Prokuratoria Generalna
Rzeczypospolitej Polskiej

Zastępstwo obowiązkowe

Zastępstwo Skarbu Państwa wykonywane przez Prokuratorię jest obowiązkowe do zakończenia sprawy:

1. w sprawach rozpoznawanych w pierwszej instancji przez sąd okręgowy;
2. w sprawach:
   • o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym,
   • o stwierdzenie zasiedzenia
     • jeżeli wartość przedmiotu sprawy przekracza kwotę 1 000 000 zł;
3. w sprawach rozpoznawanych przez sądy polubowne, niezależnie od tego, czy miejsce postępowania przed tym sądem znajduje się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, czy poza jej granicami lub nie jest oznaczone;
4. w sprawach o uchylenie wyroku sądu polubownego oraz uznanie albo stwierdzenie wykonalności wyroku sądu polubownego lub ugody przed nim zawartej.

 

Prokuratoria Generalna może, z urzędu lub na wniosek, przekazać wykonywanie zastępstwa podmiotowi reprezentującemu Skarb Państwa, jeżeli ze względu na charakter sprawy zastępstwo Skarbu Państwa przez Prokuratorię Generalną nie jest konieczne.

Prokuratoria Generalna wykonuje również zastępstwo innych niż Skarb Państw państwowych osób prawnych oraz osób prawnych z udziałem Skarbu Państwa (tzw. osoby zastępowane).

Wkrótce zostanie opublikowany wzór wniosku o przekazanie wykonywania zastępstwa podmiotowi reprezentującemu Skarb Państwa.

Zastępstwo fakultatywne

Prokuratoria Generalna może przejąć zastępstwo Skarbu Państwa w każdej innej sprawie, jeżeli wymaga tego ochrona ważnych praw lub interesów Skarbu Państwa. Przejęcie zastępstwa Skarbu Państwa może nastąpić w każdym stadium postępowania.

Ponadto, jeżeli wymaga tego ochrona ważnych praw lub interesów Rzeczypospolitej Polskiej, Prokuratoria Generalna może przejąć zastępstwo organu administracji rządowej przed sądami powszechnymi i Sądem Najwyższym na uzasadniony wniosek organu administracji rządowej. Przejęcie zastępstwa dotyczy organów, którym przepisy odrębne od art. 64 k.p.c. przyznają szczególną zdolność sądową takim jak:

1. organy regulacyjne (Prezesi UOKiK, URE, UKE oraz UTK) w rozpoznawanych przez sąd ochrony konkurencji i konsumentów sprawach z zakresu: ochrony konkurencji, regulacji energetyki, regulacji telekomunikacji i poczty oraz regulacji transportu kolejowego ;
2. organ podatkowy w postępowaniach, o których mowa w art. 199a ust. 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa w zw. z art. 1891 k.p.c.;
3. ministra właściwego do spraw wewnętrznych lub wojewodę w postępowaniach na podstawie art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 24 marca 1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców;
4. Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych w postępowaniach określonych w art. 144a ust. 1 oraz art. 146 ust. 6 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych.

 

Zakłada się, że jeżeli drugą stroną procesu (pozwanym) w takich postępowaniach będzie Skarb Państwa (lub osoba zastępowana), Prokuratoria Generalna nie będzie przejmować zastępstwa organu administracji rządowej (np. Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych).