Minister Piotr Nowak na unijnej Radzie ds. konkurencyjności (COMPET)
25.11.2021
Unijny pakiet usług cyfrowych (DMA i DSA) oraz debata nad realizacją planu odbudowy dla Europy to główne punkty dzisiejszego posiedzenia Rady COMPET, w którym uczestniczył minister Piotr Nowak. W Brukseli szef resortu rozwoju i technologii spotkał się również z wiceprzewodniczącą KE Margarete Vestager oraz komisarzem ds. rynku wewnętrznego Thierry Bretonem.
Pakiet usług cyfrowych
Podczas Rady ds. konkurencyjności państwa członkowskie osiągnęły kompromis w sprawie wspólnego „podejścia ogólnego” w stosunku do dwóch projektów rozporządzeń, które składają się na unijny pakiet usług cyfrowych – DSA (akt o usługach cyfrowych) oraz DMA (akt o rynkach cyfrowych). Porozumienie zostało określone jako historyczne, nie tylko ze względu na determinację Rady w dążeniu do uzgodnienia wspólnego tekstu w tak krótkim czasie, ale przede wszystkim z uwagi na potencjał obu aktów w zakresie kształtowania rynku cyfrowego, zarówno w Unii Europejskiej, jak i poza nią. Uzgodniony przez Radę projekt obu regulacji będzie przedmiotem dalszych negocjacji w procedurze tzw. trilogu z Komisją Europejską oraz Parlamentem Europejskim. Zdaniem szefa resortu rozwoju i technologii rozporządzenie o rynkach cyfrowych DMA będzie stanowić skuteczne narzędzie wspierające uczciwą konkurencję na jednolitym rynku europejskim, które pomoże zapobiegać stosowaniu nieuczciwych praktyk. Przyczyni się ono również do zagwarantowania sprawiedliwych warunków funkcjonowania małym i średnim przedsiębiorcom w gospodarce cyfrowej, którzy korzystają z usług strażników dostępów, oferując za ich pośrednictwem swoje produkty i usługi.
Jak podkreślił minister Piotr Nowak:
Szczególnie istotne jest stworzenie odpowiedniego nadzoru nad działalnością platform i skutecznego mechanizmu egzekwowania rozporządzenia. W tym aspekcie kluczową rolę powinna pełnić Komisja we współpracy z odpowiednimi organami w państwach członkowskich. Taki kompromis udało się osiągnąć. Kluczowe znaczenie ma też prawidłowe określenie obowiązków platform pełniących rolę strażników dostępu. W tym aspekcie kompromisowe zapisy ws. mechanizmu dialogu regulacyjnego pomogą zagwarantować pewność prawną w zakresie kroków podjętych przez strażników celem wdrożenia obowiązków DMA.
Minister Piotr Nowak wskazał przy tym na możliwość ulepszenia tekstu kompromisowego na dalszym etapie negocjacji, szczególnie w zakresie wskaźników ilościowych wyznaczania strażników dostępu oraz ich obowiązków.
W dyskusji nad projektem DSA minister Nowak zauważył:
Chciałbym wyrazić poparcie Polski dla przyjęcia podejścia ogólnego do projektu DSA. Jednocześnie podkreślam, że kluczowe dla nas jest zapewnienie, aby przyjęte regulacje chroniły prawa użytkowników, które gwarantują im wolność wypowiedzi i dostęp do informacji, a także, aby zapewniały skuteczne możliwości egzekwowania przepisów. Z tego względu złożyliśmy oświadczenie wskazujące na istotne elementy, które należy wziąć pod uwagę w trakcie dalszych negocjacji. Naszym zadaniem zachowanie tych elementów pozwoli osiągnąć zadowalający kompromis w trakcie zbliżających się negocjacji międzyinstytucjonalnych.
Oświadczenie Polski zawiera postulaty dotyczące między innymi:
- równowagi między ochroną wolności wypowiedzi a potrzebą usuwania nielegalnych treści z Internetu,
- odpowiedniego zaangażowania regulatorów z państw członkowskich, w których znajduje się odbiorca usługi,
- jasno definiowanych kanałów dwustronnej komunikacji pomiędzy dużymi platformami i wyszukiwarkami internetowymi a organami ze wszystkich państw członkowskich,
- przepisów doprecyzowujących, że DSA pozostaje bez uszczerbku dla prawa odbiorców usługi do odwołania się od decyzji do sądu lub organu administracyjnego w kraju, w którym mają siedzibę, miejsce zamieszkania lub stały pobyt, zgodnie z obowiązującym prawem tego kraju.
