Nowy krajobraz innowacyjności

26.02.2019

Przyjazne innowacjom otoczenie prawne - ulga B+R, IP box, Prosta Spółka Akcyjna; sprawny i nowoczesny system wsparcia rozwoju z flagowymi programami dla innowacyjnych firm – Start in Poland i Platformą Przemysłu Przyszłości na czele; przeorientowanie instytucji naukowych na współpracę z biznesem – to tylko niektóre z efektów rządowej ofensywy innowacyjnej zapoczątkowanej trzy lata temu przez Radę ds. innowacyjności.

od lewej: Jerzy Kwieciński, Jarosław Gowin, Jadwiga Emilewicz

Wspieranie i rozwój innowacyjności od początku było priorytetem rządu. Dlatego jedną z pierwszych jego decyzji było powołanie Rady ds. Innowacyjności. Trzy lata od jej powstania Rada kontynuuje działalność pod nowym przewodnictwem minister przedsiębiorczości i technologii Jadwigi Emilewicz, która zastąpiła w tej roli premiera Mateusza Morawieckiego.

– Innowacyjność jest pojęciem wielowymiarowym i dotyka wielu dziedzin. Nie da jej się przypisać jednemu resortowi. Musi być zestawem różnych polityk. To tzw. policy mix for innovation i ma sens tylko wtedy, gdy jest realizowana właśnie w taki sposób. Tak też do niej podchodzimy. Powodzenie innowacji, oprócz świetnego pomysłu, zależy od ekosystemu łączącego naukę, biznes i administrację. Nasz rząd podjął konkretne działania. Przez ostatnie 3 lata konsekwentnie tworzyliśmy polskim firmom dobre warunki do rozwoju i tworzenia innowacji – podkreśliła minister przedsiębiorczości i technologii . Jak dodała, kiedyś wszyscy mówili o innowacyjności. – My ją zaczęliśmy realnie budować.

Najważniejsze efekty rządowych działań:

Ulga B+R: W 2017 r. skorzystało z niej ponad 1000 przedsiębiorców. To dwa razy więcej niż w pierwszym roku jej obowiązywania. Suma odliczeń - blisko 600 mln zł - była trzykrotnie większa. Firmy korzystające z ulgi wydały na prace B+R blisko 2 mld zł, a zapłaciły przy tym prawie 111 mln zł mniej podatku. Tyle więcej mogły przeznaczyć na inwestycje;
Sukces Start in Poland – oferujemy smart money, nie tylko środki na inwestycje, ale wiedzę, kontakty i doświadczenie: Scale Up: 276 start upów, ponad 150 wdrożonych rozwiązań, 120 mln zł w nowej edycji Scale Up; 30 mln zł w pilotażu Poland Prize, Elektro Scale Up, Platformy startowe w Polsce Wschodniej, Pomoc prawna dla startupów;
Dostrzegamy również prawne potrzeby startupów. Prosta Spółka Akcyjna została skrojona na miarę właśnie dla nich;
Ustawa o Fundacji Platforma Przemysłu Przyszłości wejdzie w życie 9 marca 2019 r. Trwają prace organizacyjne nad powołaniem Fundacji;
Ulga IP Box, która stanowi ona końcowe ogniwo wsparcia przedsiębiorców prowadzących prace badawczo-rozwojowe;
Zwolnienie funduszy VC z podwójnego opodatkowania. Udało się znieść obowiązujące od 2014 r. podwójne opodatkowanie dochodów funduszy venture capital dla inwestorów. Od tego roku ASI (alternatywne spółki inwestycyjne) nie zapłacą podatku dochodowego od zysków ze sprzedaży akcji i udziałów. Podatek zostanie zapłacony jedynie przez inwestorów (rozliczany w PIT lub CIT);
W ramach działań kapitałowych wspierane są fundusze inwestycyjne (przez PFR Ventures działający jako fundusz funduszy), które rozpoczynają inwestowanie w startupy. Podpisano już ponad 20 umów z funduszami, docelowo funduszy wspartych przez PFR Venture będzie ok. 50. Działają one w ramach programów Starter, Biznest, KOFFI i Otwarte Innowacje. W większości fundusze te inwestują w startupy niewielkie środki tzw. „zasiewowe”;
Od października 2018 r. funkcjonuje Konstytucja dla Nauki;
Doktoraty Wdrożeniowe – uruchomiono dwie edycje, trzecia w przygotowaniu;
Koncepcja Przemysł+ dotycząca budowania w Polsce Gospodarki opartej o dane, zaprezentowana przez Ministra Cyfryzacji, jest komplementarna do koncepcji Przemysłu 4.0;
Pakiet dla Przemysłów Kreatywnych.

Jak zauważył wicepremier Jarosław Gowin, powołanie Rady ds. Innowacyjności w styczniu 2016 r. będące jednym z pierwszych działań nowego rządu, podkreślało jak istotną rolę do odegrania ma innowacyjność w reformowania kraju.

