Bilans działań Waldemara Budy
27.11.2023
Projekty mające zwiększyć dostępność mieszkań i komfort mieszkania w nich, dalsze ułatwienia dla biznesu, rozwiązania antyinflacyjne i proinnowacyjne – to tylko niektóre z działań Ministerstwa Rozwoju i Technologii pod kierownictwem ministra Waldemara Budy.
Poniżej przedstawiamy wybrane rozwiązania i działania MRiT, które zostały opracowane w trakcie kadencji ministra Waldemara Budy.
Wsparcie mieszkalnictwa i budownictwa
Program Pierwsze Mieszkanie cieszy się niesłabnącym zainteresowaniem Polaków. Na dzień 23 listopada 2023 r. złożono ponad 90 tys. wniosków o bezpieczny kredyt 2%, podpisano blisko 41 tys. umów. Średnia kwota kredytu to obecnie 406 tys. zł. Jeśli chodzi o Konto Mieszkaniowe, założono ich 4499. Zgromadzono na nich 19,193 mln zł.
Od 31 sierpnia br. kupujący swoje pierwsze mieszkanie lub dom na rynku wtórnym oszczędzają od kilku do nawet kilkudziesięciu tysięcy złotych – to efekt zniesienia 2 proc. podatku od czynności cywilnoprawnych. Z kolei osoby, które chcą zbudować dom, mogą zaoszczędzić pieniądze korzystając z bezpłatnych projektów domów do 70 m2 oraz rozbudowywanej bazy projektów większych domów – 120 m2, 150 m2 i 180 m2. Dostępne są one na stronie internetowej Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego. https://www.gunb.gov.pl/projekty-architektoniczno-budowlane
Jednocześnie od 1 stycznia 2024 r. zacznie obowiązywać 6 proc. podatek przy hurtowym zakupie mieszkań w jednej nieruchomości. Ograniczone zostały też cesje umów rezerwacyjnych i deweloperskich – prowadziły one do zmniejszenia liczby mieszkań w bezpośredniej ofercie dewelopera oraz znacząco podnosiły koszty ich kupna.
Wsparcie zostało skierowane też do osób, które nie mogą pozwolić sobie na zakup własnego M. Rekordowe środki z budżetu państwa przeznaczono na budownictwo komunalne – zaplanowane na 2023 r. i tak już najwyższe na przestrzeni ostatnich lat wsparcie w wysokości 1,65 mld zł, zostało jeszcze powiększone do blisko 2 mld zł. Co więcej, w wyniku konkursu MRiT na koncepcję architektoniczną wielorodzinnego budynku mieszkalnego o obniżonej energochłonności, już pod koniec roku projekty takich bloków zasilą bazę projektów, z których gminy będą mogły bezpłatnie korzystać.
Pod koniec września br. weszła w życie reforma planowania i zagospodarowania przestrzennego. To rewolucja i koniec z chaotyczną zabudową. Jeżeli samorządy nie wprowadzą do początku stycznia 2026 r. planów ogólnych, nie będą mogły wydawać decyzji o warunkach zabudowy.
Oprócz działań wspierających dostęp do mieszkań, zrealizowane zostały też te, mające zwiększyć komfort mieszkania w nich. I tak w kwietniu 2024 r. zacznie obowiązywać rozporządzenie #StopPatodeweloperka. Rozwiąże ono konkretne problemy, które coraz częściej pojawiają się w polskich miastach.
W MRiT powstała też ustawa wprowadzająca nowy, rynkowy model odpłatności za grunt sprzedawany użytkownikowi wieczystemu. Ustawa jest kolejnym etapem eliminacji użytkowania wieczystego z systemu prawa. Przedsiębiorcy, ale i osoby fizyczne, spółdzielnie oraz wspólnoty mieszkanie, mogą uzyskać na własność grunty, które mają od wielu lat w użytkowaniu wieczystym.
Działania antyinflacyjne
Wakacje kredytowe to realna pomoc w spłacie rat kredytu. Pomysłodawcą ich wprowadzenia był minister Buda. Raty kredytów są dzisiaj średnio dwukrotnie wyższe niż wtedy, gdy zawierano umowy kredytowe. Dlatego MRiT we współpracy z Ministerstwem Finansów, przygotowało projekt ustawy przedłużający wakacje kredytowe na 2024 rok. Został on przyjęty przez Radę Ministrów.
