Pojęcie mieszkaniowego zasobu gminy definiuje art. 2 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2023 r. poz. 725), dalej u.o.p.l. Zgodnie z tą definicją do mieszkaniowego zasobu gminy należą lokale służące do zaspokajania potrzeb mieszkaniowych, stanowiące własność gminy lub jednoosobowych spółek gminnych, którym gmina powierzyła realizację zadania własnego w zakresie zaspokajania potrzeb mieszkaniowych wspólnoty samorządowej, z wyjątkiem społecznych inicjatyw mieszkaniowych, oraz lokale pozostające w posiadaniu samoistnym tych podmiotów.

Przepis ten jednoznacznie wyłącza z mieszkaniowego zasobu gminy lokale stanowiące własność społecznych grup mieszkaniowych (TBS) i jednocześnie precyzuje jakie lokale wchodzą w skład mieszkaniowego zasobu gminy - mogą to być wyłącznie lokale stanowiące własność gminy lub jednoosobowych spółek gminy, którym gmina powierzyła realizację zadania własnego w zakresie zaspokajania potrzeb mieszkaniowych społeczności lokalnej. Zatem w drugim przypadku musi to być więc jednoosobowa spółka gminy (aby wyeliminować przypadki, gdy gmina ma jedynie udział w spółce) oraz celem tej spółki musi być zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych wspólnoty samorządowej.

Lokale stanowiące własność społecznych inicjatyw mieszkaniowych/towarzystw budownictwa społecznego nie wchodzą zatem w skład mieszkaniowego zasobu gminy, niezależnie od spełniania ww. kryterium jednoosobowej spółki gminy. Ma to istotne znaczenie ze względu na to, iż do lokali wchodzących w skład mieszkaniowego gminy stosuje się przepisy dotyczące zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy, a więc lokale te przeznaczone są dla osób o niskich dochodach i cechuje je niski czynsz.

Zatem gminy mogą realizować politykę mieszkaniową w celu zaspokajania potrzeb mieszkaniowych osób najuboższych wykorzystując własny zasób oraz zasób, którym władają tak, jak właściciele, a także mogą powierzyć realizację tego zadania własnego utworzonej przez siebie jednoosobowej spółce prawa handlowego (za wyjątkiem spółki utworzonej z udziałem społecznych inicjatyw mieszkaniowych/towarzystw budownictwa społecznego).

Decyzja o wydzieleniu w mieszkaniowym zasobie gminy lokali, których najem będzie związany ze stosunkiem pracy, należy do gminy i podyktowana jest chęcią skłonienia do zamieszkania i świadczenia pracy na jej terenie przez osoby istotne z punktu widzenia potrzeb gminy, np. pracowników służby zdrowia, nauczycieli, czy specjalistów z innych dziedzin wykonujących pracę w podmiotach istotnych dla funkcjonowania gminy. Umowa najmu lokalu związanego ze stosunkiem pracy zawierana jest na czas jego trwania, o ile gmina wydzieliła w swoim zasobie taką kategorię lokali - art. 5 ust. 2 u.o.p.l. Zasady wynajmowania lokali, których najem związany jest ze stosunkiem pracy, powinna określać przyjęta przez radę gminy uchwała w sprawie zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy, w tym zasad i kryteriów wynajmowania lokali, których najem jest związany ze stosunkiem pracy, jeżeli w mieszkaniowym zasobie gminy wydzielono lokale przeznaczone na ten cel (art. 21 ust. 1 pkt 2 u.o.p.l.).

Oznacza to, iż gmina dla kategorii lokali, których najem związany jest ze stosunkiem pracy, może określić odmienne kryteria najmu niż dla pozostałych lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy.

Zgodnie z art. 4a u.o.p.l. gmina zobowiązana jest sporządzić zestawienie danych dotyczących czynszu najmu lokali mieszkalnych nienależących do publicznego zasobu mieszkaniowego, położonych na jej obszarze lub części. Sporządzając to zestawienie gmina wykorzystuje dane własne, dane przekazane przez właścicieli i lokatorów oraz organizacje ich zrzeszające, a także dane pochodzące z innych źródeł.

