Podczas wizyty w siedzibie Komisji Europejskiej wicepremier Gowin odbył szereg spotkań bilateralnych. Rozmawiał z Wiceprzewodniczącą Wykonawczą Komisji Europejskiej ds. konkurencji Margrethe Vestager, Wiceprzewodniczącym Komisji Europejskiej ds. handlu Vladisem Dombrovskisem, z Wiceprzewodniczącym Komisji Europejskiej odpowiedzialnym za stosunki międzyinstytucjonalne i prognozowanie Marošem Šefčovičem, z Komisarzem ds. rynku wewnętrznego Thierrym Bretonem, z Komisarzem ds. pracy Nicolasem Schmitem oraz z Komisarzem ds. pracy Nicolasem Schmitem i Komisarzem ds. rolnictwa Januszem Wojciechowskim.

Tematami rozmów były sytuacja gospodarcza Europy w związku z pandemią koronawirusa oraz odbudowywanie się gospodarki państw Unii po kryzysie spowodowanym COVID-19. Omówiono kwestie wsparciu polskich przedsiębiorców oraz pracowników na europejskim rynku, rozwoju nowoczesnych technologii oraz nowej polityki przemysłowej UE. Wśród omawianych kwestii znalazły się także sprawy dotyczące zielonej i cyfrowej transformacji oraz realizacji idei gospodarki europejskiej neutralnej dla klimatu.

W celu zaradzenia poważnym zaburzeniom w gospodarce niezbędne jest zapewnienie dostępu do finansowania i płynności finansowej dla przedsiębiorstw, a także jak najszybszego zrekompensowania dotkniętym przedsiębiorstwom szkód spowodowanych przez epidemię COVID-19

- powiedział wicepremier Gowin podczas rozmowy z Wiceprzewodniczącą Wykonawczą Komisji Europejskiej ds. konkurencji Margrethe Vestager.

Podczas spotkania z Komisarzem ds. rynku wewnętrznego Thierrym Bretonem szef MRPiT omówił kwestię unijnego rynku.

Prawidłowo funkcjonujący jednolity rynek powinien znajdować się w centrum procesu naprawy. Powinniśmy jednak nie tylko skupić się na przywróceniu prawidłowego funkcjonowania jednolitego rynku, ale także pracować nad jego dalszym rozwojem, aby wzmocnić jego odporność na przyszłe kryzysy

- stwierdził minister Gowin. Zaznaczył:

Powinniśmy zacząć mówić o konkretnych praktykach i przepisach, zarówno unijnych, jak i krajowych, uznawanych przez przedsiębiorców za bariery na jednolitym rynku.

I kontynuował:

Wszyscy mówimy jednym głosem o potrzebie usunięcia barier na jednolitym rynku - ale jak dotąd dla przedsiębiorców niewiele jest praktycznych efektów w tym względzie. Teraz czas na konkretne działania, zarówno na szczeblu unijnym, jak i krajowym.

Minister Gowin odniósł się także do polityki przemysłowej UE .

Jeżeli chodzi o politykę przemysłową, to Polska ma tutaj duży potencjał, gdyż w przeciwieństwie do wielu krajów Europy Zachodniej konsekwentnie stawialiśmy na rozwój polskiego przemysłu

- podkreślił wicepremier.

Dla Polski priorytetem jest to, aby dwojaka transformacja przemysłu i gospodarki UE była sprawiedliwa"- mówił. Jak zaznaczył: "Nie możemy pozwolić na ucieczkę emisji i utratę domowej produkcji w gałęziach kluczowych dla realizacji celów dwojakiej transformacji, takich jak np. stal. Dlatego potrzebujemy wyraźnego wskazania w strategii instrumentów wsparcia transformacji sektorów energochłonnych i propozycji zapewniających równe szanse w zakresie standardów środowiskowych, socjalnych i bezpieczeństwa produktów dla producentów europejskich i ich globalnych rywali.

Wierzymy, że Sojusz i wsparcie europejskich producentów surowców okaże się bardzo pomocny w przeprowadzeniu procesu transformacji górnictwa i optymalnego wykorzystania kapitału ludzkiego. Powinno to wpłynąć pozytywnie na społeczną akceptację planowanych zmian, a także na rozwój możliwości wydobycia surowców krytycznych w Polsce i Europie.