Wprowadzenie maksymalnej ceny prądu dla MŚP (785 zł za MWh), maksymalnej stawki za gaz (200,17 zł/MWh) dla piekarni i cukierni (w tym tych działających w formie spółdzielni spożywczych), a także finansowe wsparcie dla branż energochłonnych (dwie tury pomocy) ochroniło krajowe firmy. Rządowe wsparcie pomaga im utrzymać ciągłość działania i miejsca pracy, zapewnia stabilność i szansę na inwestycje i rozwój.
1 października br. weszły w życie przepisy o prosumencie lokatorskim. Na ich mocy wspólnoty i spółdzielnie mieszkaniowe, a także zarządcy nieruchomości oraz inne podmioty, których instalacja OZE jest przyłączona za licznikiem części wspólnej budynku wielolokalowego, mogą otrzymywać 100% wartości wprowadzonej do sieci energii na swój rachunek. Obowiązują też już przepisy dotyczące linii bezpośrednich. Dzięki nim przedsiębiorcy mogą w prostszy sposób korzystać z pochodzącej z OZE energii, co oznacza obniżkę bieżących kosztów działalności.
Rozwiązania dla firm
Oprócz wyżej wspomnianych działań dla firm, MRiT przygotowało też kolejne rozwiązania ułatwiające polskim przedsiębiorcom prowadzenie biznesu.
Przedsiębiorcy, którzy w 2023 r. korzystają z Małego ZUS Plus, od 1 sierpnia br. mają możliwość przedłużenia ulgi o kolejnych 12 miesięcy. Dzięki wydłużonej uldze, mogą się cieszyć dłuższym okresem niższych składek na ubezpieczenia społeczne.
Firmy rodzinne mogą korzystać z nowego rozwiązania – fundacji rodzinnej. Fundacja ma chronić majątek firmy przed jego rozdrobieniem, zarządzać nim i zapewniać środki utrzymania fundatorowi, a także członkom jego rodziny, nawet gdy nie angażują się oni w działalność gospodarczą. To kolejne rozwiązanie MRiT, które pomaga w sukcesji firm rodzinnych.
Prostsze formularze urzędowe, składanie wniosków online, szybsze wydawanie decyzji i usprawnienie postępowań administracyjnych czy korzystanie z uproszczonego postępowania lub milczącego trybu załatwienia sprawy – to tylko niektóre z ułatwień jakie daje tarcza prawna. Korzyści z tych rozwiązań odczuwa nie tylko biznes, ale całe społeczeństwo.
MRiT przygotowało kolejne przepisy antyzatorowe, których zadaniem jest poprawa terminowego regulowania zobowiązań wobec przedsiębiorców z sektora MŚP, co pozytywnie przełoży się na ich płynność finansową, a tym samym na całą polską gospodarkę.
Znowelizowana została też ustawa o ubezpieczeniach gwarantowanych przez Skarb Państwa. Dzięki nowym rozwiązaniom więcej podmiotów może skorzystać z ubezpieczeń gwarantowanych. Ustawa umożliwia również zabezpieczenie projektów proekologicznych związanych z transformacją energetyczną.
Od dwóch lat, z inicjatywy Waldemara Budy i z okazji Dnia Przedsiębiorcy, wręczane są w MRiT nagrody Polonica Progressio. To docenienie wysiłków przedsiębiorców działających na rzecz rozwoju gospodarczego i społecznego naszego kraju.
Ministerstwo Rozwoju i Technologii angażuje się też w działania związane z odbudową Ukrainy. Przykładowo od czerwca 2022 r. polskie firmy ponownie mogą ubezpieczać w KUKE sprzedaż na rynek ukraiński dóbr i usług, które nie są objęte moratorium płatniczym. Razem z PAIH, resort uruchomił w zeszłym roku nabór polskich firm zainteresowanych wznowieniem eksportu i udziałem w odbudowie Ukrainy.
Polska przyciąga globalnych graczy
Polska od lat pozostaje w czołówce państw, które przyciągają najwięcej zagranicznych inwestorów. Tylko w tym i ubiegłym roku, decyzje o rozwijaniu swojego biznesu w naszym kraju ogłosił m.in. Daikin, Intel, Bosch, Visa, Umicore czy Microsoft.
