Drugie posiedzenie Zespołu
W dniach 1-2 grudnia odbyło się drugie posiedzenie Zespołu ds. wyłonienia kandydatów na urząd sędziego Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu.
W trakcie posiedzenia Zespół postanowił dopuścić wszystkie zgłoszone osoby do rozmów kwalifikacyjnych, uznając, że wszystkie braki formalne zgłoszeń zostały uzupełnione. Odnotował jednak, że trzy osoby wycofały swe kandydatury przed posiedzeniem.
Zespół ustalił również listę 4 pytań do kandydatów. Na tej podstawie Zespół przeprowadził rozmowy kwalifikacyjne z 15 zgłoszonymi osobami.
Rozmowy kwalifikacyjne zostały przeprowadzone w kolejności alfabetycznej wynikającej z listy kandydatów dopuszczonych do rozmów kwalifikacyjnych. Czas przewidziany na każdego kandydata wynosił maksymalnie 40 minut. Na wstępie każdy kandydat otrzymał możliwość przedstawienia w ciągu 5-10 minut swojej kandydatury, wizji pełnienia funkcji sędziego Europejskiego Trybunału Praw Człowieka oraz roli i znaczenia Trybunału i Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności. Następnie każdy kandydat miał ok. 5 minut na odpowiedź na każde z czterech pytań. Jedno z pytań zostało zadane w języku angielskim, a jedno w języku francuskim. Na pytania zadane w języku obcym kandydat miał możliwość udzielenia odpowiedzi w dowolnie wybranym przez siebie języku urzędowym Trybunału, tj. języku angielskim lub francuskim.
Pytania, które Zespół zadawał kandydatom, brzmiały następująco:
1. Quels sont, selon vous, les risques et la valeur ajoutée pour la protection des droits de l'homme résultant de l'adhésion prévue de l'Union européenne à la Convention européenne des droits de l'homme ? Quels sont les défis du processus d'adhésion de l'UE à la Convention ? [Jakie są, Pana/Pani zdaniem, zagrożenia i wartości dodane dla ochrony praw człowieka wynikające z planowanego przystąpienie Unii Europejskiej do Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności? Jakie są wyzwania dla procesu przystąpienia UE do Konwencji?]
2. Przewlekłość postępowań sądowych w Polsce – proszę wskazać i krótko podsumować najważniejsze wyroki i decyzje Europejskiego Trybunału Praw Człowieka dotyczące tej problematyki, a także ocenić stosowaną w tym zakresie przez Trybunał procedurę wyroku pilotażowego i jej umocowanie w Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności. Jakie są aktualnie największe wyzwania stojące przed Polską w wykonywaniu wyroków Trybunału dotyczących tego problemu?
3. Does the European Court of Human Rights refer or should it refer to other instruments of public international law as well as decisions or opinions of other international courts and treaty bodies in order to implement the principle of interpreting the European Convention on Human Rights as a living instrument? Can you give examples of such references? [Czy Europejski Trybunał Praw Człowieka powołuje się lub powinien powoływać się na inne instrumenty prawa międzynarodowego publicznego oraz orzeczenia i opinie innych międzynarodowych trybunałów i ciał traktatowych w celu realizacji zasady interpretacji Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności jako żywego instrumentu? Czy może Pan/Pani wskazać przykłady takiego odwoływania się?]
4. Proszę o wskazanie trzech wyroków Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawach polskich, które w Pani/Pana ocenie zostały najskuteczniej wykonane przez władze polskie w aspekcie środków generalnych, jak wymaga tego art. 46 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, dzięki czemu powtrzymany został napływ do Trybunału kolejnych nowych skarg dotyczących tożsamego naruszenia Konwencji.
Następnie po obradach Zespół wyłonił troje kandydatów. Ponadto dwie osoby zostały wskazane jako kandydaci rezerwowi.
Lista kandydatów zostanie przekazana przez MSZ do zaopiniowania przez Doradczy Panel Ekspertów Rady Europy do spraw wyłonienia kandydatów na wybór na stanowisko sędziego Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Zgodnie z Rezolucją Komitetu Ministrów Rady Europy CM/Res(2010)26 postępowanie przed Panelem ma charakter poufny. Następnie lista zostanie opublikowana na stronie internetowej Ministerstwa Spraw Zagranicznych.
Posiedzenie zostało zorganizowane na podstawie § 2 Regulaminu Zespołu, stanowiącego załącznik do zarządzenia nr 1 Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 13 stycznia 2012 r. w sprawie powołania Zespołu do spraw wyłonienia kandydatów na urząd sędziego Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu (Dz. Urz. Min. Spraw Zagr. z 2012 r. poz. 1, oraz z 2020 r. poz. 55). Zgodnie z § 2 ust. 1-5 Regulaminu, w czasie rozmów kwalifikacyjnych członkowie Zespołu dokonują merytorycznej oceny kandydatów, mając na względzie wymagania sprawowania urzędu sędziego Europejskiego Trybunału Praw Człowieka wskazane w art. 21 ust. 1 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, jak również 1) znajomość zagadnień związanych z ochroną praw człowieka; 2) rozległość wiedzy prawniczej, w tym zwłaszcza w zakresie prawa polskiego, i doświadczenie związane z jego praktycznym stosowaniem; 3) dorobek naukowy kandydata. Pytania kierowane do kandydatów mogą być zadawane w językach urzędowych Rady Europy. Zespół obraduje na posiedzeniach zamkniętych. Z posiedzeń Zespołu sporządza się protokół, w którym zawarta jest informacja o terminie posiedzenia, składzie Zespołu, rozpatrywanych kandydaturach oraz podjętych decyzjach. Lista trzech kandydatów oraz dwóch kandydatów rezerwowych, w najwyższym stopniu spełniających wymagania, o których mowa powyżej, zostaje ustalona przez członków Zespołu w drodze uzgodnienia stanowisk, a w przypadku braku porozumienia zarządzane jest głosowanie.