rozminowywanie. Priorytety zostały opracowane w 2013 roku w oparciu o Koncepcję strategiczną NATO z 2010 roku.

W ciągu ostatniej dekady program zainicjował prawie 800 wspólnych działań wśród 29 państw członkowskich i 41 krajów partnerskich, od cyberobrony w Jordanii po humanitarne rozminowywanie na Ukrainie. Tylko w 2017 roku sfinansowanych zostało 65 projektów, a budżet programu w wynosił 11,3 mln euro. Działania te finansowane są z budżetu cywilnego NATO.

Program SPS ma duże znaczenie dla wzmocnienia poziomu innowacyjności oraz umiędzynarodowienia polskiego szkolnictwa wyższego oraz nauki, a także dla budowania trwałych struktur i sieci współpracy z partnerami zagranicznymi. Głównym celem wydarzenia była popularyzacja programu wśród polskich i zagranicznych podmiotów potencjalnie zainteresowanych współpracą przy realizacji międzynarodowych projektów o charakterze naukowym i szkoleniowym. W wydarzeniu uczestniczyli liczni przedstawiciele polskiego i zagranicznego świata nauki, w szczególności z instytutów naukowych realizujących projekty w ramach programu.