Ministrowie dyskutowali także nad rolą Planu odbudowy dla Europy w kontekście realizacji strategii przemysłowej Unii Europejskiej. Minister Piotr Nowak stwierdził, że Plan odbudowy dla Europy stanowi „istotne narzędzie umożliwiające skuteczne przeprowadzenie zielonej i cyfrowej transformacji. To także instrument służący odbudowie ekosystemów przemysłowych oraz wzmocnieniu europejskich łańcuchów wartości. Jednym z rozwiązań problemu przerwanych łańcuchów dostaw jest ich skrócenie poprzez produkcję potrzebnych produktów na miejscu – w państwach UE. Wymaga to solidnego zaplecza badawczo-rozwojowego. Krajowe plany odbudowy przewidują z reguły przeznaczenie istotnych środków na prace badawczo-rozwojowe, konieczne do budowy silnych gospodarek, opartych na nowoczesnym, przyjaznym środowisku przemyśle”.
Spotkanie z wiceprzewodniczącą KE Margarete Vestager
Podczas rozmowy z wiceprzewodniczącą Komisji Europejskiej Margarete Vestager minister Nowak poruszył m.in. kwestie mechanizmu IPCEI („Ważne projekty stanowiące przedmiot wspólnego europejskiego zainteresowania”) oraz rewizji unijnej polityki konkurencji, w związku z - opublikowanym niedawno przez Komisją Europejską - „Komunikatem w sprawie polityki konkurencji – gotowi na nowe wyzwania”. Została w nim podkreślona ważna rola polityki konkurencji na drodze Europy do trwałego ożywienia gospodarczego, ekologicznej i cyfrowej transformacji oraz odpornego jednolitego rynku.
Z aprobatą przyjmujemy cel Komisji, jakim jest dostosowanie zasad konkurencji do obecnych wyzwań. Podzielamy przekonanie, że potrzebujemy dziś polityki konkurencji, która będzie wspierać dążenie UE do utrzymania kontroli i suwerenności w łańcuchach wartości, kluczowych dla realizacji jej strategicznych celów. Polska konsekwentnie wspiera działania sprzyjające uczciwej konkurencji na rynku wewnętrznym.Nowe zasady pomocy państwa powinny zapewnić jasne i odpowiednie ramy, aby w sprawiedliwy sposób osiągnąć neutralność klimatyczną i ułatwić transformację cyfrową. Dlatego też musimy znaleźć właściwą równowagę we wspieraniu odpowiednich rodzajów inwestycji, zapewniając jednocześnie odpowiedni poziom pomocy w celu stymulowania innowacji i wprowadzania nowych, przyjaznych dla klimatu technologii – dodał minister Nowak.
Spotkanie z komisarzem ds. rynku wewnętrznego Thierry Bretonem
Rozmowa ministra Piotra Nowaka z unijnym komisarzem ds. rynku wewnętrznego i usług Thierry Bretonem dotyczyła m.in. autonomii strategicznej, nowych technologii, deficytu półprzewodników na rynku oraz projektów IPCEI.
Nasze doświadczenia z instrumentem IPCEI są bardzo dobre. IPCEI jest podstawowym instrumentem służącym wzmacnianiu suwerenności technologicznej w sektorach o krytycznym znaczeniu w obszarze zielonej i cyfrowej transformacji. Powinien być jednak stosowany w sytuacjach, w których występują nieprawidłowości w funkcjonowaniu rynku, a sam rynek nie może zapewnić przełomowych innowacji. Projekt dotyczący mikroelektroniki i półprzewodników jest doskonałym przykładem tego, jak IPCEI może być wykorzystywane z pożytkiem dla budowy niezbędnych kompetencji w kluczowych strategicznych obszarach technologicznych. Dzisiaj wszyscy jesteśmy zgodni co do tego, że potrzebujemy europejskich inwestycji w produkcję półprzewodników. Pozwolą nam one wzmacniać konkurencyjność nie tylko europejskiego przemysłu produkującego elektronikę, ale także wszystkich branż opartych na tych komponentach – powiedział minister rozwoju i technologii Piotr Nowak.