Usprawnienie działania i doprecyzowanie zakresu zadań – to główne cele nowelizacji ustawy o Polskiej Agencji Kosmicznej (PAK), którą przyjęła dziś Rada Ministrów. PAK, jako agencja wykonawcza, ma wspierać przemysł kosmiczny, użytkowanie przestrzeni kosmicznej, rozwój technik kosmicznych, w tym inżynierii satelitarnej, a także badania i wykorzystywanie ich wyników do celów użytkowych, gospodarczych, obronnych i bezpieczeństwa państwa.

W lutym 2017 roku weszła w życie Polska Strategia Kosmiczna, która jest elementem Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju. Aby umożliwić efektywne i skuteczne wdrożenie Polskiej Strategii Kosmicznej, konieczne jest wsparcie operacyjne i techniczne ze strony Polskiej Agencji Kosmicznej.

"Stabilna współpraca między nauką a przemysłem, rozwój innowacyjnych technologii i wspieranie współpracy zagranicznej w celu rozwoju sektora kosmicznego i jego wpływu na wzrost konkurencyjności polskiej gospodarki, to główne przyczyny powstania Polskiej Strategii Kosmicznej. Zmiany, które wprowadzi nowelizacja ustawy o Polskiej Agencji Kosmicznej, mają sprawić, że proces ten będzie możliwie najszybszy a działania maksymalnie precyzyjne" – powiedziała minister przedsiębiorczości i technologii Jadwiga Emilewicz.

Najważniejsze zadania PAK to:

• zapewnianie wsparcia eksperckiego i wiedzy technologicznej innym organom administracji publicznej zaangażowanym w działalność kosmiczną;
• opracowanie i wdrażanie Krajowego Programu Kosmicznego, który ma być jednym z kluczowych instrumentów realizacji Polskiej Strategii Kosmicznej;
• prowadzenie działań informacyjnych i promocyjnych dotyczących polskiego sektora kosmicznego w kraju i za granicą;
• wspieranie edukacji i kształcenia specjalistów związanych z badaniem kosmosu;
• wykonywanie zadań z obszaru obronności i bezpieczeństwa państwa na potrzeby Ministerstwa Obrony Narodowej i innych organów administracji rządowej.

Co istotne, Agencja będzie udzielać niefinansowego wsparcia. Będzie ono przewidziane dla: osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej, przedsiębiorców, stowarzyszeń, a także partnerów społecznych i gospodarczych (organizacji pracodawców, związkowych).

Wsparcie będzie udzielane na szkolenia, doradztwo, udział w targach, misjach gospodarczych oraz innych wydarzeniach (konferencjach, seminariach, warsztatach). Chodzi o doradztwo w dziedzinie użytkowania przestrzeni kosmicznej i udziale w europejskim procesie harmonizacji technologii kosmicznych i satelitarnych. Agencja będzie wspierać promocję polskiej gospodarki i myśli naukowej na arenie międzynarodowej. Wsparcie obejmie także działalność informacyjną i promocyjną jak również projekty edukacyjne.

Po zmianach Polska Agencja Kosmiczna będzie podlegać ministrowi właściwemu ds. gospodarki, który od ponad 10 lat jest ministrem wiodącym dla polskiej polityki kosmicznej i ma koordynować działania związane z wykonaniem Polskiej Strategii Kosmicznej.

"Zaproponowane w nowelizacji zmiany są m.in. związane z dostosowaniem nadzoru nad PAK do praktyki europejskiej, a w szczególności tych państw, które są członkami Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA). Zwykle to właśnie minister właściwy ds. gospodarki/przemysłu lub nauki/badań koordynuje politykę kosmiczną" – powiedział Marcin Ociepa, wiceminister przedsiębiorczości i technologii odpowiedzialny za projekt ustawy.

Zgodnie z nowelizacją ustawy zmieni się także siedziba centrali PAK i zostanie ona przeniesiona z Gdańska do Warszawy. Jest to pewnego rodzaju usankcjonowanie stanu faktycznego, ponieważ większość etatów Polskiej Agencji Kosmicznej dotyczy osób wykonujących pracę w siedzibie dotychczasowego Oddziału Terenowego w Warszawie. Istotne są także kwestie logistyczne związane z realizacją bieżących zadań. Chodzi o konieczność stałej współpracy Agencji z ministerstwami i urzędami centralnymi, jak również utrzymywanie kontaktów międzynarodowych. Również większość podmiotów polskiego sektora kosmicznego jest skupiona w województwie mazowieckim.

Agencja zachowa możliwość posiadania oddziałów terenowych. Centralę w Gdańsku będzie można przekształcić w oddział – w tym mieście jest odpowiednia infrastruktura i wzrosło zainteresowanie tematyką kosmiczną, a zwłaszcza wspieraniem edukacji w tej dziedzinie. Ze względu na bliskość Doliny Lotniczej i możliwość współpracy z Ukrainą utrzymany zostanie oddział PAK w Rzeszowie.