• zmniejszenie zużycia energii oraz jej nośników i tym samym poprawę bezpieczeństwa energetycznego,
• zmniejszenie kosztów związanych ze zużyciem energii w budynkach,
• poprawę standardów nowych oraz użytkowanych budynków,
• zapewnienie informacji dla szerokiego grona zainteresowanych na temat stanu technicznego i energetycznego budynków oraz możliwości ich poprawy,
• przyczynianie się do osiągania celów klimatycznych przez redukcję emisji gazów cieplarnianych i innych zanieczyszczeń z budynków,
• ukierunkowanie narzędzi wsparcia na działania przynoszące najwięcej efektów oraz rozwój nowych i niskoemisyjnych rozwiązań.

 

1.    Ustalenie wymagań minimalnych dotyczących charakterystyki energetycznej budynków.

Wymagania minimalne dotyczące charakterystyki energetycznej są sukcesywnie podwyższane od 2009 r. Związane jest to z postępem w technice budowlanej, instalacyjnej
i wytwarzania energii, rosnącymi wymaganiami użytkowników oraz polityką ukierunkowaną na racjonalne wykorzystywanie energii. Po wejściu w życie nowej dyrektywy EPBD obowiązujące przepisy rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie podlegać będą przeglądowi i korektom. Wymagania zostaną określone na poziomie  optymalnym pod względem kosztów oraz tak aby od 1 stycznia 2028 r. nowe budynki będące własnością instytucji publicznych były bezemisyjne oraz od 1 stycznia 2030 r. wszystkie pozostałe nowe budynki były bezemisyjne.
Budynek bezemisyjny oznacza budynek o bardzo wysokiej charakterystyce energetycznej, wymagający zerowej lub bardzo małej ilości energii, niewytwarzający na miejscu emisji dwutlenku węgla z paliw kopalnych i wytwarzający zerowe lub bardzo małe ilości operacyjnych emisji gazów cieplarnianych.

2.    Poprawa charakterystyki energetycznej budynków przy ważniejszej renowacji.

Przeprowadzenie ważniejszej renowacji jest odpowiednim momentem na poprawę charakterystyki energetycznej budynku. W przypadku przeprowadzenia takiej renowacji należy spełnić odpowiednie wymagania, które są określone w ww. przepisach techniczno-budowlanych. W przypadku prowadzenia ważniejszej renowacji możliwe jest skorzystanie z różnych systemów wsparcia inwestora, takich jak ulga termomodernizacyjna czy program priorytetowy Czyste powietrze.

 

3.    Ustanowienie krajowego planu renowacji budynków oraz trajektorii progresywnej renowacji dla zasobów budynków mieszkalnych.

Krajowy plan renowacji budynków stanowi rozwinięcie i zastąpienie obecnie funkcjonującej długoterminowej strategii renowacji budynków. W dokumencie zostanie określona koncepcja renowacji budynków oraz niezbędne działania pozwalające osiągnąć wysoką efektywność energetyczną i niskoemisyjność budynków w Polsce w perspektywie roku 2050.
KPRB będzie dokumentem strategicznym, zawierającym założenia kompleksowej polityki integrującej działania mające na celu zapewnienie renowacji krajowych zasobów budynków mieszkalnych i niemieszkalnych, zarówno publicznych, jak i prywatnych, w wysoce energooszczędne, bezemisyjne i zdekarbonizowane zasoby budowlane do 2050 r.
W dokumencie zostanie również  ustanowiona trajektoria progresywnej renowacji dla zasobów budynków mieszkalnych oraz minimalne normy charakterystyki energetycznej dla budynków niemieszkalnych.

4.    Zapewnienie wykorzystania energii słonecznej w nowobudowanych budynkach.

Państwa członkowskie są zobowiązane do ustanowienia przepisów techniczno-budowlanych, dzięki którym nowe budynki byłyby projektowane w celu optymalizacji wykorzystania energii słonecznej.
Wymogi stosowania instalacji słonecznych w zależności od własności budynku oraz powierzchni użytkowej będą wchodzić w życie w różnych terminach, przykładowo począwszy od 31 grudnia 2026 r. (nowe budynki publiczne i niemieszkalne o powierzchni użytkowej powyżej 250 m2). Wykonanie będzie uzależnione od technicznej wykonalności i ekonomicznej opłacalności.

5.    Wprowadzenie systemu paszportów renowacji.

W wyniku wejścia w życie nowej dyrektywy koniecznym będzie wprowadzenie systemu paszportów renowacji, tj. takich dokumentów, które określać będą dostosowany do potrzeb plan działania dotyczący gruntownej renowacji danego budynku przeprowadzanej w maksymalnej liczbie etapów, która znacząco poprawi jego charakterystykę energetyczną. System paszportów renowacji powinien być dobrowolny,
a dokumenty te będą wystawiane przez wykwalifikowanych ekspertów.

