Zasady udzielania gminom i powiatom województwa łódzkiego dotacji celowych na realizację zadania zleconego z zakresu administracji rządowej polegającego na prowadzeniu i rozwoju infrastruktury ośrodków wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi oraz sprawowania nadzoru nad wykorzystaniem udzielonych dotacji i funkcjonowaniem tych jednostek w 2022 roku

23.02.2022

Ilekroć w niniejszych zasadach jest mowa o:
1. ośrodku wsparcia - należy przez to rozumieć ośrodek wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi, tj. środowiskowy dom samopomocy lub klub samopomocy,
2. domu - należy przez to rozumieć środowiskowy dom samopomocy,
3. klubie - należy przez to rozumieć klub samopomocy dla osób z zaburzeniami psychicznymi,
4. JST– należy przez to rozumieć jednostkę samorządu terytorialnego szczebla gminnego lub powiatowego, prowadzącą lub zlecającą prowadzenie ośrodka wsparcia,
5. CAS – należy przez to rozumieć Centralną Aplikację Statystyczną,
6. Wojewodzie – należy przez to rozumieć Wojewodę Łódzkiego,
7. Wydziale - należy przez to rozumieć Wydział Rodziny i Polityki Społecznej Łódzkiego Urzędu Wojewódzkiego w Łodzi,
8. stronie internetowej - należy przez to rozumieć stronę internetową Wydziału Rodziny i Polityki Społecznej dostępną pod adresem: https://www.gov.pl/web/uw-lodzki
Prowadzenie i rozwój infrastruktury ośrodków wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi jest zadaniem zleconym JST z zakresu administracji rządowej, finansowanym z budżetu państwa. JST, realizując to zadanie, jest zobowiązana przestrzegać obowiązujących przepisów, a w szczególności:
1. ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej (Dz. U. z 2021 r., poz. 2268), zwanej dalej ustawą o pomocy społecznej;
2. ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. z 2020 r., poz.685);
3. ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 roku o finansach publicznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 305 ze zm.), zwanej dalej ustawą o finansach publicznych;
4. ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1129 ze zm.);
5. ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2021 r., poz. 217 ze zm.) oraz przepisów wykonawczych do tych ustaw.
W roku 2022:
1. średnia miesięczna wojewódzka kwota dotacji na 1 uczestnika domu wynosi nie mniej niż 1.940 zł,
2. średnia miesięczna wojewódzka kwota dotacji na 1 uczestnika klubu wynosi nie mniej niż 620,80 zł,
Dotacja celowa na działalność bieżącą ośrodka wsparcia przekazywana jest JST w transzach miesięcznych.
Podstawą do naliczenia i przekazania dotacji miesięcznej na bieżącą działalność domu jest informacja o liczbie osób posiadających aktualne skierowanie do korzystania z usług domu (rzeczywista liczba uczestników), składana comiesięcznie w formie sprawozdania jednorazowego opublikowanego w CAS.
Dotacja miesięczna dla JST na realizację zadania zleconego z zakresu administracji rządowej jakim jest prowadzenie i rozwój infrastruktury domu jest, zgodnie z art. 51 c ust. 2 i 3 ustawy o pomocy społecznej, naliczana jako iloczyn liczby osób posiadających aktualne skierowanie do korzystania z usług domu oraz średniej miesięcznej wojewódzkiej kwoty dotacji na jednego uczestnika domu, jednak w kwocie nie wyższej niż iloczyn statutowej liczby uczestników oraz średniej miesięcznej wojewódzkiej kwoty dotacji na 1 uczestnika domu. Dotacja naliczana jest proporcjonalnie do okresu wskazanego w decyzji kierującej do ośrodka wsparcia.
Kwota dotacji ustalana zgodnie z art. 51c, ust. 3 pkt. 1 ustawy o pomocy społecznej może być zwiększona, na podstawie ust. 5 ww. art., nie więcej niż o 30 %, na uczestników z niepełnosprawnościami sprzężonymi lub spektrum autyzmu, którzy posiadają orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności wraz ze wskazaniem konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji - w związku z realizacją Programu kompleksowego wsparcia dla rodzin „Za życiem”.
