• Utrzymanie powszechnej gotowości do obrony Rzeczypospolitej Polskiej.
• Ochrona ludności przed skutkami klęsk żywiołowych, likwidacja ich skutków, ochrona mienia, akcje poszukiwawcze oraz ratowanie lub ochrona zdrowia i życia ludzkiego, a także udział w realizacji zadań z zakresu zarządzania kryzysowego.
• Współpraca z elementami systemu obronnego państwa, w tym szczególnie z wojewodami i organami samorządu terytorialnego.
• Kształtowanie w społeczeństwie postaw i wartości patriotyczno-obywatelskich.

Ustawa o obronie Ojczyzny, która weszła w życie 23 kwietnia 2022 roku powierzyła WOT niemilitarną części zadań zarządzania kryzysowego w resorcie obrony narodowej. Z dniem wejścia w życie ustawy Dowódca WOT został Szefem Centrum Zarządzania Kryzysowego MON, natomiast dowódcy Brygad OT zastąpili w opisywanym zakresie dotychczasowych szefów WSzW i stali się prawą ręką wojewodów w koordynacji i realizacji wsparcia jakiego może udzielić wojsko.