Nasze programy mieszkaniowe już niedługo sprawią, że dla wielu Polaków sen o własnym mieszkaniu może stać się rzeczywistością. Ale zdajemy sobie sprawę, że nawet ze wsparciem państwa wiele rodzin na własne cztery kąty nadal nie będzie mogło sobie pozwolić. W takich przypadkach rozwiązaniem są lokale powstające w ramach Towarzystw Budownictwa Społecznego i Społecznych Inicjatyw Mieszkaniowych, których działalność także wspieramy

– informuje minister rozwoju i technologii Waldemar Buda.

Bezzwrotne wsparcie budownictwa z Funduszu Dopłat to instrument, który zwiększa liczbę lokali mieszkalnych przeznaczonych dla osób o niskich i przeciętnych dochodach oraz zagrożonych wykluczeniem społecznym. Źródłem jego finansowania są środki pochodzące z budżetu państwa, których dysponentem jest Minister Rozwoju i Technologii. Bezzwrotnych grantów udziela Bank Gospodarstwa Krajowego.

IV runda dofinansowań: TBS-y i SIM-y

W obecnej edycji programu (na 2023 rok) dotacje zostały przyznane kolejnym 7. gminom. Dzięki 63,5 mln zł bezzwrotnego wsparcia w całej Polsce powstaną 494 nowe mieszkania w ramach utworzonych przez JST Towarzystw Budownictwa Społecznego oraz Społecznych Inicjatyw Mieszkaniowych (w przypadku lokali budowanych przez TBS-y i SIM-y kwota dotacji państwa może wynieść do 35 proc. kosztów).

Dzięki tym inwestycjom szansę na wynajem lokalu na preferencyjnych warunkach otrzymają ci, których nie stać na wynajem mieszkania na rynkowych zasadach, a ze względu na wysokość dochodów lokale socjalne im nie przysługują. Mieszkania wynajmowane przez TBS-y i SIM-y mają czynsze o nawet 30-50 proc. niższe w stosunku do wynajmu komercyjnego.

Beneficjenci z pozytywnymi decyzjami to:

• gmina miasto Augustów (60 nowych mieszkań w budynku przy ul. Komunalnej),
• miasto Chorzów (112 nowych mieszkań, ul. Michałkowicka),
• gmina miejska Dzierżoniów (32 nowe mieszkania, ul. Sowiogórska 2),
• gmina Jawor (36 nowych mieszkań, ul. Mickiewicza 45),
• gmina Opole (138 nowych mieszkań, ul. Wrocławska),
• gmina Strzegom (88 nowych mieszkań, ul. Parkowa),
• gmina miejska Świdnica (28 nowych mieszkań, ul. Leśna).

Przyznane dotychczas środki

Budżet rządowego programu wsparcia budownictwa socjalnego i komunalnego na 2023 r. to 1,65 mld zł. Z tego już 923 mln zł zostało rozdysponowane dla gmin, miast, spółek miejskich i gminnych, organizacji pozarządowych na budowę nowych obiektów czy remonty istniejących już budynków i pustostanów. W sumie to 89 instytucji.

Powstanie 4 391 nowych lub całkowicie wyremontowanych lokali mieszkalnych, 167 miejsc w schroniskach dla bezdomnych i 100 noclegowniach. Pozostałe środki z programu, mogą być przeznaczone m.in. na tworzenie lokali mieszkalnych na wynajem, na kupno lokali mieszkalnych, mieszkań zakładowych, infrastrukturę społeczną lub techniczną.

Zmiany w programie

W 2021 r. w życie wszedł tzw. społeczny pakiet mieszkaniowy, w ramach którego m.in. znacznie zwiększono dofinansowanie dla gmin z Funduszu Dopłat oraz wprowadzono rozwiązania ułatwiające gminom tworzenie Społecznych Inicjatyw Mieszkaniowych, wspierających realizację lokalnej polityki mieszkaniowej (w tym podniesiono finansowe wsparcie do nawet 80 proc.).

W 2022 r. MRiT wprowadziło w programie kolejne zmiany, które spowodowały znaczne zwiększenie skali działania programu. To m.in.:

• Możliwość zwiększenia wsparcia w trakcie realizacji inwestycji nawet o 20 proc., co jest niezmiernie ważne w sytuacji rosnących cen materiałów i kosztów wykonania robót.
• Brak konieczności angażowania własnych środków gminy już na starcie budowy.

Efekty naszych działań

Cały czas oddawane są nowe mieszkania, których budowa rozpoczęła się w ostatnich dwóch latach. W całym kraju samorządy, spółki zależne i organizacje pożytku publicznego otrzymały w latach 2021-2022 finansowe wsparcie na utworzenie 12,6 tys. mieszkań, z czego:

• 8664 stanowiły lokale komunalne,
• 3790 to mieszkania społeczne czynszowe,
• 114 mieszkania chronione.

Powstaną również 154 miejsca w schroniskach dla osób bezdomnych oraz 105 miejsc w noclegowniach i ogrzewalniach. Łączna kwota przyznanego dofinasowania z Funduszu tylko w latach 2021 i 2022 wyniosła ok. 2,2 mld zł. Dla porównania w 2014 r. zakwalifikowano do finansowego wsparcia jedynie 121 wniosków, a suma dofinansowania ledwie przekroczyła 81 mln zł. Rok później zakwalifikowano 163 wnioski (dofinansowanie 116,5 mln zł).