Kwota dotacji, o której mowa w punkcie 7, będzie ustalana w oparciu o comiesięczne informacje o liczbie uczestników, o których mowa w art. 51c ust. 5 ustawy o pomocy społecznej, składane przez JST w formie sprawozdania jednorazowego opublikowanego w CAS. Dotacja ta zostanie naliczona jako iloczyn liczby uczestników spełniających wymogi art. 51c ust. 5 ww. ustawy i kwoty nie większej niż 30 % naliczonej dotacji miesięcznej na tych uczestników. Dotacja naliczana jest proporcjonalnie do okresu wskazanego w decyzji kierującej do ośrodka wsparcia.
Na wniosek JST kwota dotacji miesięcznej na bieżące wydatki domu może zostać zwiększona, nie więcej jednak niż o 20%, w zależności od liczby uczestników oraz zakresu, jakości i rodzaju świadczonych usług, zgodnie z art. 51c ust. 4 ustawy o pomocy społecznej. Formularz wniosku o zwiększenie dotacji, szczegółowe kryteria oceny wniosku oraz terminy składania i rozpatrywania wniosków Wydział Rodziny i Polityki Społecznej zamieszcza na stronie internetowej.
Kwota dotacji miesięcznej dla JST na bieżące wydatki klubu jest naliczana jako iloczyn kwoty, o której mowa w pkt 3 lit. b oraz średniomiesięcznej liczby uczestników rzeczywiście uczestniczących w zajęciach klubu, wyliczonej na ostatni dzień danego miesiąca, jednak w kwocie nie wyższej niż iloczyn statutowej liczby uczestników oraz średniej miesięcznej wojewódzkiej kwoty dotacji na 1 uczestnika klubu.
Warunkiem przekazania dotacji, o której mowa w pkt 10 jest złożenie przez JST miesięcznej informacji o wykorzystaniu dotowanych miejsc na formularzu opublikowanym w CAS, przy czym:
1. liczba uczestników podawana w informacji nie może być wyższa niż liczba osób, na których uczestnictwo została przyznana dotacja z budżetu państwa,
2. korzystanie z usług klubu przez uczestników i inne osoby winno znaleźć odzwierciedlenie w dokumentacji prowadzonej przez klub.
Na wniosek JST, kwota dotacji miesięcznej na bieżące wydatki klubu może zostać zwiększona, nie więcej jednak niż o 20%, w zależności od liczby uczestników korzystających z usług klubu oraz zakresu, jakości i rodzaju świadczonych przez klub usług, zgodnie z art. 51c ust. 4 ustawy o pomocy społecznej. Formularz wniosku o zwiększenie dotacji, szczegółowe kryteria oceny wniosku oraz terminy składania i rozpatrywania wniosków Wydział Rodziny i Polityki Społecznej zamieszcza na stronie internetowej Wydziału.
Przeznaczenie środków ze zwiększenia dotacji, o którym mowa w pkt 9 i pkt 12, określa Wydział Rodziny i Polityki Społecznej odrębnym pismem. Zmiana tego przeznaczenia wymaga uprzedniej akceptacji Wydziału.
W roku budżetowym łączna kwota zwiększeń dotacji z budżetu Wojewody Łódzkiego na wydatki bieżące ośrodka wsparcia, dokonywanych na podstawie kryteriów wynikających z treści z art. 51 c ust. 4 ustawy o pomocy społecznej, nie może być wyższa niż 20% kwoty dotacji, o której mowa w pkt 3 lit. a - w przypadku domu oraz w pkt 3 lit. b – w przypadku klubu.
W przypadku zmiany kwot, o których mowa w pkt 3, niniejsze zasady stosuje się do naliczania i zwiększania dotacji odpowiednio.
Środki finansowe na wypłatę dodatkowego wynagrodzenia rocznego (tzw. „13”) są przekazywane odrębnie na wniosek JST prowadzącej środowiskowy dom samopomocy, złożony w terminie wskazanym przez Wydział Rodziny i Polityki Społecznej. Środki te podlegają odliczeniu od kwot przekazywanych dotacji w kolejnych sześciu miesiącach, licząc od miesiąca następującego po miesiącu, w którym przekazano środki na dodatkowe wynagrodzenie roczne.
