Wojewódzka Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Poznaniu

Na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obowiązuje zakaz wytwarzania, przywozu
i wprowadzania do obrotu środków zastępczych.

Środek zastępczy – produkt zawierający substancję o działaniu na ośrodkowy układ nerwowy, który może być użyty w takich samych celach jak środek odurzający, substancja psychotropowa lub nowa substancja psychoaktywna, których wytwarzanie i wprowadzanie do obrotu nie jest regulowane na podstawie przepisów odrębnych; do środków zastępczych nie stosuje się przepisów o ogólnym bezpieczeństwie produktów.

Zgłaszanie zatruć oraz zgonów

Podmioty wykonujące działalność leczniczą oraz podmioty przeprowadzające badanie pośmiertne zgodnie z art. 30a ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii mają obowiązek zgłosić właściwemu terenowo państwowemu powiatowemu inspektorowi sanitarnemu wystąpienie zatrucia, podejrzenie zatrucia oraz zgonu na skutek zażycia środka zastępczego lub nowej substancji psychoaktywnej. Zgłoszenia dokonuje się w ciągu 48 h od zaistnienia ww. zdarzeń. Informacje te są zamieszczane w rejestrze zatruć środkami zastępczymi lub nowymi substancjami psychoaktywnymi, który prowadzi Główny Inspektor Sanitarny.

Kary pieniężne

Zgodnie z art. 52a ust. 1 ww. ustawy kto wytwarza lub wprowadza do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej środek zastępczy podlega karze pieniężnej w wysokości od
20 000 zł do 1 000 000 zł.

Nowe substancje psychoaktywne

Nadzór nad nowymi substancjami psychoaktywnymi realizowany w ramach kontroli spełnienia obowiązków wynikających z przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (art. 40a – 40d) sprawują organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej na zasadach określonych w przepisach o Państwowej Inspekcji Sanitarnej.

Na terenie Rzeczypospolitej Polskiej obowiązuje zakaz posiadania, wprowadzania do obrotu oraz stosowania w działalności zawodowej nowych substancji psychoaktywnych w innych formach niż określone w art. 40a – 40d powyższego aktu prawnego.

Nowa substancja psychoaktywna (NPS) – każda substancja lub grupa substancji pochodzenia naturalnego lub syntetycznego w formie czystej lub w formie preparatu działająca na ośrodkowy układ nerwowy, inna niż substancja psychotropowa i środek odurzający, stwarzająca zgodnie z rekomendacją Zespołu do spraw oceny ryzyka zagrożeń dla zdrowia lub życia ludzi związanych z używaniem nowych substancji psychoaktywnych, zagrożenia dla zdrowia lub zagrożenia społeczne porównywalne do zagrożeń stwarzanych przez substancję psychotropową lub środek odurzający, lub które naśladują działanie tych substancji, określoną w rozporządzeniu Ministra Zdrowia w sprawie wykazu substancji psychotropowych, środków odurzających oraz nowych substancji psychoaktywnych.

Prowadzenie działalności w zakresie wytwarzania, przetwarzania, przerabiania, przywozu, wywozu, wewnątrzwspólnotowej dostawy lub wewnątrzwspólnotowego nabycia oraz wprowadzenia do obrotu nowej substancji psychoaktywnej wymaga zezwolenia Prezesa Biura do spraw Substancji Chemicznych na tę substancję.

W celu uzyskania zezwolenia przedsiębiorca składa wniosek i wymagane dokumenty (zgodnie z art. 40a ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii) nie później niż w terminie 12 miesięcy od dnia umieszczenia danej substancji w wykazie nowych substancji psychoaktywnych. Wniosek należy składać odrębnie dla każdej nowej substancji psychoaktywnej.

Przedmiotowe zezwolenie jest wydawane w drodze decyzji administracyjnej na okres 3 lat.

Szczegółowe informacje na temat wydawania zezwoleń znajdują się na stronie Biura do spraw Substancji Chemicznych https://www.gov.pl/web/chemikalia

Obowiązkiem przedsiębiorcy posiadającego zezwolenie jest przekazanie Prezesowi Biura do spraw Substancji Chemicznych w terminie do dnia 31 marca danego roku, informacji za rok poprzedni o prowadzonej działalności w zakresie objętym zezwoleniem.

Przedsiębiorca posiadający przedmiotowe zezwolenie jest obowiązany do prowadzenia ewidencji nowych substancji psychoaktywnych w sposób uporządkowany, według dat ich nabycia lub wejścia w ich posiadanie, przez okres 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego ostatniego wpisu w ewidencji.

Przedsiębiorca będący odbiorcą nowej substancji psychoaktywnej zobowiązany jest sporządzić dla każdej transakcji deklarację zastosowania nowej substancji psychoaktywnej. Oryginał deklaracji przekazuje dostawcy, a kopię potwierdzoną za zgodność z oryginałem przez dostawcę pozostawia w dokumentacji transakcji. Informacje jakie powinna zawierać deklaracja określa art. 40b ust 2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.