Brak jest jednak możliwości pozyskania danych na temat stawek czynszu od urzędów skarbowych, ponieważ posiadają one wyłącznie dane na temat kwot przychodu podatników osiągniętych z tytułu najmu lokali mieszkalnych i opłacanego z tego tytułu podatku. Natomiast urzędy skarbowe nie posiadają danych na temat stawek czynszu za najem lokali mieszkalnych należących do podatników. Z tego względu brak jest uzasadnienia do wprowadzenia zmian w przepisach dotyczących funkcjonowania lustra czynszowego w zakresie wykorzystywania danych o stawkach czynszu, gdyż urzędy skarbowe takich danych nie posiadają.

Z przepisów u.o.p.l. jednoznacznie wynika, że lokale wchodzące w skład mieszkaniowego zasobu gminy należą do publicznego zasobu mieszkaniowego, w związku z tym strony stosunku najmu lokalu wchodzącego w skład mieszkaniowego zasobu gminy nie mogą w umowie ustalać odmiennie praw i obowiązków stron najmu niż zostało to uregulowane w art. 6a–6e u.o.p.l. Tego rodzaju postanowienia umowne pozostawałyby w sprzeczności z bezwzględnie obowiązującymi przepisami u.o.p.l. - art. 6a–6e ustawy mają charakter bezwzględnie obowiązujący w odniesieniu do najmu lokali wchodzących w skład publicznego zasobu mieszkaniowego. Przepisy te mają na celu jasne określenie praw i obowiązków stron umowy w zasobie publicznym, w szczególności wskazują na kim spoczywa obowiązek dokonania remontów lokali, w celu zapewnienia ochrony lokatorom (osobom o niskich dochodach), których częstokroć nie stać na wykonanie remontu lokalu na własny koszt. Uprawnionymi do wynajęcia lokalu z mieszkaniowego zasobu gminy są osoby o niskich dochodach, w związku z tym mało prawdopodobne jest, aby takie osoby miały możliwości wykonania remontu lokalu na własny koszt. Wprowadzenia zmiany w zakresie praw i obowiązków stron umowy najmu lokalu wchodzącego w skład publicznego zasobu mieszkaniowego mogłoby prowadzić do przerzucania przez gminy obowiązków remontowych na najemców. Z tego względu wyłącznie dla lokali niewchodzących w skład publicznego zasobu mieszkaniowego strony mogą ustalić odmienny zakres praw i obowiązków niż określony w art. 6a–6e u.o.p.l.

W odniesieniu do najmu lokali niechodzących w skład publicznego zasobu mieszkaniowego przepisy art. 6a–6e u.o.p.l. mają charakter dyspozytywny. Oznacza to, że strony tego stosunków najmu mogą co do zasady regulacje zawarte w tych przepisach w umowie zmodyfikować albo nawet wyłączyć ich stosowanie. Jeśli postanowienia umowy nie będą określały zakresu praw i obowiązków stron najmu, wówczas są związane przepisami art. 6a–6e u.o.p.l.

Podstawę prawną do ubiegania się o obniżkę czynszu dla najemców zasobu publicznego o niskich dochodach stanowią przepisy u.o.p.l. Zgodnie z art. 7 ust. 2 u.o.p.l. do kompetencji właściciela publicznego zasobu mieszkaniowego należy decyzja o zastosowaniu obniżki czynszu. W przypadku gminy, uprawnienia właściciela lokalu wykonuje organ wykonawczy gminy (wójt, burmistrz lub prezydent miasta). Natomiast rada gminy, na podstawie art. 21 ust. 2 pkt 4 u.o.p.l.¹, jest uprawniona do określenia zasad polityki czynszowej oraz warunków obniżania czynszu. Zatem organ stanowiący gminy może postanowić w szczególności o przesłankach obniżenia czynszu, o wysokości obniżek czynszu oraz o zróżnicowaniu obniżki w zależności od wysokości dochodu gospodarstwa domowego najemcy. Zgodnie z art. 7 ust. 2 u.o.p.l. obniżki takie mogą być udzielane najemcom, których średni dochód w przeliczeniu na członka gospodarstwa domowego nie przekracza poziomu określonego w uchwale organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego lub zarządzeniu wojewody. Kwota obniżki powinna być zróżnicowana w zależności od wysokości dochodu gospodarstwa domowego najemcy. Stosownie do art. 7 ust. 3 u.o.p.l. obniżki, o których mowa w ust. 2, udziela się najemcy na okres 12 miesięcy. W przypadku, gdy utrzymujący się niski dochód gospodarstwa domowego to uzasadnia, właściciel na wniosek najemcy może udzielać obniżek czynszu na kolejne okresy dwunastomiesięczne.