Na uzasadniony wniosek JST prowadzącej środowiskowy dom samopomocy, w I kwartale danego roku, istnieje możliwość przekazania dodatkowych środków finansowych na wypłatę nagród jubileuszowych lub odpraw emerytalnych. Środki te podlegają odliczeniu od kwot przekazywanych dotacji w kolejnych trzech miesiącach, licząc od miesiąca następującego po miesiącu, w którym przekazano środki na wypłatę nagród jubileuszowych lub odpraw emerytalnych.
JST może również otrzymać dodatkowe środki finansowe z rezerwy celowej budżetu państwa, będącej w dyspozycji Ministra Rodziny i Polityki Społecznej na działalność bieżącą ośrodka wsparcia, w szczególności na uruchomienie nowych miejsc oraz zakup materiałów, wyposażenia lub remonty. Dotacja na uruchomienie nowych miejsc jest naliczana zgodnie z decyzją kierującej do ośrodka wsparcia tj. proporcjonalnie do okresu wskazanego w tej decyzji.
JST może również otrzymać dotację na wydatki majątkowe związane z rozwojem infrastruktury ośrodka wsparcia z budżetu Wojewody Łódzkiego lub z rezerwy celowej budżetu państwa, będącej w dyspozycji Ministra Rodziny i Polityki Społecznej.
O przyznanie środków finansowych z budżetu Wojewody Łódzkiego, o których mowa w pkt 19, JST może wnioskować do Wojewody, za pośrednictwem Wydziału Rodziny i Polityki Społecznej.
O przyznanie środków finansowych na wydatki bieżące lub majątkowe z rezerwy celowej budżetu państwa, będącej w dyspozycji Ministra Rodziny i Polityki Społecznej, JST występuje za pośrednictwem Wydziału Rodziny i Polityki Społecznej, z zastrzeżeniem pkt 23.
O terminach składania i formie wniosków o przyznanie środków finansowych, o których mowa w pkt 21, JST będzie informowana przez Wydział Rodziny i Polityki Społecznej poprzez zamieszczenie komunikatu na stronie internetowej Wydziału.
Wnioski JST o przyznanie środków, o których mowa w pkt 20 i pkt 21, w części dotyczącej wydatków majątkowych, są rozpatrywane i zaopiniowane merytorycznie przez Wydział Rodziny i Polityki Społecznej.
Przy rozpatrywaniu wniosków o przyznanie dotacji na wydatki majątkowe uwzględniane będą w szczególności następujące przesłanki:
1. kryteria udzielania dotacji określone przez Ministra Rodziny i Polityki Społecznej w odniesieniu do środków rezerwy celowej, będącej w jego dyspozycji,
2. przedstawione przez JST uzasadnione potrzeby społeczne w zakresie rozwoju ośrodków wsparcia,
3. zalecenia właściwych organów kontroli (np. Straży Pożarnej, inspekcji sanitarnej, nadzoru budowlanego, innych),
4. stopień zaawansowania inwestycji,
5. zapewnienie finansowania środkami z innych źródeł (np. PFRON, WFOŚiGW).
Warunkiem niezbędnym do rozpatrzenia wniosku JST o przyznanie środków finansowych na realizację inwestycji budowlanej, związanej z rozwojem infrastruktury ośrodka wsparcia, jest przedłożenie do Wydziału Rodziny i Polityki Społecznej do uzgodnienia Programu inwestycji, sporządzonego zgodnie z § 6 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 2 grudnia 2010 r. w sprawie szczegółowego sposobu i trybu finansowania inwestycji z budżetu państwa (Dz. U. Nr 238, poz. 1579) zatwierdzonego przez osobę uprawnioną do reprezentowania JST. Program inwestycji JST składa w Wydziale Rodziny i Polityki Społecznej.
O wysokości dotacji przyznanej na realizację zadania, o którym mowa w pkt 2 oraz o zmianach w planie, wprowadzonych decyzjami Wojewody Łódzkiego lub Ministra Finansów, Wojewoda powiadamia JST odrębnym pismem.
