Odbudowa gospodarcza UE po kryzysie związanym z COVID-19 oraz wzmocnienie konkurencyjności europejskiego przemysłu dzięki inwestycjom w zieloną transformację były głównymi tematami posiedzenia Rady ds. Konkurencyjności. Zdaniem Rady kluczem do wzmocnienia europejskiej gospodarki będą korzystne warunki regulacyjne, inwestycje i technologie wzmacniające proces transformacji, wsparcie przemysłu energochłonnego w przechodzeniu na niskoemisyjne rozwiązania oraz dalsze działania w zakresie polityki przemysłowej prowadzonej przez UE i państwa członkowskie.

Jeśli chcemy odbudować gospodarki krajowe, a tym samym wzmocnić europejską gospodarkę, musimy uwzględniać różnice społeczno-ekonomiczne między państwami członkowskimi, a także redukować, a nie pogłębiać istniejące dysproporcje

– powiedział wicepremier Gowin.

Szef MRPiT podkreślił także, jak istotne w procesie transformacji gospodarczej jest sprawiedliwe podejście do rynku pracy.

Transformacja, jeśli ma być sprawiedliwa, nie może zapominać o pracownikach. Zielona i cyfrowa transformacja nie będzie możliwa bez odpowiedniego udziału i umiejętności pracowników. Stąd tak ważne jest określenie instrumentów umożliwiających im zmianę i podnoszenie kwalifikacji oraz ustawiczne kształcenie

– mówił. Zaznaczył:

Dla sprawiedliwej transformacji potrzebne są również środki finansowe w odpowiedniej wysokości, a także stworzenie ram i warunków regulacyjnych umożliwiających transformację prawdziwie niepozostawiającą nikogo w tyle.

Polska postuluje wsparcie dla przemysłu energochłonnego

Stanowisko Polski w sprawie instrumentów wsparcia dla przemysłów energochłonnych dotyczy zwłaszcza wytycznych pomocowych w ramach EEAG i ETS oraz ochrony Jednolitego Rynku dzięki ustanowieniu mechanizmu opłaty węglowej na zewnętrznej granicy UE (CBAM). Odnosi się także do przeciwdziałania nieuprawnionym subsydiom udzielanym przez państwa spoza UE przedsiębiorstwom działającym na Jednolitym Rynku.

Nasz kraj stoi na stanowisku, że konieczne jest zaprojektowanie odpowiednich instrumentów pozwalających na skuteczną ochronę naszych interesów wobec stale rosnącej konkurencji ze strony przedsiębiorstw z państw trzecich, niezobowiązanych do przestrzegania restrykcyjnych europejskich norm i zasad.

Zielone regulacje, oprócz tworzenia nowych szans biznesowych, będą nakładać na przedsiębiorców szereg nowych obowiązków. Będzie się to wiązało z koniecznością poniesienia dodatkowych kosztów, co w efekcie przyczyni się do tworzenia barier wejścia na rynek. Stanowisko Polski jest takie, że należy zadbać o równowagę, starać się wyważyć różne interesy, tak aby w nieuzasadniony sposób nie ograniczać konkurencji między przedsiębiorcami z różnych państw członkowskich, natomiast w dalszym ciągu promować i wdrażać proekologiczne rozwiązania.

W tym celu potrzebujemy też innowacyjnych technologii środowiskowych. Stąd, zdaniem Polski, konieczne są dodatkowe nakłady inwestycyjne na B+R i zwiększenie przyswajania wypracowywanych technologii, co jest szczególnie ważne dla MŚP. Konieczna jest też większa świadomość i dostępność informacji o technologiach oraz działania wspierające transfer wyników prac B+R do gospodarki.

Stanowisko Rady ds. Konkurencyjności nt. wzmacniania europejskiej gospodarki po kryzysie

Konkluzje Rady UE zawarte w dokumencie "Odbudowa wspierająca transformację w kierunku bardziej dynamicznego, odpornego i konkurencyjnego przemysłu w Europie" zostały wynegocjowane i przyjęte w ramach dwumiesięcznego procesu uzgodnień i negocjacji.

Dzięki staraniom MRPiT oraz ekspertów Stałego Przedstawicielstwa RP w Brukseli w stanowisku Rady uwzględniono wiele postulatów Polski. Dotyczą one:

• wzmocnienia strategicznej autonomii UE,
• zapewnienia sprawiedliwych warunków transformacji – szczególnie w odniesieniu do przemysłów energochłonnych,
• wsparcia pracowników w procesie nabywania nowych kompetencji,
• rewizji zasad polityki konkurencji w UE,
• roli IPCEI (Important Projects of Common European Interests) i sojuszy przemysłowych dla budowy odporności gospodarki europejskiej,
• unikania ucieczki emisji poprzez reformę ETS ETS – (Emmission Trading System),
• wprowadzenia instrumentu CBAM (Carbon Border Adjustment Mechanism),
• konieczności zapewnienia równych warunków konkurowania przedsiębiorców europejskich i z państw trzecich w odniesieniu do uwarunkowań środowiskowych,
• ochrony pracowników, standardów socjalnych, ochrony praw autorskich,
• wzajemnego dostępu do rynków i zamówień publicznych oraz wobec reguł konkurencji.