Rząd kontynuuje prace nad ustawą o wspieraniu termomodernizacji i remontów 

Środki z Funduszu Termomodernizacji i Remontów dotrą do większej liczby odbiorców. Rozszerzony zostanie zakres prac, na które można otrzymać wsparcie. Nowe przepisy w istotny sposób przyczynią się do zmniejszenia ubóstwa energetycznego. Rząd pomoże poprawić jakość życia ok. 12 mln Polaków mieszkających w blokach z wielkiej płyty. Dofinansowanie będzie można otrzymać też na ocieplenie budynków, podłączenie do sieci cieplnej oraz na zamontowanie mini instalacji odnawialnych źródeł energii, takich jak m.in. panele fotowoltaiczne. Dziś projekt noweli przyjęła Rada Ministrów.

Projekt ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów został umieszczony w nowym wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów.

Ustawa premiuje inwestycje prowadzące do gruntownej poprawy charakterystyki energetycznej budynków. Celem jest zwiększenie liczby takich przedsięwzięć, a docelowym efektem, ograniczenie ubóstwa energetycznego oraz zmniejszenie zanieczyszczeń pochodzących z przestarzałych systemów ogrzewania w budynkach – mówi minister rozwoju Jadwiga Emilewicz. – To kolejna cegiełka w walce o lepszą jakość powietrza i promowanie „zielonej energii” – wskazuje.

Główne rozwiązania

Wsparcie dla właścicieli budynków powstałych w technologii prefabrykowanej wielkopłytowej

Zostanie ono przeznaczone na wzmocnienie połączeń między warstwą fakturową a warstwą konstrukcyjną w płytach wielowarstwowych za pomocą metalowych kotew. Dodatkowa premia będzie przyznawana w przypadku prowadzenia przez inwestora prac termomodernizacyjnych, a jej wartość będzie stanowiła 50% kosztów zakupu i montażu kotew. Przeprowadzenie takich robót zwiększa bezpieczeństwo użytkowania budynków z płyt prefabrykowanych, zwłaszcza w sytuacji gdy montowane są nowe warstwy ocieplenia stanowiące dodatkowe obciążenie dla łączników będących elementami płyty wielowarstwowej.

Choć montaż kotew nie wpływa na poprawę izolacyjności ścian, to proces ocieplania budynku, który jest wspierany z pieniędzy publicznych, może wiązać się z dodatkowymi kosztami. Połączenie wsparcia na termomodernizację ze wsparciem na montaż łączników, to efektywne prowadzenie robót budowlanych – podkreśla szefowa MR i dodaje, że zgodnie z szacunkami, do 2029 r. zostanie wykonane wzmocnienie ok. 2 tys. budynków z wielkiej płyty.

Pomoc dla samorządów w prowadzeniu remontów mieszkalnych budynków komunalnych

Gminy będą mogły ubiegać się o premie remontowe w wysokości 50% wartości realizowanych przedsięwzięć remontowych w budynkach, w których znajdują się lokale komunalne. W przypadku, gdy budynki komunalne, które będą poddawane remontom są wpisane do rejestru zabytków lub znajdują się na terenie wpisanym do tego rejestru, premia będzie wynosić 60% kosztów przedsięwzięcia.

Teraz o wsparcie mogą się ubiegać osoby fizyczne, wspólnoty mieszkaniowe z większościowym udziałem osób fizycznych, spółdzielnie mieszkaniowe oraz towarzystwa budownictwa społecznego. Zgodnie z zaproponowanym przepisem, o takie wsparcie obecnie będą mogły również ubiegać się gminy i wspólnoty mieszkaniowe z większościowym udziałem gminy – informuje wiceminister rozwoju Robert Nowicki. Dodaje, że według szacunków, do 2029 r. wsparciem zostanie objęte ok. 8 tys. budynków komunalnych, w których zamieszkuje najuboższa część społeczeństwa.

Zmiana sposobu naliczania premii termomodernizacyjnej czyli premiowanie kompleksowej termomodernizacji

Zmiana przewiduje uproszczenie sposobu obliczania premii termomodernizacyjnej i jej efektywne podniesienie (w każdym przypadku premia wyniesie 16% kosztów inwestycji, obecnie jest to ok. 12,5%). Rezygnacja z warunku ograniczającego wysokość premii do 2-krotności rocznych oszczędności ma na celu zachęcenie beneficjentów do realizacji kompleksowych przedsięwzięć termomodernizacyjnych, nawet jeżeli w takim przypadku okres zwrotu z inwestycji będzie dłuższy.

