Polska jest zaangażowanym członkiem wspólnoty międzynarodowej i działa aktywnie oraz wielokierunkowo na rzecz poprawy bezpieczeństwa globalnego. Polacy od kilkudziesięciu lat biorą udział w różnych misjach pokojowych i rozjemczych –pod flagą ONZ, a od momentu uzyskania członkostwa w NATO i Unii Europejskiej również i w misjach i operacjach tych organizacji. Priorytetowymi kierunkami zaangażowania operacyjnego polskich sił zbrojnych, funkcjonariuszy i ekspertów cywilnych są państwa Partnerstwa Wschodniego (m.in. w misji wojskowej EUMAM Ukraina, której celem jest szkolenie Sił Zbrojnych Ukrainy i wzmacnianie jej potencjału obronnego; w misji cywilnej EUMA w Armenii; EUMM w Gruzji i EUPM w Mołdowie) oraz  Bałkanów Zachodnich (polscy żołnierze i funkcjonariusze biorą udział w operacji wojskowej EUFOR Althea w Bośni i Hercegowinie, cywilnej misji UE EULEX i operacji stabilizacyjnej NATO KFOR w Kosowie). W różnego rodzaju działania poza granicami kraju na rzecz pokoju, odbudowy i rozwoju jednocześnie zaangażowanych jest kilkuset polskich żołnierzy i ekspertów cywilnych.

Ze względu na skalę zagrożeń i potencjalne skutki dla funkcjonowania państw i społeczeństw, problematyka zagrożeń hybrydowych i cyberbezpieczeństwa szybko nabierają znaczenia globalnego i stają się nieodłączną częścią relacji międzynarodowych. Polska wspiera na arenie międzynarodowej działania na rzecz opracowania i wdrożenia norm odpowiedzialnego zachowania się państw w cyberprzestrzeni, stosowania w niej istniejących zasad prawa międzynarodowego oraz wypracowania środków budowy zaufania między państwami. Kładziemy nacisk na rozwój zdolności oraz koordynację działań w ramach NATO i UE w zakresie cyberbezpieczeństwa i cyberobrony. Współpracujemy także z sojusznikami z NATO i partnerami z UE na rzecz przeciwdziałania zagrożeniom hybrydowym i zwiększania odporności na tego typu zagrożenia.

Cywilny wymiar Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony Unii Europejskiej (WPBiO UE) odnosi się do zewnętrznych działań UE w zakresie zarządzania kryzysowego, w oparciu o art. 42 i art. 43 TUE. Unia Europejska dąży do utrzymania bezpiecznego i stabilnego sąsiedztwa wspierając państwa trzecie w radzeniu sobie z kryzysami i ich konsekwencjami. Realizowane poza granicami UE misje cywilne WPBiO są ważnym elementem odpowiedzi UE na współczesne zagrożenia. Wpisują się w zadania UE realizowane w ramach zarządzania kryzysowego, będąc jednym z kluczowych instrumentów politycznych działań zewnętrznych UE. Z perspektywy Polski aktywny udział w cywilnym wymiarze WPBiO stanowi formę realizacji priorytetów polskiej polityki zagranicznej. Jest on również elementem budowania wewnątrzunijnego bezpieczeństwa poprzez wzmacnianie zdolności i odporności państw trzecich, na terytoriach których swoje mandaty realizują cywilne misje WPBiO.

Cywilny Kompakt WPBiO

9 listopada 2018 r. Rada UE przyjęła konkluzje dotyczące ustanowienia Cywilnego Kompaktu Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony (ang. Civilian CSDP Compact). Celem przyjętych uzgodnień było wzmocnienie i usprawnienie cywilnego wymiaru WPBiO poprzez realizację zobowiązań politycznych w latach 2018 – 2022 w oparciu o krajowe plany wdrożeniowe. Następnie, Rada Ministrów przyjęła w dniu 7 lipca 2020 r. Polski krajowy plan wdrożeniowy pn. „Cywilny Kompakt WPBiO - Narodowy Plan Implementacyjny – Polska”. W ramach kontynuacji działań służących wzmocnieniu cywilnego wymiaru bezpieczeństwa oraz opierając się na wytycznych przyjętego w 2022 r. „Strategicznego kompasu na rzecz bezpieczeństwa i obrony” Rada UE przyjęła 22 maja 2023 r. kolejny raz konkluzje aktualizujące cele Cywilnego Kompaktu WPBiO do realizacji w latach 2023 – 2027.

Zobowiązania nowego Cywilnego Kompaktu zostały podzielone na trzy obszary:

1. usprawnienie zdolności UE do szybkiego i zdecydowanego działania;
2. zwiększenie bezpieczeństwa państw przyjmujących cywilne misje WPBiO;
3. intensyfikacja współpracy z państwami przyjmującymi misje oraz z państwami trzecimi i organizacjami międzynarodowymi.

Podobnie, jak w przypadku Kompaktu z 2018 r., państwa członkowskie zobowiązane są do przygotowania krajowych planów wdrożeniowych. Działania zdefiniowane w Kompakcie obejmują m. in.: zdolność UE do wydelegowania 200 ekspertów w ciągu 30 dni od decyzji Rady; zapewnienie przez PCz zdolności na potrzeby cywilnych misji WPBiO w zakresie przeciwdziałania zagrożeniom hybrydowym, cybernetycznym oraz zagranicznym manipulacjom informacjami i ingerencjom w informacje; zwiększenie zaangażowania PCz w cywilne misje WPBiO; powołanie regularnego i ustrukturyzowanego procesu rozwoju cywilnych zdolności; zwiększenie liczby kandydatek do cywilnych misji WPBiO; usprawnienie przez PCz krajowych procedur, przepisów oraz zasad finansowania delegowań ekspertów do cywilnych misji UE; wzmocnienie przez Europejską Służbę Działań Zewnętrznych (ESDZ) współpracy z NATO w zakresie przeciwdziałania zagrożeniom hybrydowym, cyberbezpieczeństwa oraz wpływu zmian klimatycznych na bezpieczeństwo.