Natomiast odrębną podstawę do ubiegania się o wsparcie w ponoszeniu opłat mieszkaniowych stanowi ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1335), dalej u.d.m. O dodatek mieszkaniowy mogą ubiegać się osoby, które posiadają tytuł prawny do lokalu mieszkalnego (np. najemcy lokali mieszkalnych, ewentualnie oczekują na przyznane im przez sąd im prawo do najmu socjalnego) oraz spełnią kryteria dochodowe i powierzchniowe określone w u.d.m. Kryteria dochodowe przewidziane w u.d.m. są jednakowe dla wszystkich, bez względu na to, czy o dodatek ubiega się np. najemca, czy właściciel mieszkania, podobnie jak kryteria powierzchniowe. Kryteria te ustalone są w ten sposób, aby pomoc finansowa w postaci dodatku mieszkaniowego kierowana była do osób najbardziej potrzebujących. Dodatek przysługuje osobom, które nie są w stanie pokryć wydatków związanych z utrzymaniem zajmowanego mieszkania. Zgodnie z art. 7 ust. 5 u.d.m. dodatek mieszkaniowy przyznaje się na okres 6 miesięcy, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po dniu złożenia wniosku.

W związku z powyższym najemca lokalu gminnego może ubiegać się zarówno o dodatek mieszkaniowy, w oparciu o przepisy u.d.m., jak i o obniżkę czynszu dla tzw. najemców o niskich dochodach, w oparciu o przepisu u.o.p.l.

¹ Przepis ten zobowiązuje gminę do uchwalenia wieloletniego programu gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy, który powinien obejmować w szczególności zasady polityki czynszowej oraz warunki obniżania czynszu.

W u.o.p.l. ustawodawca nie przyznaje ochrony osobom, które nie przestrzegają podstawowych zasad korzystania z lokalu czy też innych wspólnych urządzeń lub części budynku (uciążliwym lokatorom). Przepis art. 11 ust. 2 pkt 1 u.o.p.l. przewiduje możliwości rozwiązania umowy najmu z powodu uciążliwego korzystania z innych lokali oraz części wspólnych. Zgodnie z tym przepisem wynajmujący (właściciel) może wypowiedzieć najem, gdy lokator pomimo pisemnego upomnienia nadal używa lokalu w sposób sprzeczny z umową lub niezgodnie z jego przeznaczeniem, zaniedbuje obowiązki dopuszczając do powstania szkód, lub niszczy urządzenia przeznaczone do wspólnego korzystania przez mieszkańców albo wykracza w sposób rażący lub uporczywy przeciwko porządkowi domowemu, czyniąc uciążliwym korzystanie z innych lokali. Wypowiedzenie umowy najmu powinno być pod rygorem nieważności dokonane na piśmie oraz określać przyczynę wypowiedzenia.

Ponadto zgodnie art. 13 ust. 1 u.o.p.l. jeżeli lokator wykracza w sposób rażący lub uporczywy przeciwko porządkowi domowemu, czyniąc uciążliwym korzystanie z innych lokali w budynku, inny lokator lub właściciel innego lokalu w tym budynku może wytoczyć powództwo o rozwiązanie przez sąd stosunku prawnego uprawniającego do używania lokalu i nakazanie jego opróżnienia.