– Efektem jej działań jest jeden choćby z najbardziej przyjaznych dla innowatorów system podatkowy w Europie, program doktoratów wdrożeniowych czy Konstytucja dla Nauki otwierająca uczelnie i jednostki badawcze na potrzeby społeczeństwa i gospodarki. Jednak nie uważamy naszej misji za zakończoną – świadczy o tym choćby procedowany obecnie projekt ustawy o Funduszu Polskiej Nauki. Będzie to nowy, innowacyjny w polskich warunkach mechanizm finansowania badań naukowych o dużym potencjale komercjalizacyjnym oraz znaczeniu społecznym – powiedział wiceszef rządu.

– Chcemy aby polska gospodarka była konkurencyjna w Europie i na świecie, dlatego z poziomu Ministerstwa Finansów wspieramy działania twórcze i innowacyjne. Przedsiębiorcom prowadzącym badania i rozwój już wcześniej daliśmy możliwość korzystania z tzw. ulgi B+R. W tym roku zrobiliśmy kolejny krok w kierunku wspierania innowacyjnych firm i wprowadziliśmy preferencję, jaką jest IP BOX, czyli opodatkowanie preferencyjną 5% stawką podatkową dochodów uzyskanych z praw własności intelektualnej. Takie zachęty podatkowe służą rozwojowi gospodarki i przyczyniają się do zmian jakościowych w jej strukturze – poinformowała minister finansów prof. Teresa Czerwińska.

Na potrzeby tworzenia w Polsce trwałego ekosystemu innowacyjność efektywnie wykorzystuje się środki europejskie, co podkreślił minister inwestycji i rozwoju Jerzy Kwieciński.

– Największe wsparcie na rozwój innowacji kierujemy do przedsiębiorców w programie Inteligentny Rozwój. Do firm trafiło już ponad 18 mld zł, a niemal drugie tyle zmobilizowali przedsiębiorcy. Wartość innowacyjnych projektów sięga zatem 35 mld zł. Na jakie efekty przekładają się te pieniądze? Wymienię tylko niektóre: 16 tys. miejsc pracy, ponad 330 centrów badawczo-rozwojowych, ponad 2,6 tys. wdrożonych wyników prac B+R i ponad 2 tys. wniosków patentowych. Do tego prawie 18,5 tys. podpisanych zagranicznych kontraktów handlowych.

Z kolei wiceminister cyfryzacji Karol Okoński wspomniał o tworzonej przez rząd strategii rozwoju sztucznej inteligencji.

– Założenia do niej powstawały w procesie szerokich konsultacji z udziałem ponad 100 ekspertów i pozwolą stworzyć czytelną mapę działań wykorzystujących potencjał sztucznej inteligenci w Polsce. Jeżeli mówimy o rozwoju sztucznej inteligencji to nie możemy zapomnieć o otwieraniu danych publicznych. Uruchomiliśmy dane.gov.pl na którym już 120 instytucji opublikowało 11 tysięcy zbiorów danych. Państwo udostępniając je w inteligentnej i zautomatyzowanej formie pomaga wyzwolić kreatywność przedsiębiorców i urzędników – podkreślił wiceminister Karol Okoński.

– Czwarta rewolucja przemysłowa oparta na rozwiązaniach cyfrowych dotyczy również sektora rolno-spożywczego. Postęp naukowy i technologiczny w obszarze robotyzacji, mechanizacji, automatyzacji, magazynowania i wytwarzania energii, rozwój sztucznej inteligencji i gospodarki cyfrowej zmieniają obraz polskiego i międzynarodowego przetwórstwa rolno-spożywczego oraz produkcji rolniczej. Procesy te nie zachodzą w różnym tempie i zakresie w poszczególnych gospodarstwach rolnych, i zakładach przetwórstwa. Dzieje się tak z różnych przyczyn, w tym również ekonomicznych. Postęp oparty na rozwiązaniach cyfrowych może też sprzyjać wymianie pokoleniowej w rolnictwie. MRiRW włącza się w działania całego rządu na rzecz wspierania wdrażania i powstawania innowacji między innymi w ramach realizacji PROW 2014-2020 – powiedział wiceminister rolnictwa i rozwoju wsi Ryszard Zarudzki.

Innowacyjna agenda rządu będzie realizowana na pełnych obrotach do końca kadencji. W sferze gospodarczej przewidziano m.in.:

Zakończenie prac nad wizją strategiczną w obszarze m.in. Polityki innowacyjności - Strategia Produktywności;
Zaprojektowanie instrumentów nowej polityki spójności;
Zaprojektowanie programów ministra na 2019 rok i rozpoczęcie ich wdrażania;
Wsparcie sieci Ośrodków Innowacji Cyfrowych (DIH);
Zakończenie prac nad dwoma nowelizacjami Prawa własności przemysłowej i sprawne wdrożenie w UP RP;
Przyjęcie Mapy drogowej rozwoju sztucznej inteligencji (AI);
Uruchomienie programu Szkoły dla Innowatora – projektu służącemu kształtowaniu kompetencji. proinnowacyjnych wśród dzieci;
Uruchomienie kolejnej edycji pilotażu Dobry Pomysł 2.0 (citizens science);
Rozszerzenie listy Krajowych Klastrów Kluczowych (nowy konkurs zostanie uruchomiony w marcu)
i zaprojektowanie nowych instrumentów dla klastrów (trwają prace grupy roboczej;
Uruchomienie projektów H2PL, otoGoz, Hyperloop.