Zgody wydawane przez Prezesa
Państwowe osoby prawne mają obowiązek zwrócenia się do Prezesa Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej o udzielenie zgody na rozporządzenie składnikami aktywów trwałych oraz na oddanie składników aktywów trwałych do korzystania w zakresie i na zasadach określonych w następujących ustawach:
- ustawie z dnia 16 grudnia 2016 r. o zasadach zarządzania mieniem państwowym (Dz.U. z 2016 r. poz. 2259 ze zm.), dalej zwanej „u.z.m.p.”,
- ustawie z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz.U. z 2016 r. poz. 1842 ze zm.), dalej zwanej „p.s.w.”,
- ustawie z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Polskiej Akademii Nauk (Dz.U. z 2016 r. poz. 572 ze zm.), dalej zwanej „uPAN”.
Czynność prawna dokonana z naruszeniem powyższego obowiązku jest nieważna.
Szczegółowe zasady składania wniosków oraz wydawania zgód określają art. 38-41 u.z.m.p.
Katalog państwowych osób prawnych podlegających obowiązkowi uzyskania zgody w zakresie określonym ustawami
Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o zasadach zarządzania mieniem państwową osobą prawną jest:
- jednostka organizacyjna posiadająca osobowość prawną, utworzona w drodze ustawy lub na podstawie ustawy lub w wykonaniu ustawy przez organ administracji rządowej, w celu realizacji zadań publicznych, w której:
- przewidziane w regulujących ustrój tej osoby prawnej przepisach ustawy prawo nadawania i zmiany statutu przysługuje organowi administracji rządowej albo przepisy te przewidują, że prawo do udziału w organie stanowiącym osoby prawnej, w tym uprawnionym do zmiany statutu, przysługuje w całości Skarbowi Państwa oraz
- przewidziane w regulujących ustrój tej osoby prawnej przepisach ustawy prawo do nadwyżki między przychodami a kosztami tej osoby prawnej, jeżeli podlegają dysponowaniu, przysługują w całości Skarbowi Państwa, chyba że przepisy te przewidują inny niż prawo do nadwyżki sposób dysponowania nią, oraz
- w razie rozwiązania albo innej utraty bytu prawnego przez tę osobę prawną, prawa do jej majątku, w tym prawo do dysponowania tym majątkiem, przysługują wyłącznie Skarbowi Państwa;
- agencja wykonawcza, o której mowa w ustawie z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1870, 1948 i 1984), w szczególności:
- Agencja Nieruchomości Rolnych;
- Agencja Rynku Rolnego,
- Agencja Mienia Wojskowego,
- Agencja Rezerw Materiałowych,
- Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości,
- Narodowe Centrum Nauki,
- Narodowe Centrum Badań i Rozwoju,
- Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych,
- Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa,
- Polska Agencja Kosmiczna;
- instytucja gospodarki budżetowej, o której mowa w ustawie z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych;
- państwowy fundusz celowy posiadający osobowość prawną;
- państwowa instytucja kultury;
- Polski Instytut Sztuki Filmowej;
- Narodowy Instytut Fryderyka Chopina;
- Zakład Narodowy imienia Ossolińskich;
- Polska Akademia Nauk i jej jednostki naukowe posiadające osobowość prawną;
- uczelnia publiczna utworzona przez państwo reprezentowane przez właściwy organ władzy lub administracji rządowej;
- instytut badawczy w rozumieniu ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych (Dz. U. z 2016 r. poz. 371, 1079 i 1311);
- Międzynarodowy Instytut Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie;
- samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej, dla którego podmiotem tworzącym jest Skarb Państwa reprezentowany przez ministra, centralny organ administracji rządowej albo wojewodę albo uczelnia publiczna, o której mowa w pkt 10;
- park narodowy;
- przedsiębiorstwo państwowe;
- bank państwowy;
- Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji;
- Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej;
- Polska Organizacja Turystyczna;
- Urząd Dozoru Technicznego;
- Transportowy Dozór Techniczny;
- Polskie Centrum Akredytacji;
- Polska Agencja Żeglugi Powietrznej;
- Zakład Ubezpieczeń Społecznych;
- Narodowy Fundusz Zdrowia;
- Rzecznik Finansowy;
- Polski Klub Wyścigów Konnych;
- Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia;
- Centrum Doradztwa Rolniczego oraz wojewódzkie ośrodki doradztwa rolniczego;
- Polski Instytut Spraw Międzynarodowych.