Zakończenie umowy najmu lokalu pociąga za sobą obowiązek zwrotu przedmiotu najmu wynajmującemu. Istotą rolę odgrywa sporządzony przez strony umowy protokół zdawczo-odbiorczy, która pozwala ocenić, jaki jest stan techniczny lokalu przy zwrocie. Zgodnie z art. 6c u.o.p.l. przed wydaniem lokalu najemcy sporządzany jest przez strony protokół zdawczo-odbiorczy określający stan techniczny lokalu oraz stopień zużycia jego wyposażenia. Protokół stanowi podstawę rozliczeń przy zwrocie lokalu. Protokół zdawczo-odbiorczy jest dokumentem załączanym do umowy najmu i ma na celu zabezpieczenie interesów zarówno wynajmującego, jak i najemcy. W przypadku lokali komunalnych jego sporządzenie jest obowiązkowe. Protokół zdawczo-odbiorczy powinien być sporządzony w dniu przekazania mieszkania najemcy i ponownie w dniu oddania mieszkania wynajmującemu. Sporządzenie protokołu jest ważne dla stron umowy najmu, ponieważ zyskują one pełną informację na tematu stanu technicznego lokalu, jego wyposażenia oraz stanu rozliczeń na przykład z dostawcami mediów. Protokół pozwala stronom ustalić jakich napraw lokal wymaga, a także które z tych napraw obciążają najemcę, a które wynajmującego. Służy on jednak przede wszystkim dokonaniu rozliczeń przy zwrocie lokalu.

Osoby, które dokonały zajęcia lokalu bez tytułu prawnego, nie korzystają z ochrony przewidzianej w art. 14 u.o.p.l., tj. orzekania przez sąd o uprawnieniu do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu.  W stosunku do takich osób sąd może jedynie w przypadkach szczególnie uzasadnionych  w świetle zasad współżycia społecznego orzec o przyznaniu prawa do lokalu w ramach najmu socjalnego na podstawie art. 17 ust. 1a u.o.p.l.

Jednocześnie zgodnie art. 17 ust. 1 u.o.p.l. przepisów art. 14 (orzekanie przez sąd o uprawnieniu do lokalu w ramach najmu socjalnego) i art. 16 (zakaz wykonywania eksmisji w okresie zimowym) nie stosuje się, gdy powodem opróżnienia lokalu jest stosowanie przemocy w rodzinie lub wykraczanie w sposób rażący lub uporczywy przeciwko porządkowi domowemu, albo niewłaściwe zachowanie czyniące uciążliwym korzystanie z innych lokali w budynku albo gdy zajęcie lokalu nastąpiło bez tytułu prawnego. Natomiast art. 17 ust. 1a u.o.p.l. przewiduje, że sąd może orzec o uprawnieniu do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu wobec osoby, która dokonała zajęcia lokalu bez tytułu prawnego, jeżeli przyznanie tego uprawnienia byłoby w świetle zasad współżycia społecznego szczególnie usprawiedliwione.

Podsumowując, prawo do lokalu w ramach najmu socjalnego nie przysługuje osobie, która dokonała zajęcia lokalu bez tytułu prawnego i wobec której sąd nakazał opróżnienie lokalu. Jednak sąd może w wyjątkowej sytuacji orzec o przyznaniu prawa do najmu socjalnego wobec osoby, która dokonała zajęcia lokalu bez tytułu prawnego, jeżeli przyznanie tego uprawnienia byłoby w świetle zasad współżycia społecznego szczególnie usprawiedliwione. Tym samym do wyłącznej właściwości sądu została oddana decyzja o wyjątkowym przyznaniu prawa do najmu socjalnego wobec osób, które dokonały zajęcia lokalu bez tytułu prawnego.

Ministerstwo Sprawiedliwości nie wyraziło zgody na wprowadzenie rozwiązania, zgodnie z którym gmina mogłaby wystąpić o zgodę do Ministra Sprawiedliwości na wielokrotne, nieograniczone w czasie wyszukiwanie ksiąg wieczystych w centralnej bazie danych ksiąg wieczystych w celu zweryfikowania czy osobie ubiegającej się o najem mieszkania od gminy, jak również najemcy takiego lokalu, przysługuje tytuł prawny do innego lokalu położonego w tej samej lub pobliskiej miejscowości (uprawnienie takie dla gmin miało być ograniczone do zakresu realizacji zadania własnego związanego z tworzeniem warunków do zaspokajania potrzeb mieszkaniowych wspólnoty samorządowej).

Obowiązujące przepisy przyznają możliwość uzyskania informacji o numerze księgi wieczystej tylko podmiotom enumeratywnie wymienionym w art. 364 ust. 8 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (Dz.U. z 2023 r. poz. 1984), dalej: u.k.w.h. W tym przypadku niezbędnym elementem wyszukania księgi wieczystej jest złożenie wniosku do Ministra Sprawiedliwości o wyrażenie zgody na wielokrotne, nieograniczone w czasie wyszukiwanie ksiąg wieczystych w centralnej bazie danych ksiąg wieczystych oraz wykazanie, że taka informacja jest niezbędna do realizacji zadań ustawowych wynikających z konkretnych przepisów prawa.