6.    Wymagania wobec systemów technicznych budynków, infrastruktura na potrzeby zrównoważonej mobilności.

Wymagania wobec systemów technicznych budynków oraz wymogi w zakresie infrastruktury na potrzeby zrównoważonej mobilności funkcjonują w obowiązującym porządku prawnym, przede wszystkim w przepisach techniczno-budowlanych oraz w ustawie o elektromobilności i paliwach alternatywnych. Wymagania te będą podlegały korektom w celu zapewnienia zgodności z nową dyrektywą.

7.    Zachęty finansowe i bariery rynkowe.

W oparciu o postanowienia nowej dyrektywy w sprawie charakterystyki energetycznej budynków należy wprowadzić zasady, dzięki którym systemy wsparcia finansowego na rzecz renowacji budynków będą skuteczne, adekwatne oraz kierowane w pierwszej kolejności do gospodarstw domowych znajdujących się w trudnej sytuacji, osób dotkniętych ubóstwem energetycznym i osób mieszkających w lokalach socjalnych.
Zasady kształtowania systemów wsparcia, obejmują wymóg polegający na nieudzielaniu zachęt finansowych do instalacji indywidualnych kotłów zasilanych paliwami kopalnymi od 1 stycznia 2025 (z pewnymi wyjątkami). Urządzenia takie mogą być stosowane po tym terminie, ale ich zakup i montaż nie może być wspierany finansowo przez państwo.

8.    Utworzenie punktów kompleksowej obsługi do spraw charakterystyki energetycznej budynków.

Na mocy postanowień nowej dyrektywy należy ustanowić infrastrukturę pomocy technicznej, w tym punkty kompleksowej obsługi obywateli w obszarze poprawy efektywności energetycznej budynków.

9.    Świadectwa charakterystyki energetycznej z prezentacją danych w postaci klas charakterystyki energetycznej.

Obowiązujące przepisy krajowe wymagają zmiany pod kątem dostosowania do nowej dyrektywy, uwzględnienia stanu normalizacji oraz wniosków z dotychczasowego funkcjonowania przepisów. Aktualnie procedowany jest projekt rozporządzenia w sprawie metodologii wyznaczania charakterystyki energetycznej budynku lub części budynku oraz świadectw charakterystyki energetycznej wdrażający to postanowienie.
System świadectw charakterystyki energetycznej obowiązuje w Polsce od 2009 roku. Przepisy dyrektywy wskazują na obowiązek unifikacji i ustanowienia określenia charakterystyki energetycznej budynku za pośrednictwem klas charakterystyki energetycznej.

10.    Regularne przeglądy systemów technicznych w budynkach.

Systemy ogrzewania, systemy wentylacji i systemy klimatyzacji oraz kombinacje tych systemów, powinny być poddawane okresowym kontrolom z punktu widzenia ich efektywności energetycznej. System takiej kontroli obecnie funkcjonuje w krajowym porządku prawnym (ustawa o charakterystyce energetycznej budynków). Obowiązujące przepisy podlegać będą korekcie w celu uwzględnienia postanowień nowej dyrektywy.

 

 

Z powyższego przeglądu wymogów nowej dyrektywy wynika, że zawiera ona szereg regulacji o różnym charakterze, których podstawowym celem jest racjonalizacja zużycia energii w budynkach. Obok regulacji kształtujących standardy energetyczne budynków oraz stymulujących i zobowiązujących do poprawy, znajdują się wymogi dotyczące zapewnienia informacji na temat efektywności energetycznej, a także rozwiązania wspierające proces poprawy efektywności energetycznej. Opisane regulacje są zróżnicowane w zależności od rodzajów budynków, systemów technicznych, które się w nich znajdują, ich wielkości oraz statusu własności.

Nowa dyrektywa nie zawiera żadnych przepisów, w wyniku których nastąpiłoby pozbawienie lub ograniczenie prawa własności. Oprócz tego nie ma w niej przepisów, które uzależniałyby możliwość sprzedaży lub najmu budynku od jego efektywności energetycznej. Minimalne wymagania dot. charakterystyki energetycznej obowiązują wobec budynków nowych od kilkudziesięciu lat i są zaostrzane w miarę postępu w budownictwie oraz wymagań użytkowników. Poziom efektywności energetycznej budynku jest ujawniany na etapie jego sprzedaży, podobnie jak w przypadku urządzeń zużywających energię.

Informowanie o wywłaszczeniach, braku możliwości sprzedaży budynków czy restrykcyjnych zakazach nie znajduje potwierdzenia w nowych przepisach, jest nierzetelne i nosi znamiona fałszywych informacji oraz wprowadzania opinii publicznej w błąd.