- powiedział wicepremier Gowin.

Szef MRPiT podkreślił wagę kontynuowania rozmów z Wielką Brytania w celu osiągnięcia porozumienia w sprawie podpisania umowy o współpracy gospodarczej UE-WB. "Zależy nam, aby przedsiębiorcy w jak najmniej bolesny sposób odczuli zmiany związane ze skutkami zakończenia okresu przejściowego z dniem 31 grudnia 2020 r."- podkreślił minister Gowin.

Podczas spotkań w Brukseli poruszono także kwestię różnicy zdań pomiędzy Polską i Węgrami a Komisją Europejską w sprawie powiązania praworządności z przyszłym budżetem UE.

W interesie całej Unii Europejskiej leży wypracowanie kompromisowej formuły dotyczącej zasady praworządności. To, co zaproponowała ostatnio prezydencja niemiecka, niesie ryzyko, że te mgliste zapisy mogą być wykorzystywane do ograniczania dostępu poszczególnych państw do funduszy unijnych. Dzisiaj mówimy o Polsce i Węgrzech, ale w przyszłości może to dotyczyć innych państw.

- powiedział w KE wicepremier Gowin.

Jednolity rynek UE

Minister Gowin przedstawił podczas spotkania z Komisarzem Thierry Bretonem stanowisko Polski w sprawie jednolitego rynku UE. Zdaniem naszego kraju prawidłowo funkcjonujący jednolity rynek powinien znajdować się obecnie w centrum procesu naprawy. "Powinniśmy jednak nie tylko skupić się na przywróceniu prawidłowego funkcjonowania jednolitego rynku, ale także pracować nad jego dalszym rozwojem, aby wzmocnić jego odporność na przyszłe kryzysy" - zaznaczył wicepremier.

Jednocześnie podkreślił, że pandemia COVID-19 nie może być wykorzystywana jako wymówka do wprowadzania środków protekcjonistycznych przez państwa Unii.
Polska chce rozmawiać o konkretnych praktykach i przepisach, zarówno unijnych, jak i krajowych, uznawanych przez przedsiębiorców za bariery na jednolitym rynku. Od strony praktycznej należy wyjaśnić kwestię kompetencji SMET (Single Market Enforcement Task-Force) w obszarach należących do kompetencji innych DG i unikać powielania prac wykonywanych przez inne specjalne (dedykowane) grupy.

Strategia przemysłowa UE

Polska popiera kierunek dwojakiej sprawiedliwej transformacji europejskiego przemysłu przedstawiony w strategii z marca 2020 r. Zdaniem naszego kraju pandemia COVID-19 pokazała strukturalne słabości, jak również wywołała nowe problemy, które wymagają zdiagnozowania i analiz.

Mamy nadzieję, że rewizja strategii zostanie skoncentrowana wokół celu osiągnięcia strategicznej autonomii i suwerenności technologicznej przemysłu w Europie

- powiedział szef MRPiT. Chodzi m.in. o relokację produkcji do UE i zmniejszenie zależności dostaw od państw trzecich.

Istotne dla Polski jest także, aby nie doprowadzić do trwałej różnicy prędkości w rozwoju między różnymi regionami UE na skutek dysproporcji między państwami członkowskimi we wsparciu publicznym w ramach pakietów antykryzysowych.

Dla naszego kraju priorytetem jest to, aby dwojaka transformacja przemysłu i gospodarki UE była sprawiedliwa. Nie będzie tak, jeśli w jej korzyściach nie będą w niej uczestniczyć pracownicy, których umiejętności i kompetencje są kluczowe dla realizacji ambitnych celów stawianych dziś przed nami. Dlatego konieczne jest, aby w unijnej strategii przemysłowej w szerszym zakresie odnieść się do kwestii kompetencji i umiejętności pracowników oraz wskazać instrumenty mające zapewnić im udział w procesie zmiany zawodu, w szczególności w branżach wydobywczych.
Zaangażowanie Polski w IPCEI.

Podczas rozmów w KE wicepremier przedstawił także stanowisko naszego kraju wobec Ważnych Projektów Wspólnego Europejskiego Zainteresowania (Important Projects of Common European Interest – IPCEI), z podkreśleniem obszaru baterii elektrycznych.