Uprawnionymi do uzyskania informacji o numerze księgi wieczystej są zatem podmioty realizujące uprawnienia przysługujące państwu, skonkretyzowane w normach szczególnych, np. w celu odszukania składników majątku dłużnika w sądowym postępowaniu egzekucyjnym. Możliwość wyszukiwania ksiąg wieczystych udostępnia się wskazanym podmiotom, o ile jest im to niezbędne do realizacji ich zadań ustawowych, np. sądom, prokuraturze, organom kontroli skarbowej, organom celnym, administracyjnym organom egzekucyjnym, organom podatkowym, komornikom sądowym, Policji, Najwyższej Izbie Kontroli, Straży Granicznej, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Centralnemu Biuru Antykorupcyjnemu, Służbie Kontrwywiadu Wojskowego, Służbie Wywiadu Wojskowego, centralnym organom administracji rządowej.

Reasumując, obowiązujące przepisy nie dają podstawy do bezpośredniego wystąpienia przez gminę lub najemcę (lub osobę ubiegającą się o zawarcie umowy najmu) o udzielenie informacji o nieruchomościach na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Katalog podmiotów uprawnionych do wyszukiwania ksiąg wieczystych jest zamknięty i żaden indywidualny interes prawny nie może uzasadniać wyrażenia zgody na wyszukiwanie ksiąg wieczystych innym podmiotom aniżeli wymienione wprost w art. 364 ust. 8. u.k.w.h. Wymieniony wyżej artykuł nie wskazuje gmin wśród podmiotów uprawnionych do wystąpienia o zgodę do Ministra Sprawiedliwości na wielokrotne, nieograniczone w czasie wyszukiwanie ksiąg wieczystych w centralnej bazie danych ksiąg wieczystych i ogranicza uprawnienie, jakim jest dostęp do zasobów centralnej bazy danych ksiąg wieczystych polegający na możliwości wyszukiwania ksiąg wieczystych według konkretnego, zdefiniowanego kryterium wyszukania (np. adresu nieruchomości, danych osobowych właściciela).

Odnośnie do proponowanego przez gminy rozwiązania dotyczącego przedstawiania przez kandydatów na najemców lokalu mieszkalnego, należącego do gminnego zasobu mieszkaniowego, o wydanie przez Centralną Informację Ksiąg Wieczystych zaświadczenia o nieruchomościach stanowiących jego własność/współwłasność, należy wyjaśnić, iż na mocy art. 364 ust. 3. u.k.w.h. Centralna Informacja wydaje na wniosek odpisy ksiąg wieczystych, wyciągi z ksiąg wieczystych oraz zaświadczenia o zamknięciu ksiąg wieczystych. Centralna Informacja nie wydaje żadnej innej pisemnej informacji o nieruchomościach. Forma zaświadczenia zastrzeżona jest tylko dla informacji o zamknięciu księgi wieczystej. Żaden przepis prawa nie obliguje Centralnej Informacji do wyszukania numeru ksiąg wieczystych prowadzonych dla nieruchomości dla podmiotów (organów) innych niż wymienione w art. 364 ust. 8. u.k.w.h.

