Konsekwencją agresywnej polityki Rosji, obliczonej na destabilizację i utrudnienie postpandemicznej odbudowy gospodarczej, jest putininflacja, która dotyka Europę i świat. W Polsce doprowadziła ona do wzrostu stopy WIBOR, a w ślad za tym do wzrostu rat kredytów hipotecznych dla polskich obywateli.

Pakiet pomocy dla kredytobiorcy przedstawiony przez premiera Mateusza Morawieckiego to szeroki i  całościowy program wsparcia osób dotkniętych trudnościami w spłacie kredytów hipotecznych. Jest naszą reakcją na wzrost cen i stóp procentowych spowodowanych putininflacją. Prowadzimy intensywne prace we współpracy z Ministerstwem Finansów nad odpowiednimi przepisami, które pozwolą skorzystać kredytobiorcom z zaproponowanych przez nas form wsparcia już w okresie wakacyjnym. W ciągu kilku tygodni przekażemy projektowane regulacje do konsultacji

  – podkreśla Waldemar Buda, minister rozwoju i technologii.

Proponowane rozwiązania

Wsparcie dla kredytobiorców, którzy nie są w stanie spłacać rat kredytowych

Instrument zakłada dopłaty do rat kredytowych w wysokości do 2 tys. złotych miesięcznie na okres do 3 lat. Oznacza to aż 72 tys. złotych zwrotnego wsparcia, z którego 22 tys. złotych może zostać umorzone. Rządowe szacunki zakładają, że z rozwiązania skorzystać będzie mogło do 100 tys. kredytobiorców.

Wsparcie adresowane jest do kredytobiorców, którzy są bezrobotni lub ponoszą miesięczne koszty obsługi kredytu mieszkaniowego w wysokości przekraczającej 50% miesięcznych dochodów ich gospodarstwa domowego. Rozwiązanie będzie dostępne także dla osób, w których gospodarstwach domowych miesięczny dochód na osobę po odjęciu kosztów kredytu nie przekracza 1552 zł /os. w gospodarstwach jednoosobowych i 1200 zł /os. w gospodarstwach wieloosobowych (są to kwoty obowiązujące w 2022 r. wyliczane są w oparciu o przepisy ustawy o pomocy społecznej).

Ponadto, w ramach instrumentu możliwe jest uzyskanie wsparcia na spłatę miesięcznych rat kredytu, a jeżeli sprzedano zadłużone mieszkanie i uzyskana kwota nie pozwala na spłatę całego kredytu – pożyczkę na spłatę reszty zadłużenia.

Aby skorzystać ze wsparcia, kredytobiorca będzie musiał złożyć wniosek do banku, który udzielił kredytu, zgodnie z wzorem określanym w rozporządzeniu przez Ministra Finansów. Bank rozpatrzy jego wniosek w terminie 21 dni. Jeżeli wnioskodawca spełni warunki uzyskania wsparcia lub pożyczki, to w terminie 14 dni zawarta zostanie umowa między nim a bankiem kredytującym. Kopia umowy  przesyłana zostanie do Banku Gospodarstwa Krajowego. Wówczas BGK wypłaci bankowi kredytującemu pożyczkę lub wsparcie zgodnie z warunkami tej umowy.

Spłata uzyskanego wsparcia finansowego zacznie się po upływie 2 lat od wypłaty ostatniej transzy pomocy. Spłata dokonywana będzie przez maksymalnie 12 lat (144 raty), z tym że po 8 latach i 4 miesiącach dokonywania regularnych spłat (100 rat) możliwe będzie umorzenie pozostałej kwoty (44 rat – 22 000 PLN).

Wakacje kredytowe

Rozwiązanie zakłada możliwość dla każdej osoby spłacającej kredyt hipoteczny skorzystania z 4 miesięcznych wakacji kredytowych w 2022 r. i ponownie 4 miesięcy w 2023 r. Pozwoli to kredytobiorcom obniżyć koszty obsługi kredytu aż o jedną trzecią.

Z wakacji kredytowych będzie można skorzystać za pomocą prostego wniosku składanego za pośrednictwem bankowości elektronicznej. Korzystający z rozwiązania nie zapłacą odsetek do wartości kredytu za okres wakacji kredytowych.

Nowy, korzystniejszy wskaźnik oprocentowania kredytów

Dzięki likwidacji WIBOR-u i wprowadzeniu nowego, korzystniejszego oprocentowania kredytów w kieszeniach kredytobiorców pozostaną dodatkowe środki. Likwidacja wskaźnika WIBOR od 2023 r. przyniesie efekt w postaci spadku wysokości rat kredytobiorców, w sumie o ok. 1 mld złotych.

Wskaźnik WIBOR pozostaje wyższy w stosunku do stóp procentowych ustalanych przez Radę Polityki Pieniężnej. Dzieje się tak, ponieważ banki, ustalając wysokość oprocentowania pożyczek między sobą, wkalkulowują w koszt pieniądza ryzyko wzrostu stóp procentowych. Ponieważ dziś jest ono wysokie, to WIBOR był w kwietniu o średnio ok 1,5 pkt proc wyższy od stóp procentowych. Wskaźnik oparty o oprocentowanie depozytów krótkoterminowych byłby bliższy poziomowi aktualnych stóp procentowych ustalanych przez RPP, co tym samym zmniejszyłoby wysokość rat kredytów hipotecznych.

Fundusz Pomocy dla sektora wewnątrzbankowego

Fundusz będzie pełnił funkcję stabilizującą w sytuacji pojawienia się na rynkach finansowych turbulencji i pozwoli zwiększyć ochronę klientów banków i odporność sektora bankowego.

W ramach projektowanego rozwiązania banki będą miały obowiązek stworzenia nowego dodatkowego systemu bezpieczeństwa sektora bankowego. Fundusz Pomocowy zostanie dofinansowany przez banki kwotą co najmniej 3,5 mld zł.