Środki finansowe niewykorzystane lub wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem, pobrane nienależnie lub w nadmiernej wysokości podlegają zwrotowi do budżetu państwa na podstawie przepisów ustawy o finansach publicznych.
JST jest zobowiązana do prowadzenia wyodrębnionej ewidencji księgowej środków finansowych otrzymanych z dotacji przeznaczonej na realizację zadania, o którym mowa w pkt 2 oraz wydatków dokonywanych z tych środków zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości.
JST może prowadzić ośrodek wsparcia w ramach własnych struktur organizacyjnych lub zlecić realizację zadania, o którym mowa w pkt 2, podmiotowi uprawnionemu do przyjęcia zlecenia, na zasadach określonych w art. 25 ustawy o pomocy społecznej.
Niezależnie od przyjętej przez JST formy realizacji zadania, o którym mowa w pkt 2, sposób funkcjonowania ośrodka wsparcia, tryb kierowania i przyjmowania uczestników do ośrodka wsparcia, kwalifikacje osób świadczących usługi w ośrodku wsparcia oraz standardy usług świadczonych przez ośrodek wsparcia winny być zgodne z przepisami ustawy o pomocy społecznej oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy (tj. Dz. U. z 2020 roku, poz. 249) i rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 25 października 2021 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1960 ze zm.).
W przypadku zlecenia realizacji zadania, o którym mowa w pkt 2, podmiotowi niepublicznemu, JST:
1. przedstawia Wojewodzie pisemne oświadczenie, że procedura zlecania zadania została przeprowadzona zgodnie z treścią art. 25 ustawy o pomocy społecznej, niezwłocznie po zakończeniu tej procedury, przy czym dostarczenie Wojewodzie przedmiotowego oświadczenia jest warunkiem koniecznym do rozpoczęcia przekazywania JST środków finansowych z dotacji,
2. zobowiązuje ten podmiot do prowadzenia wyodrębnionej ewidencji księgowej środków finansowych otrzymanych z dotacji oraz wydatków dokonywanych z tych środków, zgodnie z zapisami ustawy o rachunkowości i odpowiada za prawidłowe wykorzystywanie dotacji przez podmiot prowadzący ośrodek wsparcia,
3. dokonuje wydatków majątkowych, w tym na inwestycje i zakupy inwestycyjne, związane z rozwojem infrastruktury ośrodka wsparcia ze środków przyznanych dotacji.
  
  Upoważnienie podmiotu niepublicznego do dokonywania wydatków majątkowych i wynikającego z tego zawierania umów z wykonawcami może nastąpić tylko w uzasadnionych przypadkach, po uzyskaniu akceptacji Wojewody Łódzkiego lub działającego z jego upoważnienia Dyrektora Wydziału Rodziny i Polityki Społecznej.
JST, sprawując nadzór nad funkcjonowaniem ośrodka wsparcia, w szczególności:
1. dokonuje bieżącej analizy poziomu wykorzystania miejsc w ośrodku wsparcia, która stanowi podstawę do podejmowania działań na rzecz pełnego wykorzystania dotowanych miejsc,
2. dokonuje oceny skuteczności wsparcia udzielanego przez dom poszczególnym uczestnikom, przyjmując jako podstawowe kryterium stopień realizacji indywidualnych planów wspierająco-aktywizujących, a co najmniej raz w roku dokonuje oceny pracy domu, przyjmując jako kryteria tej oceny poziom integracji uczestników z ich środowiskiem społecznym i rodzinnym oraz wpływ działalności domu na zmianę sposobu postrzegania osób z zaburzeniami psychicznymi przez społeczność lokalną,
3. dokonuje oceny realizacji przez klub zakresu usług, o których mowa w art. 51a ust. 4 ustawy o pomocy społecznej,
4. wyznacza osobę odpowiedzialną za sprawowanie nadzoru nad działalnością ośrodka wsparcia, informując o tym Wojewodę za pośrednictwem Wydziału Rodziny i Polityki Społecznej.