Wsparcie na montaż mikroinstalacji OZE

Gdy inwestor realizujący przedsięwzięcie termomodernizacyjne, zdecyduje się na montaż mikroinstalacji OZE do produkcji energii elektrycznej, może biegać się o podwyższoną premię termomodernizacyjną – z 16% na 21% kosztów przedsięwzięcia termomodernizacyjnego. W mieszkalnych budynkach wielorodzinnych energia elektryczna wytworzona w mikroinstalacji może zostać wykorzystana w częściach wspólnych budynku, a nie do zasilania poszczególnych lokali.

Poprawa dostępności premii kompensacyjnej – możliwość wypłaty w ratach.

Obecnie premia ta jest przyznawana przez BGK jeden raz. Zgodnie z zaproponowaną regulacją, premia byłaby przyznawana wraz z postępami przedsięwzięcia remontowego w ratach (max. 4 raty), co poprawi płynność finansową beneficjenta wsparcia.  

Koszty wprowadzonych rozwiązań

W okresie najbliższych 10 lat (2020-2029) Fundusz Termomodernizacji i Remontów wyda na wsparcie około 3,2 mld zł, z czego około 2,2 mld zł dotyczy inwestycji objętych nowelizacją ustawy. Na te 2,2 mld zł składa się m.in. dofinansowanie remontów zasobów komunalnych i montaż kotew wzmacniających połączenia w budynkach z wielkiej płyty. W domach z wielkiej płyty mieszka około 12 mln osób.

W 2020 r. nowe rozwiązania będą finansowane z wolnych środków Funduszu. Od 2021 r. głównym źródłem wsparcia będzie budżet państwa.

Pakiet wolnościowy w prawie budowlanym

Zmiany w prawie budowlanym, które przygotowało Ministerstwo Rozwoju, ułatwią i przyspieszą przygotowanie nowych inwestycji. Znikną absurdy, takie jak konieczność uzyskania pozwolenia na budowę w przypadku instalacji bankomatów, paczkomatów czy innych tego typu urządzeń. Pakiet zmian w prawie budowlanym został właśnie przyjęty przez rząd.

Chcemy, aby nowe Prawo budowlane było proobywatelskie, deregulacyjne i wolnościowe. Jego nadrzędnym celem jest ułatwienie i podniesienie jakości życia naszych rodaków – podkreśla minister rozwoju Jadwiga Emilewicz.

Będzie bezpieczniej - stare samowole do uproszczonej legalizacji

Ważna zmiana poprawiająca bezpieczeństwo budynków dotyczy starych - co najmniej 20-letnich - samowoli budowlanych. Łatwiej będzie je zalegalizować, co pozwoli włączyć je w system kontroli okresowych zapewniających ich bezpieczne użytkowanie. Warunkiem dokonania legalizacji na podstawie uproszczonej, bezpłatnej procedury będzie przedstawienie ekspertyzy technicznej, potwierdzającej możliwość bezpiecznego użytkowania obiektu i geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej.

Deregulacja i pakiet wolnościowy

Na etapie składania wniosku o pozwolenia na budowę lub zgłoszenie budujący będą składać mniej dokumentów.

Zamiast taczki z projektami, inwestorowi wystarczy kilka teczek. Do wniosku będzie dołączał tylko część obecnego projektu budowlanego. Zmniejszy się również liczba wymaganych egzemplarzy projektu dołączanego do wniosku z 4 do 3 - wyjaśnia wiceminister rozwoju Robert Nowicki.

Po zmianach projekt budowlany będzie składał się z projektu zagospodarowania działki lub terenu (usytuowanie, układ komunikacyjny, informacja o obszarze oddziaływania obiektu), projektu architektoniczno-budowlanego (układ przestrzenny, projektowane rozwiązania techniczne i materiałowe) i projektu technicznego (opis konstrukcji, instalacji, charakterystyka energetyczna). Projekt techniczny będzie trzeba złożyć w urzędzie dopiero razem z wnioskiem o udzielenie pozwolenia na użytkowanie lub zgłoszeniem zakończenia robót.

Likwidujemy absurdy: biletomaty, wpłatomaty, automaty sprzedające, paczkomaty, automaty przechowujące przesyłki lub automaty służących do wykonywania innego rodzaju usług o wysokości do 3 m włącznie będą wprost w ustawie zwolnione z obowiązku pozwolenia na budowę oraz zgłoszenia. Na dynamicznie rozwijającym się rynku różnego rodzaju automatów nie potrzebna jest decyzja o pozwoleniu na budowę i dziennik budowy dla każdego takiego automatu. Zatem zostanie to po prostu uregulowane wprost w ustawie.