Państwową osobą prawną jest także jednostka organizacyjna niespełniająca przesłanek, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1, jeżeli ustawa tak stanowi, jak również spółka, której akcjonariuszami są wyłącznie Skarb Państwa lub inne państwowe osoby prawne. Zgodnie z 3 ust. 4 przepisów ustawy dotyczących państwowych osób prawnych nie stosuje się do spółek.
Zgody udzielane państwowym osobom prawnym
Dokonanie przez państwową osobę prawną czynności prawnej w zakresie rozporządzenia składnikami aktywów trwałych w rozumieniu ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, zaliczonymi do wartości niematerialnych i prawnych, rzeczowych aktywów trwałych lub inwestycji długoterminowych, w tym wniesienia ich jako wkładu do spółki lub spółdzielni, wymaga zgody Prezesa Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej w trzech przypadkach:
- jeżeli wartość rynkowa składników aktywów trwałych przekracza 5 000 000 złotych;
- w przypadku gdy państwowa osoba prawna nie posiada organu nadzorującego - jeżeli wartość rynkowa składników aktywów trwałych przekracza 200 000 złotych;
- jeżeli organem nadzorującym państwowej osoby prawnej jest Prezes Rady Ministrów - jeżeli wartość rynkowa składników aktywów trwałych przekracza 200 000 złotych.
Zgody Prezesa PGRP na rozporządzenia składnikami aktywów trwałych są wydawane na podstawie art. 38 ust. 1 pkt 2, 3 i 4 u.z.m.p.
Dokonanie przez państwową osobę prawną czynności prawnej w zakresie oddania składników aktywów trwałych w rozumieniu ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, do korzystania innemu podmiotowi, na okres dłuższy niż 180 dni w roku kalendarzowym, wymaga zgody Prezesa Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej w trzech przypadkach:
- jeżeli wartość rynkowa świadczenia za oddanie do korzystania przedmiotu czynności prawnej przekracza 5 000 000 złotych;
- w przypadku gdy państwowa osoba prawna nie posiada organu nadzorującego - jeżeli wartość rynkowa świadczenia za oddanie do korzystania przedmiotu czynności prawnej przekracza 200 000 złotych;
- jeżeli organem nadzorującym państwowej osoby prawnej jest Prezes Rady Ministrów - jeżeli wartość rynkowa świadczenia za oddanie do korzystania przedmiotu czynności prawnej przekracza 200 000 złotych.
Zgody Prezesa PGRP na czynności prawne w zakresie oddania składników aktywów trwałych do korzystania są wydawane na podstawie art. 38 ust. 2 pkt 2,3 i 4 u.z.m.p.
Zgody udzielane uczelniom publicznym
Na zasadach określonych w art. 38-41 u.z.m.p. dokonanie przez uczelnię publiczną czynności prawnej w zakresie rozporządzenia składnikami aktywów trwałych, w rozumieniu przepisów o rachunkowości oraz dokonanie przez uczelnię publiczną czynności prawnej w zakresie oddania tych składników do korzystania innemu podmiotowi, na okres dłuższy niż 180 dni w roku kalendarzowym, wymaga zgody Prezesa Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej, w przypadkach gdy wartość rynkowa tych składników albo wartość rynkowa przedmiotu czynności prawnej, przekracza kwotę 2 000 000 złotych. Do wniosku o wyrażenie zgody dołącza się zgodę senatu uczelni.
Zgody Prezesa PGRP na wyżej opisane czynności prawne dokonywane przez uczelnię publiczną wydawane są na podstawie art. 90 ust. 4 p.s.w.
Zgody udzielane Polskiej Akademii Nauk
Na zasadach określonych w art 38-41 u.z.m.p. dokonanie przez Akademię czynności prawnej w zakresie rozporządzenia składnikami aktywów trwałych oraz dokonanie przez uczelnię publiczną czynności prawnej w zakresie oddania tych składników do korzystania innemu podmiotowi, na okres dłuższy niż 180 dni w roku kalendarzowym, wymaga zgody Prezesa Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej, w przypadkach gdy wartość rynkowa tych składników albo wartość rynkowa przedmiotu czynności prawnej, przekracza kwotę 1 000 000 złotych. Zgody nie wymaga dokonanie czynności prawnych dotyczących składników aktywów trwałych Akademii, w zakresie komercjalizacji wyników badań naukowych i prac rozwojowych.
Zgody Prezesa PGRP na wyżej opisane czynności prawne Polskiej Akademii Nauk wydawane są na podstawie art. 24 ust. 3 uPAN.