Polska jest bardzo zdeterminowana, aby przyczynić się do budowy konkurencyjnego i odpornego łańcucha wartości w Europie w obszarze baterii elektrycznych

- mówił szef MRPiT podczas spotkania z Wiceprzewodniczącym Komisji Europejskiej odpowiedzialnym za stosunki międzyinstytucjonalne i prognozowanie Marošem Šefčovičem .

Podkreślił, że już obecnie mamy liczne inwestycje w tym sektorze w Polsce na obszarze, który można nazwać „półksiężycem elektromobilności” – chodzi o Wielkopolskę, Dolny Śląsk i Śląsk. Zaznaczył, że dzięki temu położeniu i istniejącej infrastrukturze transportowej jest to obszar świetnie skomunikowany z resztą Europy, więc warunki do rozwoju huba produkcyjnego i recyklingu baterii w Polsce są znakomite.

Mamy nadzieję, że możliwe będzie osiągnięcie synergii z innymi inwestycjami powstającymi w Europie

- podkreślił minister Gowin. Jego zdaniem warto w tej dziedzinie rozwijać transgraniczną współpracę.

Współpraca i zintegrowane podejście do rozwoju innowacyjnych gałęzi przemysłu i gospodarki, aby wzmocnić konkurencyjność UE i autonomię strategiczną także w obszarze kluczowych technologii dla dokonania dwojakiej transformacji w sprawiedliwy sposób

- dodał.

Zielona transformacja państw UE

Polska uważa, że cele zielonej i cyfrowej transformacji, w tym realizacja idei gospodarki europejskiej neutralnej dla klimatu będą możliwe do osiągnięcia jedynie w przypadku zapewnienia wystarczającej ilości surowców. Dlatego z zadowoleniem przyjęła inicjatywę Komisji Europejskiej dotyczącą utworzenia sojuszu na rzecz surowców mineralnych (European Raw Materials Alliance – ERMA).

Krok ten postrzegamy jako wyraz wysokiej świadomości w zakresie obecnego uzależnienia UE od importu surowców, niezbędnych dla technologii i sektorów strategicznych oraz roli przemysłu surowcowego w gospodarkach w kontekście transformacji

- powiedział Jarosław Gowin.

Jednocześnie zaapelował o rozpoczęcie wspólnych prac nad systemem, który ma na celu wsparcie europejskich producentów surowców w sposób skuteczny i kompleksowy. Sojusz powinien przyczynić się do zwiększenia roli strategicznej autonomii UE, zmniejszając jednocześnie zależność Europy od krajów trzecich.

Polska z zadowoleniem przyjęła plany Komisji dotyczące lepszego wykorzystania zasobów lokalnych. Szczególna uwaga ma być poświęcona regionom górnictwa węglowego i innym regionom poddanym transformacji, ze szczególnym uwzględnieniem wiedzy specjalistycznej i umiejętności w zakresie technologii górniczych, wydobywczych i przetwórczych.
Stanowisko Polski w sprawie płacy minimalnej w UE.

Podczas rozmów w Brukseli szef MRPiT z Komisarzem ds. pracy Nicolasem Schmitem wicepremier Gowin poruszył także sprawy dotyczące projektu dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych w Unii Europejskiej.

Minister podkreślił, że w Polsce wysokość wynagrodzenia minimalnego wzrasta szybciej niż poziom przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. W 2020 r. prognozowana relacja minimalnego wynagrodzenia do przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej wynosi 51,1%. Od początku wprowadzenia ustawowego wynagrodzenia minimalnego, tj. od 2003 r. jego wysokość do 2020 r. wzrosła o 225%.

Delegowanie pracowników w ramach świadczenia usług

Szef MRPiT powiedział, że problem delegowania pracowników jest dla Polski bardzo istotnym i wrażliwym tematem. Chodzi nie tylko o liczbę pracowników, jaką delegują przedsiębiorstwa mające siedzibę w Polsce, ale także z uwagi na fakt, iż swoboda świadczenia usług jest fundamentem rynku wewnętrznego.