W nowelizacji pojawią się kolejne zwolnienia z obowiązku uzyskiwania pozwolenia na budowę, między innymi dla stacji regazyfikacji LNG o pojemności zbiornika magazynowania gazu do 10 m3 , niecek dezynfekcyjnych w tym niecek dezynfekcyjnych z zadaszeniem, wszystkich oczyszczalni ścieków o wydajności do 7,5 m3, a nie tak jak dotychczas tylko domowych czy przydomowych tarasów naziemnych. Z obowiązku zgłoszenia zwolnione będą np. urządzenia melioracji wodnej, a także budowa stawów i zbiorników wodnych o powierzchni nieprzekraczającej 1000 m2 i głębokości nieprzekraczającej 3 m położonych w całości na gruntach rolnych.

Projekt ustawy zakłada wprowadzenie granicznego, pięcioletniego terminu dla stwierdzenia nieważności decyzji pozwolenia na budowę i decyzji o pozwoleniu na użytkowanie. Do tej pory było tak, że nieważność decyzji o pozwoleniu na budowę można było stwierdzić wiele lat po tym jak budynek już powstał i był użytkowany. Prowadziło to do niepewności prawnej. Nowe rozwiązania sprawią, że po 5 latach od doręczenia lub ogłoszenia decyzji nie będzie można już jej wzruszyć.

Bezpieczeństwo pożarowe po kontrolach w escape roomach i na przyszłość

Kwestie bezpieczeństwa użytkowania wzmocnione będą również w zakresie zmiany sposobu użytkowania budynku wpływającej na bezpieczeństwo pożarowe, na przykład przy zmianie mieszkania na przedszkole czy piwnicy w bloku na escape room. W takiej sytuacji konieczne będzie sporządzenie ekspertyzy przeciwpożarowej.

Co jeszcze zmieni ustawa

Zmiany ułatwią i przyspieszą przygotowanie nowych inwestycji. Będą sprzyjać przyłączaniu nowych inwestycji do sieci elektroenergetycznych, gazowych, ciepłowniczych, wodociągowych i kanalizacyjnych. Pojawią się konkretne terminy dla przedsiębiorstw na wydanie warunków przyłączenia do sieci, których przekroczenie spowoduje naliczenie kar. Ustawa wprowadzi także zakaz pobierania przez przedsiębiorstwa wodociągowo–kanalizacyjne opłat za wydanie warunków technicznych przyłączenia do sieci.

Nowela Prawa geodezyjnego i kartograficznego

Inwestycje przyspieszą, a obywatele będą mogli bezpłatnie skorzystać - za pośrednictwem Geoportalu – z takich danych, jak zdjęcia lotnicze, czy podstawowe informacje na temat działek - takie będą efekty zmian w prawie geodezyjnym i kartograficznym, które przyjął dziś rząd. Głównym celem projektu noweli ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne oraz niektórych innych ustaw jest usprawnienie geodezyjnej obsługi budowlanego procesu inwestycyjnego.

Efektem projektowanych regulacji będą transparentne zasady wykonywania prac geodezyjnych oraz jednoznacznie określone prawa i obowiązki, zarówno wykonawców prac geodezyjnych, jak również organów Służby Geodezyjnej i Kartograficznej. Możliwość racjonalnego zaplanowania prac geodezyjnych oraz uproszczenie, a nawet eliminacja niektórych procedur, przyczynią się do przyspieszenia wykonywania tych prac – podkreśla minister rozwoju Jadwiga Emilewicz.

Zmiany przyjęte przez rząd powinny pozytywnie wpłynąć na szybkość budowlanego procesu inwestycyjnego, pozwalając jednocześnie w maksymalnym stopniu zachować jego bezpieczeństwo. Nowe przepisy usprawnią też prowadzenie państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego – dodaje wiceszef resortu rozwoju Robert Nowicki.

Zmiany w ustawie idą w trzech kierunkach. Po pierwsze, w związku z tym, że mniej czasu zajmą formalności związane z pracami geodezyjnymi, skróceniu ulegnie także sam proces inwestycyjny. Po drugie, starostwa powiatowe z urzędu zaktualizują dane w ewidencji gruntów i budynków. Po trzecie wreszcie, bezpłatnie udostępnimy dane geodezyjne.