W opinii MRiT rozwiązaniem problemu wyszukiwania nieruchomości należących do najemców lub osób ubiegających się o zawarcie umowy najmu lokalu z gminnego zasobu mieszkaniowego w celu umożliwienia zweryfikowania przez gminę, czy osobom tym przysługuje tytuł prawny do innego lokalu położonego w tej samej lub pobliskiej miejscowości, jest możliwość skorzystania z art. 24 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2023 r. poz. 1752, z poźn. zm.), dalej p.g.k. Art. 24 ust. 5 p.g.k. wskazuje krąg podmiotów uprawnionych do dostępu do danych osobowych właścicieli (osób władających) ujawnionych w ewidencji gruntów i budynków oraz podmiotów uprawnionych do otrzymania wypisów z operatu ewidencyjnego, zawierających takie dane osobowe, wprowadzając jednocześnie ograniczenie formalnej jawności rejestru. Przepis ten określa, że dostęp do danych osobowych właścicieli (osób władających) jest możliwy tylko na żądanie właścicieli oraz osób i jednostek organizacyjnych władających gruntami, budynkami lub lokalami, których dotyczy udostępniany zbiór danych lub wypis, organów administracji publicznej albo podmiotów niebędących organami administracji publicznej realizujących, na skutek powierzenia lub zlecenia przez organ administracji publicznej, zadania publiczne związane z gruntami, budynkami lub lokalami, których dotyczy udostępniany zbiór danych lub wypis, oraz innych podmiotów, które mają interes prawny w tym zakresie. Oznacza to, iż każdy kto ma interes prawny związany z gruntami, budynkami lub lokalami w związku z koniecznością potwierdzenia określonych faktów lub stanu prawnego, może żądać wydania przez starostę zaświadczenia z ewidencji gruntów i budynków bądź wypisu z ewidencji gruntów i budynków. W orzecznictwie podkreśla się, że uzyskanie informacji zawierających dane osobowe jest uzależnione od wykazania własnego, indywidualnego interesu prawnego uzasadniającego ich wydanie. Kategoria interesu prawnego jest kategorią materialnoprawną i dlatego w celu wykazania takiego interesu należy wskazać przepis prawa materialnego zobowiązujący organ do wydania dokumentu lub uprawniający wnioskującego do jego otrzymania (vide: wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego: z 10 marca 2010 r., I OSK 734/2009, oraz z 20 stycznia 2009 r., I OSK 228/2008). Dostęp do danych osobowych dla podmiotów niewymienionych w art. 24 ust. 5 pkt 1 i 2 p.g.k. jest zatem uzależniony od istnienia interesu prawnego związanego z gruntami, budynkami lub lokalami będącymi przedmiotem wypisu.

Tym samym dane z ewidencji gruntów i budynków mogłyby być przydatne do weryfikacji przez gminę wiarygodności informacji i danych zawartych w złożonym przez najemcę lub osobę ubiegającą się o pomoc mieszkaniową oświadczeniu o nieposiadaniu tytułu prawnego do innego lokalu położonego w tej samej lub pobliskiej miejscowości. W związku z powyższym rozważane jest - w przypadku uzasadnionych wątpliwości co do wiarygodności informacji i danych zawartych w złożonym oświadczeniu - wprowadzenie jednoznacznej ustawowej podstawy materialnoprawnej dotyczącej możliwości żądania przez gminę od najemcy lub osoby ubiegającej się o pomoc mieszkaniową przedstawienia zaświadczenia od właściwego starosty o niefigurowaniu przez te osoby oraz członków ich gospodarstwa domowego w ewidencji gruntów i budynków jako właściciel lub współwłaściciel lokalu mieszkalnego, położonego w tej samej lub pobliskiej miejscowości.

Niewykonanie obowiązku przedstawienia oświadczenia o nieposiadaniu tytułu prawnego do innego lokalu położonego w tej samej lub pobliskiej miejscowości (pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywego zeznania) przez osobę ubiegającą się o pomoc mieszkaniową skutkuje odmową zwarcia umowy najmu lokalu z gminnego zasobu mieszkaniowego. Zgodnie bowiem z art. 21b ust. 6 u.o.p.l. gmina odmawia zawarcia umowy najmu albo podnajmu lokalu albo najmu socjalnego lokalu w przypadku niezłożenia oświadczenia o nieposiadaniu tytułu prawnego do innego lokalu położonego w tej samej lub pobliskiej miejscowości. Natomiast u.o.p.l. nie przewiduje konsekwencji w postaci możliwości wypowiedzenia umowy najmu w przypadku niezłożenia takiego oświadczenia przez najemcę lokalu gminnego.

W związku z powyższym w przypadku podjęcia prac legislacyjnych nad zmianami w u.o.p.l. wprowadzony zostanie przepis, który będzie umożliwiał gminie wypowiedzenie umowy najmu w przypadku nieprzedstawienia przez najemcę powyższego oświadczenia. Konsekwencją tej zmiany będzie doprecyzowanie art. 11 u.o.p.l. w zakresie zaliczenia do przesłanek wypowiedzenia także braku wywiązania się przez najemcę z obowiązku dostarczenia wskazanego oświadczenia.