Polska jest przeciwna wszelkim nadużyciom w procesie delegowania pracowników, nawet jeżeli mają one charakter incydentalny. Warunki, w jakich pracują polscy pracownicy, są dla nas kwestią najwyższej wagi

- powiedział wicepremier.

Niestety polscy przedsiębiorcy sygnalizują, że spotykają się z wieloma barierami przy okazji delegowania pracowników. Mają problemy z dotarciem do informacji o wielu wymogach funkcjonujących w innych państwach członkowskich. A z nieprzestrzeganiem tych wymogów wiążą się często bardzo wysokie kary. Bariery administracyjne i brak informacji lub ich nieprzejrzystość czynią swobodę świadczenia usług transgranicznych mniej atrakcyjną, przyczyniając się do osłabienia rynku wewnętrznego. Szef MRPiT wyraził nadzieję, że Komisja Europejska będzie miała to na uwadze, podejmując swoje działania w tym zakresie.

Negocjacje UE-Wielka Brytania w sprawie umowy po zakończeniu okresu przejściowego

W związku ze zbliżającym się zakończeniem w dniu 31 grudnia 2020 r. tzw. okresu przejściowego dla brexitu UE prowadzi obecnie negocjacje z Wielką Brytanią na temat przyszłej umowy obejmującej m.in. przyszłą współpracę gospodarczą. "Musimy kontynuować starania celem zawarcia porozumienia" - stwierdził w Brukseli wicepremier Gowin.

Podkreślił, że jest coraz mniej czasu na finalizację rozmów, a stanowisko UK w sprawie m.in. pomocy publicznej oraz zasad uczciwej konkurencji i mechanizmów kontroli ich przestrzegania utrudnia dojście do porozumienia. Dlatego zdaniem szefa MRPiT warto jednak rozważyć jak najszybsze przedłożenie projektów legislacyjnych dot. planowania awaryjnego.

Podkreślił, że Polska rozumie stanowisko KE niechcące podważać procesu negocjacji, ale ze względu na bardzo krótki czas pozostały do zakończenia okresu przejściowego potrzeba w najbliższych dniach uzyskać wyjaśnienie dot. środków i ich zakresu na wypadek braku porozumienia.

Wicepremier zaznaczył, że przyszłe dobrze uregulowane relacje gospodarcze z Anglią mają ogromne znaczenie dla wielu Polaków, którzy tam mieszkają, pracują i którzy prowadzą aktywną i udaną wymianę biznesową z partnerami brytyjskimi. Ma to też bardzo duże znaczenie dla polskich przedsiębiorców prowadzących współpracę gospodarczą z Wielką Brytanią.
Relacje UE-USA

Wicepremier podczas rozmów w Brukseli przedstawił stanowisko Polski dotyczące relacji między UE a Stanami Zjednoczonymi. Jak powiedział: "Partnerstwo z USA powinno pozostać kluczowym elementem polityki zagranicznej UE". Jego zdaniem, pomimo wyzwań wynikających z polityki USA, na kwestie transatlantyckie należy patrzeć w dłuższej perspektywie i widzieć w nich podstawę obecnego ładu międzynarodowego. W naszym wspólnym interesie leży więc łagodzenie napięć z Waszyngtonem i nieprzenoszenie ich z jednego obszaru - handlu na inne dziedziny współpracy.

Podkreślił potrzebę intensyfikacji rozmów z USA w obszarze technologii, energii i handlu. Jako pozytywny przykład współpracy podał ustalenia z sierpnia br. dotyczące pakietu redukcji stawek celnych, chociaż zdaniem Polski skala potencjalnych korzyści z tego tytułu, wydaje się bardzo skromna.

Polska uważa, że rozwój relacji z USA powinien służyć również pracom nad reformą systemu WTO i odbudową znaczenia organizacji jako gwaranta systemu handlu międzynarodowego. Konieczne jest bowiem zmodernizowanie WTO w kierunku nowego multilateralizmu prowadzącego do szerszej i bardziej zbalansowanej dystrybucji korzyści z globalizacji. Kraje członkowskiej tej organizacji powinny ponosić wspólną, chociaż proporcjonalną do potencjału, odpowiedzialność za prawidłowe funkcjonowanie międzynarodowego systemu handlu.