Bezpłatnie dostępne dane pochodzące z centralnego zasobu geodezyjnego i kartograficznego  to m.in. ortofotomapy – popularnie zdjęcia lotnicze, dane numerycznego modelu terenu, dane topograficzne czy też podstawowe informacje dot. działek ewidencyjnych.

Mniej procedur dla geodetów. Szybsze inwestycje dla wszystkich

Ta grupa zmian dotyczy przede wszystkim prac, które wykonują geodeci. Są one związane z procesem inwestycyjnym – nieważne czy chodzi o budowę domu, drogi czy linii kolejowej.

W projekcie ustawy znalazły się między innymi takie rozwiązania, jak:

• uproszczony, ryczałtowy sposób pobierania opłat od geodetów za dokumenty potrzebne im do pracy,
• możliwość rozpoczęcia prac geodezyjnych w każdej chwili – trzeba będzie je zgłosić w ciągu 5 dni,
• mniej formalności na linii geodeta – starostwo powiatowe, co pozwoli geodetom szybciej uzyskać potrzebne dokumenty.

W efekcie czas potrzebny na załatwienie formalności związanych z pracami geodezyjnymi skróci się o dwie trzecie – średnio z 60 do 18 dni. A to oznacza, że skróci się czas potrzebny na realizację każdej inwestycji.

Wiarygodne dane to podstawa

Starostwa powiatowe gromadzą w ewidencji gruntów i budynków kluczowe dane z punktu widzenia gospodarki. Aktualizując je, urzędy muszą dopełnić wielu, w niektórych przypadkach zbędnych, formalności. To spowalnia proces aktualizacji ewidencji.

Projekt, który przyjął rząd, zakłada aktualizowanie informacji zawartych w ewidencji gruntów i budynków na podstawie materiałów znajdujących się w państwowym zasobie geodezyjnym i kartograficznym, czyli z urzędu, bez konieczności składania wniosku. Dzięki temu dane w ewidencji będą bardziej aktualne.

Otwieramy dane o przestrzeni dla obywateli

Wiele danych przestrzennych było do tej pory dostępnych tylko na wniosek i za opłatą. Chodzi o: dane topograficzne, zdjęcia lotnicze, dane pomiarowe LIDAR, Numeryczny Model Terenu, podstawowe dane o działkach i budynkach. Teraz będzie można je bezpłatnie pobrać ze strony GEOPORTAL.GOV.PL. Takie dane mogą być potrzebne przedsiębiorcom na przykład do tworzenia aplikacji na smartfony, wykorzystujących informacje o przestrzeni albo do budowy przyłącza gazowego.

Najważniejsze rozwiązania w przepisach geodezyjnych i kartograficznych

Uszczegółowienie zasady wykonywania prac geodezyjnych i kartograficznych oraz doprecyzowanie relacji prawnych między wykonawcami tych prac a organami administracji geodezyjnej i kartograficznej.

Przewidziano aktualizowanie informacji zawartych w ewidencji gruntów i budynków na podstawie materiałów znajdujących się w państwowym zasobie geodezyjnym i kartograficznym – z urzędu (czyli bez konieczności składania wniosku). Regulacja ta usprawni proces aktualizacji danych w bazie danych ewidencji gruntów i budynków.

Zmniejszono zakres informacyjny w ewidencji gruntów i budynków przez usunięcie z niej informacji mających swoje odzwierciedlenie w innych rejestrach państwowych. Rozwiązanie to optymalizuje prowadzenie poszczególnych baz danych i jednoznacznie wskazuje podmioty odpowiedzialne za aktualność i rzetelność zasobów.

Wprowadzono zmiany w procedurze uzyskiwania uprawnień zawodowych w dziedzinie geodezji i kartografii.

Najważniejsze zmiany w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym służące usprawnieniu procesu inwestycyjnego

Wprowadzono obowiązek tworzenia zbiorów danych przestrzennych dla aktów planowania przestrzennego wraz z określeniem ich minimalnego zakresu. Wymóg ten będzie dotyczyć również aktów już obowiązujących. W ten sposób zostanie wykonany pierwszy istotny krok w kierunku upowszechnienia zbiorów danych przestrzennych dotyczących dokumentów planistycznych.

Przyjęte rozwiązania przyczynią się do powstania jednolitych w skali kraju zbiorów opisujących zasięgi aktów planowania przestrzennego oraz powiązanych z nimi dokumentów.