W okolicach Wrocławia Intel zainwestuje blisko 20 mld zł w zakład Integracji i Testowania Półprzewodników. To największa w historii bezpośrednia inwestycja zagraniczna w Polsce. Powstanie 2 tys. nowych i dobrze płatnych miejsc pracy.
W Ksawerowie pod Łodzią Daikin Europe buduje fabrykę pomp ciepła. Szacunkowa wartość inwestycji to 300 mln euro. To pierwszy zakład produkcyjny Daikin w Polsce. Nowa fabryka rozpocznie działalność w lipcu 2024 r. Docelowo znajdzie w niej pracę 3000 osób.
Blisko 1,7 mld euro zainwestują firmy Umicore i PowerCo w nowy zakład w Nysie, w którym będą produkowane aktywne materiały katodowe (CAM) do akumulatorów pojazdów elektrycznych. Grupa Umicore jest obecna w Polsce od 2015 r. Fabryka w Nysie będzie ich trzecią inwestycją w Polsce. Ma w niej powstać ok. 900 nowych miejsc pracy.
W Dobromierzu powstanie nowy zakład produkcyjny pomp ciepła Bosch. Wartość inwestycji to ok. 1,2 mld zł. Rozpoczęcie prac budowlanych planowane jest na 2024 r., a start produkcji na przełom 2025 i 2026 r. Do 2027 r. w zakładzie ma powstać ok. 500 nowych miejsc pracy.
Microsoft uruchomi w Polsce pierwsze w Europie Środkowo-Wschodniej centrum przetwarzania danych w chmurze. Wartość inwestycji to niemal 1 mld zł.
Wsparcie dla innowacji
Polska wzmacnia swoją obecność w przestrzeni kosmicznej dzięki zacieśnieniu współpracy z Europejską Agencją Kosmiczną (ESA). Wzmocniona współpraca między Polską i ESA zwróci się wielokrotnie – drugi Polak w historii poleci w przestrzeń kosmiczną, młodzi polscy absolwenci będą mogli odbywać staże i szkolenia w ESA, wzrośnie poziom rodzimych technologii kosmicznych, powstaną wysokopłatne miejsca pracy, nastąpi dynamiczny rozwój naszej gospodarki. Warto pamiętać, że z rozwiązań technologicznych, które zostały opracowane na potrzeby misji kosmicznych, korzystamy na co dzień.
Polski sektor kosmiczny to obecnie ponad 400 podmiotów (firm i instytutów), głównie z sektora MŚP. Już teraz ponad 200 z nich na co dzień współpracuje z ESA. Zatrudnienie w tym sektorze wynosi ok. 15 tys. osób. Kontrakty zdobyte przez polskie firmy już obecnie przekraczają kwotę 140 mln euro. Polscy naukowcy nawiązują kontakty z nowymi partnerami, pracują nad technologiami, otrzymują wsparcie finansowe oraz dostęp do infrastruktury ESA. Aparatura dostarczona przez polskie firmy została wykorzystana w ponad 80 misjach kosmicznych ESA i NASA.
Eliminacja rosyjskich wpływów i kapitału
Od zeszłego roku w Polsce funkcjonuje instytucja tymczasowego zarządcy przymusowego w spółkach, które zostały wpisane na listę sankcyjną prowadzoną przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych. Polska jest pierwszym krajem w Europie, który wprowadził taką instytucję. To wzmocnienie bezpieczeństwa energetycznego i ekonomicznego Polski, zapewnienie możliwości dalszego rozwoju firm oraz eliminacja rosyjskiego kapitału i wpływów.
Decyzją ministra Waldemara Budy tymczasowy zarząd przymusowy został wprowadzony do Novatek Green Energy, PAO Gazprom, Norica Holding Sàrl, Opansa Enterprises Limited, Rainbee Holdings Limited, Boerner Insulation I Boerner Service.
Z inicjatywy samorządowców, popartej wnioskiem ministra Budy, Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej działająca przy Głównym Geodecie Kraju na posiedzeniu w kwietniu br. uchwaliła, że dla miasta Kaliningrad zalecana jest wyłącznie polska nazwa Królewiec, a dla obwodu kaliningradzkiego, obwód królewiecki.