Wyniki analizy wykorzystania miejsc, opis podjętych działań, o których mowa w pkt 32 lit. a i ich rezultaty, JST przekazuje Wojewodzie za pośrednictwem Wydziału Rodziny i Polityki Społecznej na bieżąco, wypełniając pole „Informacje o wykorzystaniu miejsc” w sprawozdaniu lub w informacji, o których mowa odpowiednio w pkt 5 i pkt 11.
Wojewoda nadzoruje i ma prawo kontrolować prawidłowość realizacji zadania, o którym mowa w pkt 2, w szczególności pod kątem przestrzegania przez JST i ośrodek wsparcia przepisów ustawy o pomocy społecznej oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy (tj. Dz. U. z 2020 roku, poz. 249) oraz prawidłowości wykorzystania udzielonych dotacji zgodnie z przepisami ustawy o finansach publicznych.
Rozliczenie dotacji na bieżące funkcjonowanie ośrodka wsparcia następuje na podstawie informacji kwartalnej sporządzonej przez JST na formularzu opublikowanym w CAS. Termin składania informacji kwartalnej Wojewodzie, upływa z 15 dniem miesiąca następującego po upływie kwartału.
Pisemne sprawozdanie roczne z wykorzystania środków finansowych z dotacji, o których mowa w pkt 9, 12 i 18, jeśli takie środki zostały JST przyznane, sporządzone na formularzu opublikowanym na stronie internetowej, JST składa w Wydziale Rodziny i Polityki Społecznej do 31 stycznia każdego roku za rok poprzedni.
Pisemne rozliczenie z wykorzystania dotacji, o których mowa w pkt 19, jeśli takie środki zostały przyznane, JST składa do Wydziału Rodziny i Polityki Społecznej na odpowiednim formularzu (tabela) w terminie 14 dni od dnia otrzymania wezwania do złożenia takiego rozliczenia.
Po zakończeniu i przekazaniu do użytku inwestycji, finansowanej z dotacji, dla której uzgodniony był Program inwestycji, JST składa ponadto do Wydziału Rodziny i Polityki Społecznej rozliczenie, o którym mowa w § 16 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 2 grudnia 2010 r. w sprawie szczegółowego sposobu i trybu finansowania inwestycji z budżetu państwa (Dz. U. Nr 238, poz. 1579).
Dotacja celowa na sfinansowanie wydatków majątkowych przekazywana jest JST na wniosek złożony do Wydziału Rodziny i Polityki Społecznej. Treść wniosku o wypłatę dotacji oraz wymogi formalne dla dokumentów załączanych do wniosku określane są w odrębnych pismach skierowanych do JST.
JST zobowiązana jest przekazywać Wojewodzie corocznie – do 15 lutego sprawozdanie merytoryczne z działalności domu za rok poprzedni, zgodnie z § 25 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy (tj. Dz. U. z 2020 roku, poz. 249), w którym zamieszcza oceny, o których mowa w pkt 31 lit. b oraz sprawozdanie z działalności klubu zawierające ocenę, o której mowa w pkt 31 lit. c. W imieniu JST sprawozdania zatwierdza osoba, o której mowa w pkt 31 lit. d.
Plan pracy środowiskowego domu samopomocy na dany rok, JST przedkłada Wojewodzie, za pośrednictwem Wydziału Rodziny i Polityki Społecznej do akceptacji do ostatniego dnia lutego danego roku kalendarzowego.
W przypadku likwidacji ośrodka wsparcia, JST ponosi wszelkie koszty związane z jego likwidacją, chyba, że umowa z podmiotem realizującym zadanie na zlecenie JST stanowi inaczej. Sposób wykorzystania majątku ośrodka wsparcia oraz formy i zakres wsparcia uczestników po likwidacji ośrodka wsparcia JST uzgadnia z Wojewodą w formie pisemnej.

Materiały

Zasady udzielania gminom i powiatom województwa łódzkiego dotacji celowych na realizację zadania zleconego z zakresu administracji rządowej polegającego na prowadzeniu i rozwoju infrastruktury ośrodków wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi oraz sprawowania nadzoru nad wykorzystaniem udzielonych dotacji i funkcjonowaniem tych jednostek w 2022 roku
Zasady_finansowania_ośrodków_wsparcia_w_2022_roku.pdf 0.69MB